Inventarisatie Wederopbouwkunst


Herman Berserik 1

Betonreliëf, Herman Berserik (foto: Paulina Buring)

Adres

Berlagestraat, 2321 CW Leiden

Bouwjaar

woningbouw uit 1990

Architect

Theo J. Koch (school)

Joop Vollmer (woningen)

Oorspronkelijke bestemming

Openbare Lagere School

Huidige gebruik

Woningbouw op locatie van gesloopte school

Kunstobject

Betonreliëf met ingelegd mozaïek

Kunstenaar

Herman Berserik (1921-2002)

Status

Herplaatst

Beschrijving:

Het kunstwerk bestaat uit vijf betonplaten die boven elkaar zijn gegroepeerd. Het formaat is langwerpig, het is aan de onderkant 2.17 meter breed. Bovenin is een acrobatische clown afgebeeld die met een monowiel op een koord balanceert en tegelijkertijd jongleert met vier ballen. Onder hem kijkt een zittende hond met open bek naar de clown. Naast hem staat een vogel op een bal. Het mozaïek geeft kleur aan het grijze beton. In het monowiel is de naam van de kunstenaar te lezen. Het kunstwerk drukt de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van het spelende kind uit. Het werk heeft een zeldzaamheidswaarde.

Het betonreliëf is een naoorlogse kunsttechniek die door de architect Le Corbusier voor het eerst werd toegepast.

Herman Berserik is in 1921 geboren in Den Haag. Het kreeg zijn opleiding tijdens de oorlog an de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag. Na zijn opleiding woonde hij enige tijd in Parijs. Weer in Nederland werd hij docent aan de Vrije Academie. Hij heeft slechts een klein aantal monumentale kunstwerken gemaakt.

Het gevelhoge betonrelief bevindt zich op de zuidgevel van een appartementencomplex. Het is oorspronkelijk gemaakt voor de buitengevel van een Openbare Lagere School in de Berlagestraat.

 Berlagestraat 2  Berlagestraat 3
 Voorzijde (foto: Paulina Buring)  Achterzijde (foto: Jos Hooghuis)
 Berlagestraat 4  Berlagestraat 5
   Leidsch Dagblad, 23 augustus 1990, p. 13

Bronnen:

“Gered mozaïek weer terug”, in: Leidsch Dagblad 23 augustus 1990, p. 13

“Openbaar lager onderwijs krijgt ruimte in Leiden Z.W.” in: Leidsch Dagblad, 27 november 1963, p. 3

Spoelstra, Yteke, Monumentale kunst ontdekt in Leiden, Erfgoed Leiden en Omstreken 2017, https://www.leidseregioinkaart.nl/kaarten/images/Monumentale_kunst.pdf

Spoelstra, Yteke, De School: “Een sieraad der gemeente”. De geschiedenis van de scholenbouw in Leiden. Deel 2: 1945-1965, Unit Monumenten & Archeologie gemeente Leiden, Leiden 2009-2010 p. 12, 28

“Van sloop gered mozaïek herplaatst”, in: Leidsch Dagblad 6 juni 1990, p. 13

20 februari 2018