De Pieterskerk staat tegenwoordig vooral bekend als ‘een kerk die geen kerk meer is’: voormalig religieus erfgoed met een grote historische waarde. Die beschrijving gaat echter vooral over de vroegere functie als kerk. Deze rol heeft de Pieterskerk al ruim vijftig jaar niet meer. Nieuw onderzoek laat zien dat dit Leidse icoon vandaag de dag voor een groot deel nog steeds dezelfde functies heeft als in voorgaande eeuwen. Dit is tot nog toe meestal over het hoofd gezien. In zijn lezing werpt conservator Ward Hoskens een verrassend perspectief op de geschiedenis van dit bijzondere bouwwerk tussen 1795 en nu.

Ward Hoskens, die onlangs promoveerde op de geschiedenis van de Pieterskerk, richt zich in zijn onderzoek niet alleen op wat nu nog zichtbaar is, maar vooral op de vele rollen die de Pieterskerk in ruim twee eeuwen heeft vervuld. Want het verleden van het gebouw moet vanuit die ontwikkeling begrepen worden. Dan wordt snel duidelijk dat de Pieterskerk altijd al meerdere belangrijke functies in de stad vervulde, naast de hoofdfunctie als godshuis. Het was een plek waar mensen zich actief tot het verleden konden verhouden, waar zij hun identiteit konden vormgeven, een plek voor plechtige bijeenkomsten en een spil in het dagelijks leven, een ontzagwekkend monument en een praktische gemeenschappelijke ruimte. Een plek met aanzien, prestige, uitdagingen, beslommeringen, conflicten – en het vermogen om te verbinden en inspireren.

Hoskens laat zien dat deze veelzijdige functie van de Pieterskerk opmerkelijk constant is gebleven. Ook nu blijft het monument een verbindende plek waar de gemeenschap samenkomt. Door dit lange termijnperspectief ontstaat een rijker beeld van de Pieterskerk als dynamisch erfgoed: een monument dat nooit stilstaat, maar voortdurend in beweging is. Aan de hand van talrijke voorbeelden schetst Hoskens in zijn lezing een levendige ontwikkeling van de Pieterskerk sinds 1795 en nodigt hij het publiek uit om anders naar dit monument te kijken – met oog voor zowel de geschiedenis als de blijvende betekenis ervan.

De publiekseditie van zijn proefschrift is na afloop van de lezing verkrijgbaar voor de gereduceerde prijs van €34,95 (in plaats van €39,95), zolang de voorraad strekt.

De Pieterskerk organiseert deze lezing samen met de Historische Vereniging Oud Leiden.