Langegracht 70a van Leeuwen

Inventarisatie Wederopbouwkunst

 

Lange gracht 70a Leeuwen 1 Lange gracht 70a Leeuwen 2 Lange gracht 70a Leeuwen 3 Lange gracht 70a Leeuwen 4

Vier glas-in-loodramen, D. Van Leeuwen (foto’s: Jos Hooghuis)

 

Adres

Langegracht 70a, 2312 NV Leiden

Bouwjaar

Architect

Oorspronkelijke bestemming

Huidige gebruik

Woningcorporatie De Sleutels van Zijl en Vliet

Kunstobject

Vier glas-in-loodramen uit 1948 van de woningbouwvereniging Ons Belang 

Kunstenaar

Dirk van Leeuwen (1903-1968)

Opmerkingen

Herplaatst

 

Beschrijving

De vier ramen vormen één ensemble. Ze zijn vervaardigd in 1948 bij gelegenheid van het 35-jarig jubileum van de woningbouwvereniging Ons Belang en geplaatst in het bestuursgebouw in de Molenstraat 32. Ze verbeelden de strijd voor een betere volkshuisvesting. De ramen zijn niet meer compleet omdat de bovenlichten met glas-in-lood ontbreken. De vier ramen hebben hetzelfde formaat en zijn door dezelfde kunstenaar voor dezelfde opdracht gemaakt. Ze hebben loodstrips in een historiserend ruitpatroon. De stijl van de glas-in-loodramen is traditioneel figuratief met een naïeve schilderwijze.

De vier ramen verbeelden de volgende thema’s die met teksten worden aangeduid:

-          ‘Wantoestanden voorheen in de volkshuisvesting’

-          ‘De beraadslaging tot verbetering (1913)’

-          ‘De samenwerking tot verbetering (1948)’

-          ‘De verbeterde toestand bij de volkshuisvesting’

In het vierde raam bevindt zich de signering D. van Leeuwen.

De ramen zijn vervaardigd door de fa. Gebr. Dullaert in Leiden. Ze zijn waarschijnlijk in de jaren 1980 verplaatst naar het gebouw van woningbouwcorporatie De Sleutels van Zijl en Vliet aan de Langegracht 70a. Ze hangen nu in een gang op de eerste verdieping  en zijn goed zichtbaar vanaf de straat.

Dirk van Leeuwen (Leiden 1903 - Leiden 1968) was leerling aan de Leidse Ambachtsschool en ontving hierna een opleiding tot glazenier bij Hans (Heinrich) Liefkes in Den Haag. Van Leeuwen was de ‘artistieke man’ bij de fa. Gebr. Dullaert. Behalve de ramen voor Ons Doel zijn van hem bekend een raam voor het Leidse Kunstcentrum in de Boerhaavezaal (nu onderdeel van Rijksmuseum Boerhaave), 1949, de ramen voor de raadszaal in het vernieuwde raadhuis van Voorhout, 1955, en 18 ramen in de Christelijk Gereformeerde Kerk (Opstandingskerk) aan het Steenschuur, 1956.

In 1988 ging Ons Belang samen met De Tuinstadwijk en de Protestants-Christelijke Woningbouwverenging tot De Sleutels. In 2004 volgde de fusie van De Sleutels met Zijl en Vliet.

 

Lange gracht 70a Leeuwen 5 Lange gracht 70a Leeuwen 6 Lange gracht 70a Leeuwen 7 Lange gracht 70a Leeuwen 8

Vier glas-in-loodramen, D. van Leeuwen. Details (foto’s: Jos Hooghuis)

 

Lange gracht 70a Leeuwen 9

De vier ramen van Ons Belang met bovenlichten (foto: N. van der Horst, NLC, 20 september 1948)

 

Bronnen:

“Dirk van Leeuwen beoefent een oude kunst”, in: Nieuwe Leidsche Courant, 4 augustus 1950, p. 2

“Ons Belang” zette de viering van het 35-jarig bestaan in. Aanbieding van het huldeblijk der leden”, in: Nieuwe Leidsche Courant, 20 september 1948

Pollmann, Tessel en Michiel Kruidenier, Wederopbouw in Leiden. Architectuur en Stedenbouw 1940-1965. Leidse Historisch Reeks. Leiden 2009, p. 59

Smit, C., Strijd om kwaliteit. De geschiedenis van de volkshuisvesting in Leiden, Leidse Historische reeks, Leiden, 2006, p. 96, 139

Spoelstra, Yteke, Monumentale kunst ontdekt in Leiden, Erfgoed Leiden en Omstreken 2017, https://www.leidseregioinkaart.nl/kaarten/images/Monumentale_kunst.pdf

Mededelingen Piet de Baar, 16 augustus 2018

 

10 oktober 2018