Historische Vereniging Oud Leiden

Wolpoort [1]

Nummer:

304

Andere namen:

Kruispoort [3]

Adres voor 1871:

Wijk 2 nr. 332-336

Adres na 1871:

Korevaarstraat 20

Beschrijving:

De Wolpoort lag aan de oostzijde van de Zijdgracht (nu Korevaarstraat) nr. 20. Voor 1871 was dat Wijk 2 nrs. 332 t/m 336, dus zes huisjes. Later waren er negen huisjes.
Het is vrijwel zeker dat de Wolpoort ook bekend stond als Kruispoort. In Waarboek 7K fol. 279 koopt Abraham van Hoefstraten een huis aan de Zijdgracht (Bonboek fol. 369) dat wordt belend door de Kruispoort en Mathijs van Dort (fol. 369vso).
Op laatstgenoemde bladzijde is Hendrik Broekhof de laatste eigenaar. Hij staat vermeld in het register Lantaarn- en Brandspuitgeld 1814 onder Wijk nr. 330. De belendende Wol- of Kruispoort ligt dan tussen nr. 331 en 337 en dat komt geheel overeen met de opgave van Salomon van der Paauw die de Wolpoort naast nr. 331 situeert.

In de Wolpoort moet de armoede groot zijn geweest, met name voor de daar woonachtige ongehuwde moeders. Zo woonde op nr. 331a H[ester] Boas met twee dochters, S.E. en B. Cohen. Merkwaardig is dat de moeder in 1849 wordt vermeld als weduwe, maar een huwelijk is onbekend. Bij de geboorte van haar kinderen was ze ongehuwd, maar wanneer ze op 20-06-1869 te Rotterdam op 83-jarige leeftijd overlijdt wordt ze vermeld als weduwe van Nathan Bezeth.
Op nr. 333 woonde de 52-jarige en ongehuwde J[ohanna] Gijzenij met haar 17-jarige dochter Susanna J. Gijzenij. Deze Susanna was op 10-11-1832 geboren; bij de aangifte verklaarde de lantaarnopsteker Isaac de Zwijger de vader te zijn. Moeder Johanna en vader Isaac bleken bij de geboorte buren te zijn, resp. woonachtig op de nrs. 334 en 335.


In deze advertentie (LD, 17-11-1905) werden de negen huisjes in de Wolpoort te koop aangeboden. Dat was kort voor de onbewoonbaarverklaring en de onteigening in 1906/07 en de daaropvolgende sloop. Zoals blijkt uit de advertentie bedroegen de huren slechts fl. 0,75 – 0,85 per week. Let ook op de minuscule oppervlakte van de krotjes.	Rechts een foto van de poort uit 1905.

Vermelding in archiefbronnen:

Bonboek (6617, Oost Nieuwland)

fol. 365-366 en 368v

1642 na

Waarboek 67 7K 1722

fol. 279 (Kruispoort)

1723-06-03

Vermelding in andere bronnen:

krantenbericht

Leidsch Dagblad

1905-11-10

Poortbebouwing
Namen en adressen, aantallen woningen en bewoners, woninggrootte en kwaliteit

Bewoond

Onbewoond

1. 1850 (ca.) Opgave S. van der Paauw
2. 1853 Buurtkaart
3. 1871 Huisnommerboek 1871
4. 1879 Kaart Van Campen 1879
5. 1892 Aanleg waterleiding -
- aangelegd [A]
- door eigenaar geweigerd [G]
- eigenaar weigert betaling [AG]
6. 1892 Aantal woningen
7. 1892 Aantal bewoners
8. 1899 Kaart Van Campen 1899

Woningonderzoek
1913

Aantal
vertrekken
per woning
in 1912/13

Woning-
onderzoek 1922

1900

1912

aantal woningen

aantal bewoners

aantal woningen

aantal bewoners

zeer slecht

slecht

vrij slecht

redelijk