Leidse Kroniek

1. Discjockey en musicoloog Nico Bill overlijdt. (LD10-02).

1. Het Spaanse restaurant La Plancha in de Morsstraat bestaat 35 jaar. De broers Francisco en Victorio Fernandez kwamen als gastarbeiders naar Nederland vanuit Andalusië. Ze werkten overdag als lasser in een fabriek en 's avonds stonden ze achter de bar bij Barrera. Hun eerste eigen restaurant lag tegenover de huidige plek, waar later Huis de Bijlen en De La Soul kwamen. In 1983 verhuisde het duo naar de Stationsweg en In 1996 keerden ze terug naar de Morsstraat. Francisco droeg zijn zaak na 26 jaar over aan zijn zoons Miquel en Carlos Fernandez maar de broers zijn nog steeds de drijvende krachten. Carlos Fernandez: ‘Binnenkort wordt de straat door de gemeente opgeknapt en dat zal de buurt alleen maar ten goede komen’. (LD27-01).

1. Een film over de Scratch Muziekdagen in Leiden van de Leidse Video en Smalfilm Liga (LVSL) wordt op het Cinefleurfestival in Haarlem bekroond als beste film. De film brengt het jaarlijkse evenement in de Pieterskerk in beeld. Vooral de vrijwilligers achter de schermen zijn gefilmd. De winnende filmclub is Amfi '66 in de Bollenstreek met drie ingezonden films, waaronder een natuurfilm en een speelfilm. De 42ste editie wordt in 2016 in Noordwijk gehouden. (LD05-02, HOZ08-02, WW11-02).

2. De stichting Muziekhuis biedt wethouder Robert Strijk van Cultuur een alternatief plan aan, waarin de stichting de oefenruimtes, Qbus als concertzaal, de studio en de ontmoetingsruimte voor muzikanten zelf blijft exploiteren. Een nieuwe financiële opzet levert volgens de stichting geen verlies meer op. In 2015 zou er al een klein overschot zijn, in 2016 35.000 euro. Het bestuur schrapt per 1 mei de personeelslasten voor coördinator Hans van Polanen, die zijn werkzaamheden op vrijwillige basis wil voortzetten. In de nieuwe opzet wordt uitgegaan van de huidige subsidie en huur, inclusief de investeringsbijdrage. Ook wil het Muziekhuis een regeling treffen om de huurschuld van circa 90.000 euro in drie jaar af te lossen. Er treedt ook een nieuw bestuur aan. Bestuurskundige en directeur van het Beleidstheater Eelco Koolhaas wordt voorzitter, Jolanda Vlug (assistent controller bij de Hogeschool Leiden) penningmeester en de leden Hans Zuurbier (directeur economische ontwikkeling bij de gemeente Haarlemmermeer) en Wout de Natris (consultant cybercrime) completeren het nieuwe bestuur. Ook wordt er een klankbordgroep ingesteld met onder anderen Fons Delemarre (ex-voorzitter LVC) , Ferry Rigault (ex-penningmeester Werfpop) en Patrick Verzijden. De gemeente is in gesprek met BPlusC dat een deel van de activiteiten moet overnemen. (Sl02-02, LD04-02, Mare05-02, WW11-02).

2. Een 50-jarige Leidenaar wordt ‘s ochtends dood gevonden in de Oude Singel. De politie meldt dat de man het slachtoffer is geworden van een noodlottig ongeval. Zij gaat ervan uit, dat de man in het koude water viel en niet meer in staat was weer op de kant te klimmen. Aanwijzingen van een misdrijf zijn niet gevonden. De Oude Singel is deels urenlang afgesloten voor onderzoek. Volgens omwonenden zat de drenkeling vaak op een bankje langs het water met een blikje bier. Het zou gaan om één van de alcoholverslaafden die doorgaans verblijven bij de daklozenopvang aan het Papegaaisbolwerk tegenover het politiebureau aan de Langegracht, (Sl02/03-02, Dichtbij02-02, LD03/04-02, NVH03-02, LN04-02).

2. De gemeente gaat nog intensiever op zoek naar bijstandsfraudeurs. Onder meer extra voorlichting, nieuwe onderzoeken, het verder koppelen van computerbestanden en het opschonen van het thuislozenbestand moeten daarvoor zorgen. Ook het terugvorderen wordt aangescherpt. (LD02-02).

2. Aan de overzijde van het Kooiplein starten het heiwerk voor de bouw van een ondergrondse parkeergarage, winkels op de begane grond en 125 appartementen, die in de loop van 2016 door woningcorporatie De Sleutels aan de man worden gebracht. In zeven weken worden er 620 heipalen geslagen door aannemingsmaatschappij Van Gelder op de plek waar voorheen het Marecollege en een Kringapotheek Kooi waren gevestigd. Volgens bouwbedrijf Heijmans is er de afgelopen maanden ongeveer 35.000 kubieke meter grond afgegraven. In de enorme kuil komt de parkeergarage. Het complex maakt onderdeel uit van Het Plein, zoals het totale buurtplan wordt genoemd en dat in de loop van 2019 helemaal af moet zijn. Winkels op het viaduct over de Willem de Zwijgerlaan zijn inmiddels geschrapt. En plannen om de Jan Pieterszoon Coenhof, Van Riebeeckhof en Stuyvesanthof op te knappen zijn uitgesteld. Er worden wel palen geslagen voor de aansluiting van Kooilaan op de tunnel in de Willem de Zwijgerlaan. Daarom wordt het gedeelte tussen de kruising met de Surinamestraat en de Willem de Zwijgerlaan van 16 februari tot eind 2015 afgesloten. (Gem28-01, LD02-02, St18-02, HOZ22-02, WW25-02).

2. Arriva maakt zich zorgen over het succes van de in december 2014 geïntroduceerde snelbuslijn 400 van station Leiden Centraal naar Zoetermeer centrum. Diverse infrastructurele maatregelen van gemeenten en andere overheden leveren obstakels op, die een snelle rijtijd aanzienlijk bemoeilijken. Zo zitten grote aantallen fietsers in de Breestraat de snelbus geregeld in de weg. Waardoor de rijtijd van één minuut langer duurt. Ook ladende en lossende vrachtwagens en gemeentelijke voertuigen zorgen volgens Arriva voor oponthoud. De bussen van Arriva rijden zo'n 750 keer per werkdag door de Breestraat. Arriva verzoekt de gemeente elders in de stad maatregelen te nemen die leiden tot een snellere route. En ageert tegen verschuiving van bushaltes bij stations naar, voor reizigers, minder gunstige plaatsen. (LD02-02).

2. Het bestuur van de Universiteit Leiden geeft in de Universiteitsraad toe dat de nieuwe universitaire website duurder wordt dan gepland. In de vergadering een week eerder meldde Sander van Diepen van studentenpartij BeP en voorzitter van de commissie financiën en huisvesting dat een ambtenaar had gezegd dat de site 2,1 miljoen euro koste en niet zoals begroot 6,5 ton. ‘De planning is veel te optimistisch en de kosten worden veel te laag geraamd’, aldus Van Diepen. Vicecollegevoorzitter Willem te Beest. ‘We hebben inderdaad een aantal projecten die langer duren dan gepland en het budget overschrijden’. Hij bestreed dat alles op ICT-gebied fout gaat bij de universiteit. ‘Er zijn ook voorbeelden van de projecten die uitstekend zijn verlopen’. De Universiteitsraad wil dat er een externe en onafhankelijke commissie komt die toezicht houdt op de aanbesteding, planning en de kosten. Het bestuur heeft toegezegd te komen met een verbeterplan en directere controle. Voor de zomer moet dat beter inzicht geven en problemen in de toekomst voorkomen. (Sl05-02, Mare05-02).

2. ROC Leiden heeft opnieuw een studentenstop aangekondigd voor een aantal opleidingen. Het gaat om de opleidingen waar afgelopen studiejaar ook geen studenten mochten instromen, nu weinig studenten in zitten en de opleidingen met weinig zicht op stage en werk. Met de studentenstop hoopt het ROC uit de financiële problemen te komen. Studenten die nu al op ROC Leiden zitten, kunnen hun opleiding voltooien. Voor de overige opleidingen moeten studenten zich voor 1 juli inschrijven, zodat de school het komende studiejaar beter kan plannen. (RTVW02-02).

2. Minister Jet Bussemaker bezoekt Leiden met haar Hoger Onderwijs Tour. Een half jaar lang praat ze met de mensen die belang hebben bij goed hoger onderwijs. De tour bestaat uit vijf dagvullende regiobijeenkomsten en vijf themabijeenkomsten voor haar nota over het hoger onderwijs, die in de zomer van 2015 verschijnt. In totaal nemen zo’n 200 personen deel aan de bijeenkomst die als thema kwaliteitsbeieid heeft. Vanuit de Universiteit Leiden nemen vijftien docenten, onderzoekers en studenten deel en vicerector Simone Buitendijk. Bussemaker toont zich na afloop tevreden. ‘De rode draad van vandaag is dat je kwaliteit samen maakt, in een dialoog tussen studenten, docenten, bestuurders en de overheid’. Ze zegt veel opgestoken te hebben over de dagelijkse onderwijspraktijk en de ‘good practices’ daarin. (UL03-02).

2. Een stroomstoring treft ruim 1.400 bewoners in het postcodegebied 2316 in Leiden-Noord. Netbeheerder Liander weet niet wat de oorzaak is. Rond kwart voor zes zijn de problemen verholpen. De spanning wordt omgeleid via reservekabels. (RTVW02-02).

2. Het treinverkeer van en naar Leiden ligt vanaf 8.30 uur stil door een sein- en wisselstoring bij Utrecht. Op Leiden Centraal zijn rond tien uur de perrons waar normaal gesproken de treinen naar Gouda en Utrecht stoppen uitgestorven. Linten versperren de toegang tot de perrons. NS-medewerkers verwijzen naar de bus die buiten het station staat. Op borden staat het advies van NS, om de hele dag niet meer met de trein te reizen. NS slaagt er pas om 21.30 uur in de treinenloop volgens de dienstregeling uit te voeren. (LD03-02).

3. Café De Vergulde Kruik organiseert voor de 24ste keer haar gehaktballenwedstrijd. Er zijn 23 klanten die een gehaktbal hebben ingeleverd. De jury bestaat uit slager Ed Nozeman, de studenten Joris Dieker en Tim van Os en voorzitter Beer Krol, die constateert dat de kwaliteit er elk jaar op vooruit gaat en er dit jaar slechts één bal bij is die echt niet te eten is. Barkeepster Kyra Makstenieks gaat voor het tweede jaar achtereen met de eerste prijs en de wisselbeker naar huis. (LD10-02, Tel04-02).
3. Vele fietsers en bromfietsers worden verrast door de gladheid. Ambulances rijden alleen in dringende gevallen en er is tijdelijk een wachttijd van meer dan een half uur. (Dichtbij03-02).

3. Mevrouw Kalden-Dekker wordt 100 jaar en krijgt bezoek van burgemeester Henri Lenferink. Zij was de jongste in een gezin met elf kinderen. Zij kreeg een zoon en een dochter en woont vanaf 1968 in Leiden. Zij woont nog steeds in haar eigen huis en heeft vier klein- en negen achterkleinkinderen. (HOZ08-02, WW11-02, LN11-02).

3. Winkelcentrum De Kopermolen moet grondig worden verbeterd, vindt 72 procent van de Merenwijkers. Er is te veel leegstand en een opknapbeurt kan geen kwaad. Dat blijkt uit een enquête van de gemeente waarop ruim 1.100 van de 14.000 Merenwijkers reageerden. Zeventig procent vindt ook dat de aansluiting van de toegangswegen IJsselmeerlaan en Gooimeerlaan op de rondweg van de wijk gevaarlijk is en veiliger moet worden. Iets minder dan de helft van de ondervraagden vindt dat rotondes de oplossing zijn om de situatie verbeteren. Die discussie vormde eind 2014 indirect de aanleiding voor de enquête omdat de gemeente de aansluitingen zonder overleg verandert, wat leidt tot felle reacties van bewoners, winkeliers en raadsleden. De gemeente besloot daarop wijkproblemen te inventariseren. Uit die peiling blijkt de bewoners alleen over de hoeveelheid ‘groen’ in de wijk tevreden zijn. Verder blijkt dat 44 procent vóór het oprichten van een buurtvereniging is. Een derde van de ondervraagden maakt het niet uit en slechts zestien procent wil lid worden. De resultaten worden 17 februari besproken op een wijkbijeenkomst in kerkelijk centrum De Regenboog. De wethouders Robert Strijk en Marleen Damen zijn aanwezig. Zo’n 200 aanwezigen staan positief tegenover de oprichting van een buurtclub. Aansluitend op de informatieavond spreken zo’n dertig bewoners over een wijkbewonersvertegenwoordiging met Damen. De gemeente heeft behoefte aan aanspreekpunten over veiligheid, zwerfvuil, vandalisme, bestrating en groen. Een uur wordt informatie uitgewisseld zonder dat echt besluiten worden genomen. Wel verwelkomt de Facebookpagina van de Merenwijk in de dagen daarna de 500ste ‘like’. (Gem03-02, LD04/18/25-02, NVH23-02, LN25-02, St25-02).

3. Er is een fors aantal kamerbemiddelingsbureaus, dat allerlei kosten in rekening brengt, terwijl er speciale regels gelden. De fractie van de ChristenUnie, die dat via onderzoek bevestigd zag, vraagt B en W om actie en opheldering. In de vergunning, die sinds 2014 verplicht is, staat hoe hoog de huren mogen zijn, er geen onduidelijke kosten in rekening mogen worden gebracht en dat er een deugdelijke administratie moet zijn. In de brief constateert de CU ‘dat zelfs een partij die opereert vanuit een door de gemeente gesubsidieerde instelling de regels overtreedt. Een illustratie van de schijnbare laksheid waarmee de regels worden gehandhaafd’. Er is volgens de CU maar tien minuutjes googelen nodig om te zien dat er regels worden overtreden. (LD03-02).

3. De nieuwe technasiumwerkplaats van het Da Vinci College aan de Kagerstraat wordt officieel geopend. Na een verbouwing van een half jaar is de werkplaats medio januari in gebruik genomen met lessen in het vak onderzoek & ontwerpen. Sinds vorig schooljaar de school een technasium heeft worden in dit examenvak bètavakken en creativiteit gecombineerd. De werkplaats is aangelegd in een van de twee gymzalen van de school met een zwevende vloer aan het plafond. ‘In die denktank brainstormen leerlingen over een nieuw project’, zegt conrector Dorine Schilperoort. Het is de eerste stap in een forse verbouwing, die voorziet in een uitbreiding met een stuk of elf lokalen, waarvan een flink aantal aan de Zweilandslaan komt. De twee noodgebouwen op het plein verdwijnen dan. Ook komt er een nieuwe, mooiere entree aan de kant van het schoolplein en de aula wordt aan die kant uitgebreid. Bovendien verhuist de docentenkamer. Schilperoort hoopt dat de bouw na de examenperiode in juni kan beginnen. Door behandeling van bezwaren uit de buurt duurde het langer dan gepland. (LD14-01)

3. Ter ere van het werk van Louk Tilanus, die na 38 jaar afscheid neemt van Universiteit Leiden, is er tot 20 maart in de hal van de Oude UB aan het Rapenburg 70 een tentoonstelling ingericht. Tilanus was universitair docent en onderzoeker aan het Kunsthistorisch Instituut. In zijn onderwijs, door het organiseren van exposities en het schrijven van catalogi en overzichtswerken heeft hij op een unieke wijze een verband gelegd tussen de praktijk van de beeldhouwer en de geschiedenis van de beeldhouwkunst. (UL03-02, LD04-02).

3. Honderd Nederlanders, onder wie drie Leidenaars beklimmen de hoogste berg in Afrika: de Kilimanjaro in Tanzania. In zes dagen hopen ze de top op bijna zes kilometer hoogte te bereiken. Sponsorgelden die ze met deze Kili-challenge ophalen, gaan naar de organisatie War Child. Leidenaar Karel van Gool (44) zet zich in voor oorlogsslachtoffers omdat hij de effecten van de oorlog in het voormalige Joegoslavië in 1993 van dichtbij meemaakte. Hij vervulde er zijn militaire dienstplicht, als onderdeel van het VN-transportbataljon. ‘Je ziet kinderen op straat met grote zwarte ogen. Ze hebben al veel meegemaakt. Dat greep mij erg aan. War Child is in 1995 opgericht naar aanleiding van de oorlog in Joegoslavië. Daarom volg ik met meer dan gemiddelde belangstelling die organisatie waarmee ik sinds 2012 samenwerk. Ik leid in mijn bedrijf pas afgestudeerde ICT'ers op tot managers. Je moet de reis en het verblijf zelf betalen en minimaal 2.400 euro inzamelen. Ik sport veel: hardlopen, fietsen, roeien. Mijn conditie is goed, maar ik heb nog nooit een berg beklommen’. (LD31-01).


3. De Night Shop in de Flemingstraat in Leiden-Noord wordt overvallen. Rond 01.30 uur komt een man met een wapen de nachtwinkel binnen en eist geld en sigaretten. Een 23-jarige medewerker staat achter de toonbank en krijgt de schrik van zijn leven. Eigenaar Hosseen Yousofi speelt de beelden van de beveiligingscamera’s later talloze malen. Wat opvalt is hoe agressief de overvaller zich gedraagt. De man komt heel rustig binnenlopen, maar verandert compleet als hij een wapen op de medewerker richt. Een rechercheur: ‘Je ziet hoe snel het gaat. Eén minuut en hij is weer weg’. Nachtwinkels zijn volgens hem kwetsbare objecten. De medewerkers van tankstations trekken zich 's avonds terug in hun glazen hokje, zo hebben overvallers daar niet zo veel meer te zoeken. Winkels als de Night Shop hebben die beveiligingsmaatregelen nog niet. Yousofi is blij dat zijn medewerker er zonder kleerscheuren is afgekomen. Hij is enorm trots op zijn nieuwe winkel, net een half jaar oud. ‘Iedereen hier in de buurt was blij, dat we hier een winkel openden. Want verder is er hier geen supermarkt. Ik kreeg alleen maar positieve reacties. Ik werk hard, zeven dagen in de week. En dan gebeurt er zoiets’. (Sl03-02, RTVW03/04-02, LD04-02).

3. De parkeergarage van het LUMC wordt veel te veel gebruikt door mensen die niet in het ziekenhuis moeten zijn. Daarom wordt het tarief verhoogd. Het eerste uur was gratis. Dat wordt 1,50 euro. Daarna komt er elk uur een euro bovenop de oude prijs. Vier uur parkeren kost 5,50 euro, voorheen 4 euro. Mensen die vaak in het LUMC moeten zijn, kunnen een kortingskaart aanvragen. Daarmee kost parkeren 4 euro per dag. Bekeken wordt of meer maatregelen nodig zijn om de aanzuigende werking tegen te gaan. LUMC krijgt vaak klachten van patiënten en bezoekers over de overvolle parkeergarage. Parkeerbeambten zien en horen vaak dat parkeerders op weg zijn naar Naturalis, of naar de binnenstad waar hogere tarieven gelden. (LD03-02).

3. Tom Ottenhoff en Marielle Haks van het LUMC krijgen 500.000 euro uit het ‘Innovative Medicines Initiative’ voor het testen van een ebolavaccin dat bestaat uit een verzwakt virus. Ze kijken hoe afweercellen reageren. (LD03-02).

3. Bij de spoedeisende hulp van het Diaconessenziekenhuis aan de Houtlaan is het razend druk met slachtoffers van de gladheid. De gemeente heeft al het materieel ingezet. ‘Gisteravond om acht uur zijn we begonnen met een eerste strooironde. De tweede ronde is gestart om drie uur 's nachts en aansluitend is besloten door te blijven strooien tot 11 uur ’s ochtends’, zegt een woordvoerder. Op de sociale media doen Leidenaren hun beklag. ‘Spekglad op de fietspaden rondweg Merenwijk’. ‘Het is overal spekglad. Fietspaden, bruggen, Hoge Rijndijk, niet te doen’ en ‘Achter het Stadsbouwhuis is het ook spiegelglad. Kan daar nou niks aan gedaan worden’. De gemeente evalueert in april of geïnvesteerd wordt in nieuw materieel. (LD04-02)

3. De oprichters van De Schuilplaats, die twaalf jaar dak- en thuislozen een opvangplek biedt, besluiten de stichting op te heffen. Als reden noemen zij ‘de betere opvang en de moeizame zoektocht naar een vergelijkbare locatie’. De liefdadigheidsinstelling ontstond omdat er ‘zieke mensen op straat lagen’, zegt medeoprichter Arthur Niggebrugge. De Schuilplaats was zeven maanden zelf op zoek naar een dak omdat het Rijnlandgebouw tussen de Breestraat en de Aalmarkt werd gesloopt en raakte langzamerhand de vrijwilligers kwijt. ‘De afgelopen jaren zijn er gelukkig genoeg gemeentelijke voorzieningen ontstaan voor onze doelgroep. De tijden zijn veranderd’, aldus Niggebrugge. Wethouder Roos van Gelderen prijst de inzet van de Schuilplaats, die andere gemeentelijke instellingen geïnspireerd zou hebben tot een meer gerichte en persoonlijke aanpak van huisvesting voor dak- en thuislozen. Op 29 januari had Van Gelderen nog een voortgangsgesprek met de stichting. In dat overleg maakte de stichting bekend te stoppen. Niggebrugge. ‘We zijn altijd door de gemeente en een hele schare van goedwillende particulieren en instellingen, met goed en geld ondersteund. Door de inzet van de vele tientallen en wellicht in totaal zelfs honderden vrijwilligers hebben we duizenden bezoekers op de Schuilplaats mogen verwelkomen. Al met al kijken we met heel veel plezier terug op de afgelopen jaren. Op onze meester-kok Alt Zwanenburg, die meer dan 100.000 maaltijden bereidde, onze reusachtige kledinguitgifte, onze enthousiaste kapsters, huisartsen, tandartsen en pedicure en onze eigen apotheek. Zij hebben een groot verschil gemaakt in de leefomstandigheden van onze bezoekers. We hebben jarenlang onze ziel en zaligheid erin gestopt, en we zijn blij dat de gemeente onze aanpak heeft opgemerkt. We mogen trots zijn hoe Leiden nu als gemeente met daklozen omgaat’. Yvonne van Delft, fractievoorzitter van GroenLinks, betreurt de opheffing maar wijst onder meer op het besluit om de loting van de opvang aan de Binnenvest af te schaffen in de winter. En dat de gemeente een bed, bad en broodvoorziening schept, die voor iedereen toegankelijk is. (Zie ook 28-01). (Sl03-02, LD05-02).

4. Drones hebben de toekomst en het eerste Europese testcentrum voor onbemande voertuigen zou op het voormalige vliegveld Valkenburg moeten komen. Dat blijkt op de eerste Europese conferentie over drones in Den Haag. De branche draait behalve om onbemande vliegtuigen ook om auto's zonder bestuurder of bemanningloze boten. De jaaromzet bedraagt straks 65 miljard euro, voorspelt de Haagse locoburgemeester Van Engelshoven. Ze ziet Valkenburg als dé plek voor een kenniscluster. Het ligt strategisch tussen ruimtevaartcentrum Noordwijk, de universiteit Leiden en Den Haag als hoofdstad van vrede en veiligheid. Rob de Wijk van The Hague Center for Strategic Studie ziet een dronepark als deel van een ‘Haagse veiligheidsdelta’. ‘Er is schreeuwende behoefte aan zo’n testterrein’. Prins Pieter-Christiaan uit Noordwijk, ook een van de aanjagers, vindt dat een testcentrum voorrang heeft op huizenbouw. De nabijheid van Schiphol is geen probleem, verwacht de prins: ‘Voorlopig praten we over drones die vliegen tot 300 meter binnen zichtbereik, daar heeft niemand last van’. De gemeente Katwijk reageert positief op de ideeën voor een ‘Unmanned Valley’. Sommige standhouders op de beurs klagen dat de wetgever te streng is voor het onbemand vliegen. (LD05-02, RTVW05-02).

4. Holland Rijnland, het regiobestuur van veertien gemeenten waaronder Leiden, stuurt een brandbrief naar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) over mogelijke extra kortingen op budgetten voor jeugdzorg. Een nieuw verdeelmodel, dat in 2016 moet ingaan, leidt tot een verlies van bijna negen miljoen euro. Dat is zo'n acht procent van het huidige budget voor jeugdhulp. Wethouder Roos van Gelderen, omschrijft de effecten als ‘zeer negatief’. Volgens haar hebben gemeenten alleen invloed op de kosten van lokale jeugd- en gezinsteams en hun doorverwijsbeleid. Dat is zo'n 50 procent van het totale budget voor Holland Rijnland. De ander helft is niet beïnvloedbaar. Daaronder valt onder meer de hulp die geregeld wordt via doorverwijzing van de huisarts. Ook wordt veel dure, specialistische hulp geregeld via justitiële maatregelen. Om een extra korting van acht procent op te vangen, zou Holland Rijnland de helft van alle zorg in jeugd- en gezinsteams moeten schrappen. Gepleit wordt voor twee jaar uitstel en een zeer geleidelijke invoering. De VNG formuleert op 12 februari een standpunt en stuurt dat vervolgens naar het ministerie van VWS. (LD05-02).

4. De Alphense detailhandeldeskundige Reinder Koornstra denk dat V&D het niet redt: ‘Onder de betrokkenen en deskundigen is eigenlijk niemand die er nog in gelooft’. IEF Capital, eigenaar van de panden in vier grote steden, heeft een kort geding aangespannen om betaling van de huur af te dwingen. Het is niet bekend hoe de Leidse pandeigenaar ASR Vastgoed er tegenover staat. Koornstra, ooit bedrijfsleider bij V&D, gelooft niet dat de vastgoedeigenaren water bij de wijn doen. ‘V&D betaalt niet al te veel huur. Als je die vijf etages in Leiden verhuurt als afzonderlijke units, dan kun je er twintig keer zoveel mee verdienen’. Koornstra denkt dat, na kortstondige leegstand, diverse grote buitenlandse winkelketens zich vestigen aan de Breestraat. ‘Op korte termijn zal niemand het leuk vinden als V&D uit Leiden vertrekt. Het is dan een beetje armoe. Maar al snel zal het er weer heel gezellig winkelen worden. En over een paar jaar hoor je niemand meer over V&D’. Dat het Leidse concept is niet doorgevoerd in andere vestigingen van V&D, was volgens Koornstra het eerste teken dat het niet goed zat. ‘De vernieuwing aan de Breestraat is goed gelukt’, vindt hij. ‘Eén ding is alleen bij het oude gebleven: de opzet met allerlei afdelingen. Daarom denk ik dat deze formule niet genoeg is om het te redden. Dat zie je ook aan de cijfers. Via-via heb ik begrepen dat er ongeveer twintig procent meer wordt verkocht. Maar na een verbouwing is dat een peulenschil. Ik denk dat ze hadden gerekend op vijftig procent’. Centrummanager Erwin Roodhart wil niet vooruitlopen op een Leiden zonder V&D. Mark van Praag, voorzitter van de winkeliersvereniging Breestraat, moet er niet aan denken. ‘De V&D is heel belangrijk om de loop erin te houden. Zonder V&D ben je als winkelgebied wat zwakker: Mensen veranderen hun route, er stappen er minder uit de bus’. Net als Koornstra denkt hij dat de ruimte vrij snel weer verhuurd zal zijn. ‘Er is vrij veel belangstelling onder winkels voor Leiden, hoor ik van het centrummanagement’. De rechter beslist op 6 februari of de panden van V&D in Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Maastricht mogen worden ontruimd door vastgoedeigenaar IEF Capital. In dat geval is de kans groot dat de Leidse vestiging wordt meegesleept in de val. ASR Vastgoed, eigenaar van de vestiging aan de Breestraat, heeft net zo min zin om vier maanden lang geen huur te ontvangen. V&D Leiden heeft een waarde van zo'n 50 miljoen en beslaat 12.000 vierkante meter. Daarmee is deze vestiging een van de duurdere in middelgrote steden. Mocht V&D (sinds 1887, 63 vestigingen, ruim 10.000 medewerkers) omvallen dan is dat verschrikkelijk jammer voor Leiden, maar invloed op de herontwikkeling van het winkelhart zal het niet hebben. ‘De Aalmarktplannen komen niet in gevaar’, zegt wethouder Laudy op 5 februari. Ook ontwikkelaar ASR maakt zich geen zorgen. Laudy verwacht niet dat V&D zich als eerste terugtrekt uit de 100.000-plus gemeenten. Bovendien staat de flagshipstore in Leiden sinds de enorme verbouwing, die afgelopen zomer werd afgerond’. (Zie ook19-01 en 09/23-02). (LD04/05/06/07-02, Sl06-02, NRC06-02).

4. De plaatsing van 400 nieuwe fietsbeugels in de binnenstad begint. Tot begin maart worden ze in negen stegen neergezet. De plekken zijn in overleg met de winkeliers- en de bewonersvereniging gekozen. Het gaat om de Kabeljauwsteeg, Schoolsteeg, Mooi Japiksteeg, Wolsteeg, Dwars Koornbrugsteeg, Choorlammersteeg, Plaatsteeg, Mosterdsteeg en Diefsteeg. Per steeg duurt het werk twee dagen. Dat levert volgens de gemeente geen overlast op voor bewoner of winkeliers. Eerder werden nieuwe stallingen gemaakt bij de Waag en de zaterdagstalling bij de Steenschuur en Nieuwe Rijn. (LD28-01).

5. Een 59-jarige Leidse vrachtwagenchauffeur veroorzaakt een ernstig ongeluk op de afrit van snelweg A12 bij Reeuwijk. Hij ziet te laat dat op de uitvoegstrook een file staat. In totaal zijn vijf auto’s bij het ongeluk betrokken. Een inzittende, een 48-jarige man uit Capelle aan den IJssel, raakt zwaargewond. De Leidenaar wordt aangehouden. (RTVW06-02).

5. Een grote uitslaande brand in de technische ruimte van het Leids Universitair Medisch Centrum, breekt uit tijdens sloopwerk bij een van de koeltorens. Op het dak van het gebouw met de technische installaties, dat los staat van het ziekenhuis, is het Rotterdamse bedrijf Van Galen bezig om de toren te ontmantelen als het mis gaat. Ze vluchten als er vlammen en een grote rookontwikkeling ontstaat. Er vallen geen gewonden en de tweede koeltoren blijft in tact. Brandweer Hollands Midden bestrijdt de brand met veel materieel. Woordvoerder Peter Kessels. ‘Het was een serieuze brand op een serieuze plek. Daar zetten we fors op in’. Boven de stad hangt een grote zwarte rookwolk die ontstaat door het smelten van de plastic gevelplaten om de toren. Ook het laagje olie tussen die platen en de toren vat vlam. Drie kwartier na de eerste brandmelding wordt het sein brand meester. De bedrijfsvoering van het LUMC komt niet in gevaar. Op een aantal plekken - met name in de dichtbijgelegen C-toren - wordt korte tijd niet gewerkt. Donoren kunnen bij de naastgelegen bloedbank van Sanquin vanwege rookoverlast pas op 9 februari weer terecht. De navelstrengbloedbank blijft nog iets langer gesloten. Hoe groot de schade is moet volgens LUMC-woordvoerster Sonja Groen een team van het ziekenhuis en de verzekeraar vaststellen. Het incident is voor de Brandweer Hollands Midden evenmin aanleiding om de procedures nog eens tegen het licht te houden of de brand uitgebreid te evalueren. Eric Seugling van de brandweer zegt dat het BHV-team van het LUMC uitstekend werk heeft geleverd. ‘We oefenen twee, drie keer per jaar met ze. Het LUMC is zich enorm bewust van de risico's die er in het ziekenhuis zitten. De mensen zijn het grootste risico. De bouwconstructie is zodanig dat gevaarlijke stoffen goed zijn afgeschermd’. (RTVW05-02, Sl05-02, Gem05-02, Dichtbij05-02, LD06/07/10-02, LN11-02).

5. Bewoners van de panden van verhuurder Hans Zaalberg krijgen in januari een brief met de mededeling dat hun woningen ‘spoedig in openbare verkoop komen’. Zomer 2014 start huurder Mike van Doorn een facebookactie tegen Zaalberg wegens achterstallig onderhoud. Naar aanleiding van de actie stelt de SP-fractie vragen over de slechte omstandigheden in de panden van de huisjesmelker. ‘We denken dat hij failliet is’, zegt Van Doorn. Zaalberg zelf ontkent dit: ‘Het is een storm in een glas water, er is niets aan de hand’. Als de studentenhuizen verkocht worden, heeft dat waarschijnlijk geen gevolgen voor de huurders. Een week later krijgen bewoners te horen dat de verkoping op 9 maart niet doorgaat. ‘De huurders staan niet zomaar op straat, het moet altijd eerst langs de rechter’, zegt notaris Kirsten Pricks. (Mare05/12-02, Sl05-02).

5 Drogist Trekpleister in winkelcentrum Stevensbloem wordt overvallen door twee gewapende mannen. Ze bedreigen twee medewerksters van 17 en 20 jaar met een pistool en vluchten met onbekende buit weg in de richting van de Haagse Schouw. De politie achtervolgt het duo onder meer met een helikopter maakt raakt het spoor bijster. Volgens de politie gaat om twee jongens van ongeveer 16 jaar oud. Ze zijn ongeveer 1,70 meter lang en hebben een normaal postuur. Beiden dragen donkere kleding. Een van hen heeft een bivakmuts op, de ander had een sjaal voor zijn gezicht gebonden. (LD06-02, Dichtbij05-02, RTVW05/06-02).

5. Burgemeester Henri Lenferink ‘slaat’ bij de Seringenstraat in Tuinstadwijk de eerste paal voor de nieuwbouw van 84 woningen van corporatie De Sleutels. Daaraan ging een grote renovatie van 300 woningen vooraf in het gebied omsloten door Kastanjekade, Herenstraat, Koninginnelaan en Lammenschansweg. Voor 119 woningen was renovatie geen optie. De huizen waren in een te slechte staat. In 2014 zijn ze gesloopt en op die plek wordt die eerste paal de bodem in gedraaid om trillingschade aan de omliggende woningen te voorkomen. Voor de kerst moeten de eerste bewoners hun nieuwe huis in kunnen. Ongeveer de helft van de nieuwbouwwoningen zijn voor mensen die eerder al in de wijk woonden en nu tijdelijk elders zijn ondergebracht. Voor de resterende woningen gaat De Sleutels op zoek naar nieuwe huurders. Dat zal niet al te veel moeite kosten: ‘Want met de burgemeester als buurman woon je automatisch een beetje op stand’, grapt Lenferink in zijn toespraak. Daarin prijst hij de sfeer in de buurt: ‘Een soort villawijk voor arbeiders’. ‘En ook heel gezellig’, valt een van de bewoonsters hem bij. (Sl05-02, LD06-02, HOZ-9-02, NVH09-02, WW11-02, LN11-02).

5. De in 1995 overleden stadsfotograaf Nico van der Horst liet circa 600.000 negatieven na, die historisch gezien van onschatbare waarde zijn voor Leiden. Zijn zoon Nico en kleinzoon André Kapaan zijn bezig de opnamen te sorteren, te archiveren en via een webshop te exploiteren. ‘Het is voor ons een soort roeping geworden’, aldus Kapaan, die zich ook verdiepte in het levensverhaal van zijn opa. Al op 15-jarige leeftijd had hij een fototoestel en donkere kamer in zijn ouderlijk huis aan de Oude Rijn. Tijdens de oorlogsjaren had hij een fotozaak aan het Levendaal die al snel te klein werd. In 1947 verhuisde de fotograaf naar een pand aan de Doezastraat, nog altijd het domein van de familie en nog altijd een fotozaak die zijn naam draagt. Ook Fotiek Van der Horst aan het Vijf Meiplein was een familiezaak. De winkel vormde in de jaren vijftig, zestig en zeventig maar een deel van het werk. Kapaan: ‘Opa was altijd op pad. In die tijd had Leiden nog diverse kranten en werkte hij als persfotograaf voor afwisselend de Nieuwe Leidse Courant, de Leidse Courant, het Vrije Volk en Het Vaderland. Dat heeft een enorme hoeveelheid foto’s opgeleverd, die een prachtig tijdsbeeld schetsen’ Later ging hij als nevenactiviteit kalenders uitgeven. Met twaalf oude zwart witfoto's, een voor elke maand. Begin deze eeuw werd ermee gestopt. Nu zijn er 24 uitzonderlijke exemplaren uitgezocht die worden aangeboden via onsoudleiden.nl. De foto's zijn digitaal bewerkt zodat ze in groot formaat worden aangeboden. Op canvas, plexiglas, aluminium of hout. De prijzen lopen van 95 euro tot de meest luxe uitvoering van rond de 500 euro. Kapaan, ontwerper en producent van promotiemateriaal, hoopt de keuze op ongeveer vijftig te brengen. Op het Gangetje is een kleine expositie te zien in een van de etalages. (LD05-02, WW18-02, LN25-02).

5. De politie onderzoekt twee gevallen van mishandeling. In beide gevallen worden mensen zonder enige aanleiding geslagen door drie mannen met een Noord-Afrikaans uiterlijk. Op l februari worden vier personen belaagd ’s nachts om 1.15 uur als ze op de Lange Mare fietsen ter hoogte van de Vrouwenkerkkoorstraat. Een 43-jarige man loopt verwondingen in zijn gezicht op en een 49-jarige man en 41-jarige vrouw worden in het gezicht geslagen. De vierde, een 45-jarige vrouw, blijft ongedeerd. In de nacht 17 op 18 januari vond een soortgelijke mishandeling plaats op de Haarlemmerstraat. Daarbij raakt een 41-jarige man lichtgewond. Een getuige ziet twee mannen wegrennen. Ze zijn 20 tot 25 jaar en ongeveer 1.80 m lang. De politie houdt er rekening mee dat de twee incidenten met elkaar verband houden. (Sl05-02, LD05-02, HOZ08-02).

5. De gemeentelijke commissie voor de stedelijke ontwikkeling bespreekt een notitie van 196 pagina’s met commentaren op de ruim vijftig reacties op de plannen voor het Bètaplein. Het open gebied bij het ROC-gebouw, station Lammenschans, campus De Leidse Schans en de omstreden Greentower moet voor zo’n 700.000 euro het grootste plein van Leiden worden. Straks lopen er 5.500 scholieren rond en wonen er 2.200 omheen. Er komt een supermarkt en mogelijk ook een eetcafé. In 2017 moet het plein er kant en klaar liggen. Evenementen op het nieuwe plein mogen maximaal 1.200 bezoekers herbergen. En het aantal toegestane feestjes is teruggebracht van negen naar vier per jaar. Uit metingen blijkt dat de geluidhinder op de Melchior Treublaan en het Kamerlingh Onnesplein bij popconcerten binnen de perken blijft. Buurtcomité ‘Nee tegen de toren’ in de Professorenwijk presenteert op 20 februari in stadscafé City Hall een eigen ontwerp voor de geplande hoogbouw naast ROC Lammenschans. Het comité schakelt het Rotterdamse Mei architecten in om in plaats van de ‘Greentower’ een ‘Joppensz-toren’ te bouwen. Hij is wat dikker, wat breder en 45 meter hoog. ‘Dertien meter lager dan ‘de monoliet’ die Green Real Estate er wil bouwen en 25 meter lager dan de projectontwikkelaar aanvankelijk in gedachte had. ‘Waarom moet je alleen maar de economisch haalbaarheid kijken en je niet afvragen of het ook bij de stad of buurt past’, vraagt woordvoerder Joost Vullings van het comité zich af. Architect Robert Winkel noemt zijn plan de ‘Hutspottoren’ omdat hij veel geel en oranje in het ontwerp verwerkte. ‘Het zal uiteindelijk niet goedkoper uitvallen, maar wel veel beter aansluiten bij wat er in de omgeving staat, terwijl het aantal vierkante meters nagenoeg gelijk blijft’. Het ook Rotterdamse architectenbureau Kolpa, verantwoordelijk voor het ontwerp van de Greentower, vindt het niet erg collegiaal. Winkel: ‘Het gaat mij er niet om dat de ontwikkelaar mijn plan uitvoert. Ik doe het voor de buurt. Om te tonen dat het anders kan’. De hoogbouw staat aan de overkant van de spoorlijn, maar doet toch afbreuk aan het karakter van de onlangs tot beschermd stadsgezicht verklaarde wijk, vindt het buurtcomité. ‘Het nieuwe ontwerp maakt geen inbreuk op opbrengsten voor ontwikkelaar Green Real Estate, want dat is waar ze naar kijken’, zegt Joachim van Diest van het buurtcomité. ‘We hebben meerdere keren gesproken met een delegatie van de buurt. Op basis daarvan zijn al aanpassingen gedaan en het plan komt nu verder in procedure’, zegt de Green-woordvoerder. Van Diest vindt het absurd dat de toren naar de projectontwikkelaar genoemd wordt, ook al is het dan de eigenaar. ‘Wij pleiten voor de naam Joppensz-toren. Dat past perfect bij de locatie, dicht bij de plek waar Cornelis Joppenszoon op 3 oktober in 1574 een kookpot met hutspot ontdekte, die door de vluchtende Spanjaarden was achtergelaten’. Wethouder Paul Laudy reageert verrast op het alternatieve plan. ‘Erg laat in het proces, maar we kijken er serieus naar’. Het zou hem verbazen als een meerderheid in de raad er alsnog voor zou kiezen. Ook aan de overkant van de Lammenschansweg komt hoogbouw aan de Ananasweg. De Raad Bouw uit Katwijk werkt aan plannen voor nieuwbouw, die volgens Laudy 70 tot 100 meter hoog kan worden. (Zie ook 08-01). (LD30-01, LD04/18/21-02, Sl05/07-02, HOZ08/22-02, Sl20/23-02, WW25-02).

5. Eind maart start de langverwachte renovatie van winkelcentrum in de Stevenshof. Omwonenden worden op de hoogte gesteld over de laatste stand van zaken. Het miljoenenproject duurt naar verwachting zo’n negen maanden. In januari 2016 opent het dan omgedraaide winkelcentrum weer officieel de deuren, hoewel vrijwel alle winkels tijdens de verbouwing gewoon open blijven. Wel verhuist er een aantal en de supermarkten AH en Dirk sluiten na elkaar drie weken. De entree wordt verplaatst van de parkzijde naar de kant van het parkeerterrein. Ook het parkeerterrein en de ruimte rond het winkelcentrum worden opnieuw ingericht. Het aanzicht van het centrum ondergaat een complete metamorfose. Laden en lossen gebeurt in de toekomst inpandig aan de achterzijde. De kiosken verdwijnen en winkelend publiek wordt langs de andere winkels naar de twee supermarkten geleid. AH en Dirk, breiden allebei flink uit. In totaal met zo’n 1.000 vierkante meter. De ingangen van de supermarkten komen tegenover elkaar in de doorgang waar nu nog de kiosken staan. Aan de parkzijde verdwijnt de overkapping. (Sl07-02, LD10-02).

5. Wethouder Frank de Wit laat onderzoeken of het mogelijk is op enkele plekken in de binnenstad en in het park Roomburg schaaktafels te plaatsen. Betonnen tafels waarin een schaakbord is uitgesneden of gekleurd. Het idee is VVD-raadslid Juliette Gilissen. Veel steden hebben zulke speeltafels in parken. Omdat Leiden als een van de schaakhoofdsteden van de wereld gold, vindt Gillissen dat de stad niet kan achterblijven. Komend voorjaar valt de beslissing. (LD07-02).

5. Staatssecretaris Sharon Dijksma opent in museum Boerhaave de tentoonstelling ‘Foodtopia’. Tot 1 november is er alles te zien over voedsel uit het verleden, het heden en in de toekomst. Gastconservator is Louise Fresco, voorzitter van de Raad van Bestuur van Wageningen Universiteit, oud-directeur van het VN-voedselprogramma FAO, schrijfster en vermaard landbouwkundige. Zij richt zich op het voedsel van de toekomst kweekburgers, sprinkhanen, algen en sojamelk. Het museum duikt in het verleden, met belangrijke technologische en innovatieve ontwikkelingen als die van margarine, de aardappel en kunstmest. Volgens Fresco weten we steeds minder waar voedsel vandaan komt, hoe het wordt geproduceerd of wat de samenstelling is. ‘Die onwetendheid veroorzaakt deels angst, die heel vaak onterecht is. Zo is er een afkeer van voeding met E-nummers, terwijl een kiwi ook uit E-nummers bestaat. Er is in ons land juist veel controle op de voedselprocessen’. Mieneke te Hennepe, conservator van de expositie: ‘Soms denken mensen dat voedsel vroeger beter was. Terwijl arme gezinnen in het verleden soms wel drie keer per dag aardappelen aten en verder niets’. Bij de opening zijn onder anderen rector magnificus Carel Stolker van de Universiteit Leiden. wethouder Marleen Damen en oud-wethouder Hans Baaijens aanwezig. (LN04-02. LD05/06/10-02, RTVW05-02, Mare05-02, Dichtbij06-02).

5. Er komen geen meetbuisjes in en rond de wijk Bockhorst in het Morskwartier om de luchtvervuiling in kaart te brengen. De CDA-fractie dringt daarop aan, gesteund door de bewoners, maar wethouder Robert Strijk vindt het onnodig. Naast Bockhorst verrijst binnen een paar jaar een groot nieuw verkeersplein als de Haagse Schouwweg is doorgetrokken naar het Bio Science Park en de Plesmanlaan die nieuwe weg met een tunnel kruist. Hoeveel extra lawaai en verontreiniging dat veroorzaakt is door allerlei computermodellen bekeken met als voorlopig resultaat dat er straks geen milieugrenzen worden overschreden. Voor het plan worden er vanaf 23 februari tot 15 maart 478 bomen gekapt en komen er 150 voor terug. ‘En die nieuwe boompjes zijn dan ook nog klein en iel’, zegt PvdD-raadslid Harbert van der Kaap. Volgens Strijk wordt nog bekeken of het aantal bomen kan worden uitgebreid: ‘Als je wilt voorkomen dat mensen twee keer per dag in de file staan als ze Leiden in of uit willen, moet je nu eenmaal keuzes maken’. Op 27 februari legt de gemeente de bomenkap stil na de melding over een nest in een van de bomen van een boomvalk, een bedreigde diersoort in Nederland. Bioloog Gert Jan van Pelt zag in augustus op de naastgelegen Ehrenfestweg nog een boomvalk nestelen. Hij nam onmiddellijk contact op met de gemeente. Hij vreest dat de valken na hun terugkeer na de winter niet alleen hun broedgebied, maar ook hun voedselvoorziening kwijt zijn. ‘Deze vogelsoort is redelijk honkvast’. Van Pelt en advocaat Marco van Duijn vinden dat de gemeente een ontheffing flora- en faunawet moet aanvragen. Dat kan enkele maanden vertraging opleveren, zegt Van Duijn. In overleg met bouwbedrijf Heijmans is besloten voor 6 maart geen boom aan te raken, zodat een deskundige de situatie kan bekijken. Op 6 maart wordt toch een begin gemaakt met de rigoureuze bomenkap. De wijk Bockhorst overweegt een handtekeningactie om hiertegen te protesteren. ‘Een triest gezicht, omdat er ook oude bomen bij zitten en een aantal er jaren geleden via het 1.000-bomenplan van de gemeente is bijgeplant’, zegt bewoonster Loes de Blok van het Luchtmansplein. ‘We snappen dat er plaats moet komen voor de kruising. We snappen niet dat er bijna 500 bomen gekapt worden en er slechts 150 bomen voor terug komen. Met de toename van verkeer en dito luchtvervuiling na de aanleg van de ongelijkvloerse kruising op de Plesmanlaan, hebben we als wijk juist meer bomen nodig in de directe omgeving’. In een reactie zegt de gemeente dat 150 bomen het minimum is en er mogelijk meer komen. Ook staat de toename van het verkeer niet vast. (LD07/24/28-02, Sl07-02, Gem16-02, RTVW28-02, LD03-03, Sl05/06-03, Dichtbij09-03, HOZ15-03).

6. De leiding van voetbalclub Roodenburg grijpt in bij de zondagselectie. Trainer Kees de Roode en een aantal spelers zijn aan de kant gezet. ‘We gaan versneld saneren’, zegt voorzitter Raymond Keur. Aanleiding is de gestaakte wedstrijd op 1 februari tegen Altior. Scheidsrechter Joey Waleveld staakt het duel nadat een Roodenburger drie rode kaarten krijgt. De club treft geen blaam, maakt de tuchtcommissie van de KNVB twee weken later bekend. De speler die scheidsrechter belaagde krijgt een schorsing van tien wedstrijden opgelegd. De commissie acht bewezen dat hij fysiek geweld gebruikte. De KNVB noemt de reden van staken ‘een eenmansactie’, waardoor de club onbestraft blijft. De allochtone zondagselectie zorgde de afgelopen jaren vaker voor incidenten. De Roode was deze zomer juist binnengehaald om orde op zaken te stellen. Zijn vertrek zou met andere omstandigheden te maken hebben, die hij niet wil toelichten. Nouri Essaoui, Ramon Paardekooper en Lotsy Omrani zijn per direct eindverantwoordelijk. Verder wordt een aantal spelers uit de A1 vervroegd overgeheveld. Waleveld, ook sprekend namens belangenorganisatie COVS Leiden e.o., waar hij bestuurslid is, vindt Roodenburg geen probleemclub. ‘Het zijn een paar spelers die het verzieken voor de rest. De anderen en het bestuur doen hartstikke hun best om een leuk team neer te zetten’. (LD06/20-02).

6. De van SP, GroenLinks, de Partij voor de Dieren en Animal Right demonstreren met zo’n vijftig mensen op de Zernikedreef tegen de vestiging van proefdierfokkerij InnoSer in het Bio Science Park. De VVD doet niet mee uit vrees voor banenverlies. Eind december kreeg het bedrijf een vergunning van de rijk om er zich te vestigen. In juli 2014 nam de gemeenteraad een motie aan waarin het college wordt gevraagd voorrang te geven aan bedrijven die alternatieven ontwikkelen voor dierproeven. Directeur Jan Bartels: ‘De nuance ontbreekt volledig. Ik begrijp de emotie, maar we kunnen nu geen medicijnen op de markt brengen zonder proefdieren. Je kunt makkelijk schreeuwen dat proefdieren niet nodig zijn, maar we willen ook graag dat kinderen met kanker genezen’ . Innoser neemt vanaf 1 maart activiteiten over die onderzoeksinstituut TNO al jaren uitvoert. ‘Het afgeven van een vergunning om dierproeven te mogen doen, staat haaks op het overheidsbeleid om dierproeven terug te dringen’, reageert directeur Robert Molenaar van Animal Rights. Saco de Visser, directeur van het Bio Science Park, benadrukt dat er geen nieuwe activiteiten bijkomen. ‘Wij zijn ook heel erg voor alternatieven. Het Bio Science Park loopt daarin zelfs voorop. Toch kun nog niet helemaal zonder’. (Zie ook 16-02). (Dichtbij30-01, LD02/05/07-02, Sl03/06-02, HOZ08-02).

6. Het grootste schip ter wereld krijgt een nieuwe naam. Een woordvoerder van het Zwitsers-Nederlandse offshorebedrijf Allseas maakt bekend dat de naam Pieter Schelte van de boeg verdwijnt. ‘Na de brede en wijdverspreide kritiek, hebben we die keuze gemaakt’. De Nederlander Pieter Schelte Heerema (1908) deed als officier dienst in de Waffen-SS. De internationale transportvakbond ITF eiste dat de naam van het schip zou veranderen en startte een petitie waarin olie- en gasbedrijf Shell werd opgeroepen het schip niet te huren. De oliereus wil het vaartuig inzetten bij de ontmanteling van booreilanden in de Noordzee, maar vindt de naam ‘ongepast’. Pieter Schelte Heerema was de vader van reder Edward Heerema, eigenaar van Allseas, dat het schip liet bouwen. Pieter Schelte was oprichter van het Leidse offshorebedrijf Heerema, dat na zijn dood over zijn vijf zoons werd verdeeld. Een van hen kocht de anderen uit en Edward begon voor zichzelf. De vernoeming leidde in 2008 tot Kamervragen omdat het rijk in 2001 acht ton subsidie gaf voor het ontwerp. Toen wist niemand van het SS-verleden van Pieter Schelte Heerema, antwoordde toenmalig minister Van der Hoeven op vragen van de SP. Na de bevrijding weet hij vervolging te ontlopen, al verliest hij zijn Nederlanderschap. Heerema blijft ook na de oorlog actief nationaalsocialist. Vanuit Venezuela richt hij in 1948 het offshorebedrijf Heerema op. In 1981 overlijdt hij in een Leids ziekenhuis. (LD07-01, LD07-02).

6. Het gratis Huis-aan-huisblad ‘Het op Zondag’ verdwijnt door een nieuwe reorganisatieronde bij de Telegraaf Media Groep. TMG stopt met alle negen zondagskranten, die het concern uitgeeft omdat ze te weinig winst opleveren. Bij de regionale dag- en weekbladentak van het concern Holland Media Combinatie verdwijnen 35 voltijdbanen. Het bedrijf zet zijn kaarten op de huidige, sterke dagbladmerken en weekbladen in vijf kernregio's. De reorganisatie treft ook het Leidsch Dagblad. De regionale kranten van de Telegraaf Media Groep worden samengevoegd onder leiding van één hoofdredacteur en één commercieel manager. De verwachting is dat door de intensievere samenwerking in de loop van dit jaar nog meer regionale arbeidsplaatsen worden geschrapt. De onlangs aangetreden TMG-directeuren Demmers en Oelderik maken hun plannen bekend op personeelsbijeenkomsten. De directie zegt een duurzame verbetering na te streven van het bedrijfsresultaat. Buiten de dagbladregio's kiest de directie vooral voor de regio groot Amsterdam, waartoe Almere en Amstelveen worden gerekend. Over de toekomst van de weekbladen, die de uitgeverij heeft in Rotterdam en Utrecht, is nog geen besluit genomen. In de juist afgeronde eerste fase verloren al zo’n tachtig medewerkers hun baan. (Sl06-02, RTVW06-02, LD07-02).

6. De Haagse rechtbank verklaart restaurant De Volharding aan de Haven failliet. Zes personeelsleden zitten zonder werk. Er waren al enige tijd flinke betalingsproblemen. Exploitant Patrick de Vogel is ook eigenaar van De Oude School, het Wapen van Warmond en Bar de Saloon in Warmond en bistro De Roos in Rijnsburg. Hoe die zaken er financieel voorstaan is onbekend. De eetgelegenheid is gevestigd in het historische pand van de voormalige stoombootmaatschappij De Volharding. Later werd het gebouw bekend als de Jonk-panden. Het restaurant aan het water werd bij de opening in 2013 niet alleen gezien als een aanwinst voor culinair Leiden, maar ook als een voornaam voorbeeld van hoe het gebied tussen Zijlpoort en de kop van de Haarlemmerstraat in de afgelopen jaren is opgeknapt. Vogel exploiteerde ook de appartementen boven de Volharding. Curator Ton Veerman is hoopvol over een doorstart en verwacht medio februari de knoop door te hakken. Buurtvereniging Tussen de Rijnen wil er geen horecaketen, die de omgeving lawaai of stank oplevert. (LD07/10-02, Sl09-02).

6. Leerlingen van PI-school De Brug krijgen in het Science Center NEMO in Amsterdam een uniek kijkje in de ruimte tijdens Mission X, een internationaal project over ruimtevaart, beweging en gezonde voeding. De scholieren stellen onder meer vragen aan astronaut André Kuipers. Mission X is een initiatief van NASA en andere ruimtevaartorganisaties. (RTVW06-02).

6. Het aantal gesloopte woningen en gebouwen in Leiden is in 2014 fors toegenomen. Er werden 241 huizen gesloopt. Daartegenover stonden 86 nieuwbouwwoningen. Landelijk werden bijna 11.000 woningen en 3.800 kantoren, scholen en ziekenhuizen gesloopt. Een lichte afname ten opzichte van 2013, blijkt uit CBS-cijfers. Leiden is volgens wethouder Paul Laudy de op één na dichtstbevolkte stad van Nederland, maar aan de randen van de stad zou nog plaats moeten zijn voor nieuwbouw, al zullen de extra woningen ook via herbestemming moeten worden gevonden. (Dichtbij06-02).

7. Activisten van Identitair Verzet demonstreren enige tijd op het in aanbouw zijnde islamitisch centrum aan de Ter Haarkade. De Moslimgroep Leiden bouwt daar de nieuwe Al Hijra moskee, die de huidige in de Rembrandtstraat moet vervangen. ‘De tijd van toekijken en hopen op doortastende daden van onze politici is voorbij’, zeggen de actievoerders in een verklaring. De politie haalt de vijf - niet uit Leiden afkomstige - actievoerders van 21 tot 35 jaar van het dak omdat ze zich op verboden terrein bevinden. Ze krijgen 90 euro boete per persoon en de leider 140 euro omdat hij ook vuurwerk afstak. Na verhoor worden ze vrijgelaten. Op foto’s die de organisatie verspreidt, staat een aantal door witte maskers onherkenbare mensen met fakkels op het dak. Naast de Nederlandse vlag hangen er spandoeken met teksten als ‘Stop de islam’ en ‘In Leiden begint de victorie’. De actie is volgens raadslid Tomas Kok een reactie op het ingooien van ruiten bij omwonenden. Twee ruiten in de Ten Katestraat sneuvelen een dag eerder. Dick van der Weijden, buurtbewoner die de komst van de moskee tot bij de rechter probeerde te voorkomen, is één van de slachtoffers. In augustus gingen op de Ter Haarkade ook al een paar ruiten in. Volgens Van der Weijden, die de stenengoooiers volgde, waren het vier Marokkaanse jongens, tussen de 13 en 16 jaar. Volgens Identiair verzet is Nederland in oorlog met het salafisme. De organisatie werd in 2012 opgericht en is een afsplitsing van het extreemrechtse Voorpost. Bij de start van de bouw hing de groep er spandoeken op. De bezettingsactie toont volgens het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) aan dat er een ‘nieuwe situatie’ is ontstaan wat betreft moslimhaat in Nederland. ‘Er was sprake van een georganiseerde actie van een groep die ideologisch gedreven is’, aldus Yassin Elforkani van het CMO. De groep heeft de bezetting volgens hem via Facebook georganiseerd. Het CMO, dat 380 moskeeën in Nederland vertegenwoordigt, heeft direct spoedoverleg gehad en heeft contact met de politie. ‘We maken ons grote zorgen over escalatie en vragen ons af wat de komende acties zullen zijn’, aldus Elforkani. Vicepremier Lodewijk Asscher, die op 9 februari met burgemeester Lenferink een bezoek brengt aan de moskee in de Rembrandtstraat, noemt het ‘een kwalijke zaak dat mensen op zo’n manier angst wordt aangejaagd’. Het kabinet zal ‘nooit toestaan dat moskeeën, kerken, synagogen of welk gebedshuis dan ook doelwit wordt van bedreiging, bezetting of vernieling. Waar nodig kunnen gebedshuizen rekenen op extra bescherming. We zitten niet te wachten op extremisten. We laten ons niet uit elkaar spelen’. Het Identitair Verzet heeft veel sympathisanten, denkt hij. ‘Zesduizend likes op Facebook. Die organisatie moet goed in kaart gebracht worden’. Burgemeester Henri Lenferink heeft geen goed woord over voor de anti-islamactie: ’Het protest is 'on-Leids en onnodig grievend en daarom keur ik het ten zeerste af’. De politie heeft volgens hem snel en adequaat gehandeld. Lenferink: ‘De vrijheid van meningsuiting is een groot goed, demonstreren mag ook maar niet zonder kennisgeving aan de gemeente. Dat is niet gedaan. Een actie als deze zal nooit worden getolereerd. Het islamdebat in Nederland is fel. Ik begrijp heel goed dat moslims zich daardoor minder prettig voelen en dat betreur ik. In Leiden hebben mensen met verschillende achtergronden altijd heel goed samengeleefd en dat moet zo blijven. Alleen samen kunnen we onze samenleving weerbaar maken tegen extremisme van welke achtergrond dan ook’. Ook de Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland (RMMN) reageert geschokt op de ‘bezetting’ van de moskee en PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch wijst de actie af. Woordvoerster Hilde van de Leidse afdeling van Identitair Verzet zegt niet tegen alle buitenlanders te zijn en zich niet alleen tegen de islam te richten. In 2014 december werd meegelopen in de zwarte pieten-optocht. Incognito, want de groep mocht van de politie de eigen vlag niet voeren. Ze zegt dat het wijkje naast het bouwproject - ‘een echt Leids volksbuurtje’ - door de politiek stelselmatig is genegeerd en dat het Identitair Verzet met de bewoners meeleeft. ‘Die mensen willen gewoon dat er naar ze geluisterd wordt’. (Zie ook 13-02). (Sl07-02, RTVW07/08/09-02, Dichtbij07/09-02, Gem08-02, Sl08-02, NVH09-02, LD09/10-02, WW11-02, LN11-02).

7. Er vertrekken meer Turkse mensen uit Nederland dan er binnenkomen. Dat zegt de Leidse hoogleraar migratie Leo Lucassen aan de hand van CBS-cijfers. ‘Niet alleen vanwege de grote kans op werk in Turkije. Mogelijk komt het ook omdat ze zich door het felle islamdebat hier minder thuis voelen. Ze zijn het zat om als anders te worden weggezet. De Turkse economie is booming, je kan er met Turks, Nederlands en Engels ver komen. Ik zou het als Turkse hoogopgeleide ook wel weten’. Nog maar weinig mensen uit Turkije of Marokko komen naar Nederland toe. Wel meer Syriërs, vanwege de oorlog. En Polen, Roemenen en Bulgaren, voor werk. De cijfers laten volgens Lucassen zien dat het schrikbeeld van massa-immigratie ‘volstrekte onzin’ is. Autochtone Nederlanders trekken de laatste jaren steeds minder weg. Als ze het doen is werk de belangrijkste reden. De meesten gaan naar België of Duitsland. Lucassen: ‘Natuurlijk zijn er mensen die vanwege de natuur en de ruimte naar Scandinavië gaan. Maar je moet eens zien hoeveel er gillend weer terugkomen’. Veel Polen en Duitsers trekken ook weg. In 2014 kwamen er bijna 73.000 mensen bij. Er werden ook voor het eerst in jaren weer meer baby's geboren. (LD07-02).

((CV 7. Bert Jansen (60) runt zijn ‘Odessa’ aan de Hogewoerd al 35 jaar. Het café richt zich op jongeren, met name studenten. Hij vertimmerde het ontelbare malen, zodat het altijd trendy en populair bleef. Het monumentale pand uit 1915 met een prachtige gevel bood voorheen onderdak aan Jamin. Jansen studeerde Japans, sociologie en rechten aan de Universiteit maar maakte die niet af. Nadat hij vanwege ‘aanstootgevend homoseksueel gedrag’ al in veel etablissementen is weggestuurd, begint hij zijn eigen café. Al veertien jaar drinkt hij niet meer. Daarvoor deed hij dat soms bovenmatig. ‘Eigenlijk had ik leraar willen worden. Maar dat kón in die tijd niet. Een homo mocht niet voor de klas staan’. Hij heeft twee pleegkinderen Jeremi (17) en Zorra(7) die wonen bij hun moeder, een vriendin. Ik ben de vaderfiguur in hun leven - ik voel het verschil met 'echte' kinderen niet. ‘Een café is geen bejaardentehuis. Je douwt heel veel mensen bij elkaar op een donkere plek waar herrie is. Alle systemen worden geprikkeld en er zijn mensen bij die dat niet aankunnen. In mijn functie word je vanzelf wel een halve psycholoog. Ik zie in één oogopslag wie in een groep de ‘leider’ is, die je moet aanspreken in gevallen dat het uit de hand dreigt te lopen. Nog vijftien jaar red ik niet. Het is gewoon bijna niet meer te doen. Alles is vastgelegd in procedures en regelgeving’. (LD07-02)).

8. PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom geeft les aan leerlingen in het Kinderrechtenhuis aan de Hooglandse Kerkgracht. Hij vertelt de politici in spe waar je goed in moet zijn om in de politiek te komen. Ook gaat hij in op zijn loopbaan, over wat hij vroeger wilde worden en wat hij leuk vindt aan zijn werk. De les hoort bij het thema politiek en maatschappij van de Weekendklas, die wordt georganiseerd door stichting JES Rijnland. Ambitieuze en leergierige leerlingen kunnen er kennis maken met een keur aan beroepen. (LD09-02).

8. The Rockschool bestaat vijf jaar en houdt een open dag. Eigenaar is Ludwig Smith (50). Het begon heel klein in het oude Koninklijke Sanders-gebouw aan de Zoeterwoudseweg en sinds september 2014 zit de school aan de Fruitweg 60 nabij Station Lammenschans. Op de locatie is meer ruimte: grotere danszaal, vijftien lesstudio's, opnamestudio, grote wachtruimte en binnenkort een podium. Ludwig Smith verwelkomt wekelijks bijna 1.000 leerlingen. ‘Wij kunnen leerlingen begeleiden tot aan het conservatorium maar als ze die aspiraties niet hebben en gewoon lekker muziek willen maken op gevoel, is het ook prima. Het team bestaat voor negentig procent uit toffe, jonge, gediplomeerde maar ook geduldige docenten die precies weten waar de jeugd mee bezig is, en binding hebben met alle nieuwe muzikale stromingen en trends. Vanaf september 2013 is er ook een afdeling in Oegstgeest. (Dichtbij26-01, WW28-01, HOZ01-02, LD02-02).

8. Het aantal eerstejaars op universiteiten daalde dit studiejaar met 2,4 procent tot 44.304, blijkt uit cijfers van de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Ondanks die daling telden de universiteiten niet eerder zoveel studenten: 253.482, een stijging van 2,1 procent. De groei komt vooral door de flinke instroom in eerdere jaren. Een groot deel van die studenten is nog niet afgestudeerd, bijvoorbeeld omdat studenten meer dan vroeger kiezen voor meerjarige masters. Er zijn minder vwo'ers dan in eerdere jaren. De sectoren Recht en Techniek verwelkomden de meeste nieuwelingen. Het aantal nieuwe internationale studenten steeg met 8,3 procent. Vooral Duitse en Chinese studenten kwamen naar Nederland. (RTVW08-02, LD09-02, Mare12-02).

8. De Leidse band Glossy Jesus presenteert zijn album ‘The Hunt’ in een uitverkochte Amsterdamse poptempel Paradiso. Met bijna twee jaar vertraging door een dramatisch ongeluk. Maarten van den Hoonaard, zanger en gitarist van de band, wordt op 7 april 2013 op de Breestraat op zijn fiets geschept door een auto die 60 kilometer per uur rijdt. Maarten: ‘Ik had heel veel botbreuken en moest me met krukken voortbewegen’. De al geplande cd-presentatie moest in allerijl worden afgeblazen. Glossy Jesus als band kwam op zijn gat te liggen. Het herstel van de gitarist duurde een jaar. Daarna ging het viertal de nummers opnieuw repeteren. Regisseur Julie Perion maakte een videoclips. En hun singlepresentatie in Scheltema is gefilmd en op het Leids Film Festival vertoond. Nico Dijkshoorn, Wooden Saints, Oscar de Jong (Kraak & Smaak) en Tessa Douwstra (Orlando) werken mee aan de cd. Na Paradiso gaat de band op tournee en in april wordt Leiden aangedaan. (LD06-02).
9. De Leonardo-afdeling, drie klassen voor hoogbegaafde kinderen, van de Anne Frankschool in de Stevenshof heeft een nieuwe naam: Nova-onderwijs. Gevolg van het faillissement van de Leonardo-stichting. Nieuwe partner is het bureau Novilo. Nathalie van der Arend, locatieleider van de Nova-afdeling. ‘Aan de Leonardo-stichting betaalden we jaarlijks een fiks bedrag, maar eigenlijk kregen we daar inhoudelijk bar weinig voor terug. Dat is nu anders. Voor de nieuwe naam hebben we een prijsvraag georganiseerd. Het werd Nova, de nieuwe, rijzende ster. Symbolisch’. Met extra vakken als Chinees, filosofie en schaken werd in februari 2010 gestart. In die vijf jaar tijd zijn we flink gegroeid. Er is zelfs een wachtlijst. We vervullen een regiofunctie omdat we een monopolie positie hebben’. (LD10-02, LN11-02).

9. Op 92-jarige leeftijd overlijdt in haar woonplaats Oegstgeest Lucia Steinbach. Zij was beeldend kunstenaar en erelid van het Leidse schilder- en tekengenootschap Ars Aemula Naturae, waar ze jarenlang lessen gaf. Zij wordt op 13 februari gecremeerd op begraafplaats Rhijnhof gevolgd door een herdenkingsbijeenkomst bij Ars aan de Pieterskerkgracht. Ze maakte figuratieve en meer abstracte schilderijen met zeer verschillende technieken gemaakt. Maar ook muurschilderingen, zoals in het Medisch Centrum 't Joppe in de Merenwijk. En het schilderij in de trouwkamer op het Leidse Stadhuis, waarmee zij een prijs won. Bovendien collages, linoleumsneden en tekeningen. Steinbach is geboren en getogen in Leiden. Ze krijgt op de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag les van leermeesters met grote namen zoals Drayer, Citroen, Schrofer en Rozendaal. En exposeert zowel in de Boerhaavezalen en de Lakenhal, als in Frankrijk. Na een herseninfarct in 2009 volgen een aantal moeilijke jaren. (LD11/14-02, LD02-05).

9. In Leiden zijn afgelopen jaar 23 procent meer woningen verkocht dan in 2013. Dat blijkt uit jaarcijfers van de regionale makelaar De Leeuw Groep. Sinds de economische crisis in 2008 uitbrak was 2013 het absolute dieptepunt wat huizenverkoop betreft. Volgens De Leeuw is in 2014 ‘een duidelijk maar broos herstel zichtbaar’. Leiden was goed voor de helft van alle transacties in de regio: 725. Dat komt doordat de stad veel flats, appartementen en tussenwoningen heeft - 85 procent van het geheel - en beduidend minder vrijstaande huizen. Daarom ligt de gemiddelde verkoopprijs - 216.000 euro - er ook het laagst, maar die prijs is wel acht procent hoger dan in 2013. Bovendien werden met een gemiddelde wachttijd van 75 dagen de woningen ook veel sneller verkocht dan in 2013 (113 dagen). (LD10-02).


9. V&D blijft open. Met een pakket maatregelen is de warenhuisketen voorlopig gered. Er ligt na drie dagen een akkoord met de banken, vastgoedbazen en eigenaar Sun Capital. De verhuurders accepteren de komende zes maanden 50 procent minder huur en Capital stopt onder druk van de banken 60 miljoen euro in het bedrijf. Even na vier uur wordt bij de Leidse V&D opgelucht gereageerd als het voorbestaan wordt bevestigd. Een verkoopster: ‘Het zou zuur zijn als deze vestiging zo vlak na de verbouwing dicht moest. Het is net zo mooi geworden en het is drukker’. Om de redding te vieren krijgen klanten, die een kopje koffie kopen, gratis een gebakje. Verhuurder ASR Vastgoed meldt dat zij in het weekeinde al akkoord waren met de plannen. ‘V&D is een gewaardeerd huurder, dus we zijn blij dat er een overeenkomst is’', zegt een woordvoerder. De concernleiding van V&D spreekt over een structurele financiering. ‘We werken nu hard verder aan een gezonde, winstgevende toekomst’ zegt interim-topman Don Roach. Volgens retailspecialist en bijzonder hoogleraar Cor Molenaar is het slechts uitstel van executie: ‘Waarschijnlijk sluiten ze filialen. Dat lost niks op. Ze hebben hun kosten verlaagd, maar alleen daarmee wordt de winkel niet gezond. Het is een doodsteek voor warenhuizen als ze in handen komen van investeringsmaatschappijen. Die sturen alleen maar op rendement en snijden liever in kosten dan te investeren’. FNV is bereid het kort geding op 16 februari in te trekken, als een akkoord wordt bereikt over het loonoffer dat wordt geëist. ‘Wij willen best praten over maatregelen, maar wel op basis van garanties en zekerheden voor personeel’, aldus vakbondsman Niels Suijker. CNV Dienstenbond vindt dat het eenzijdig dictaat van tafel moet. Sinds V&D in 2010 eigendom werd van Sun Capital bleef het warenhuis in een neerwaartse spiraal. In 2013 maakt het warenhuis een nettoverlies van 42 miljoen euro op een omzet van 619 miljoen euro. In 2014 draaiden banken de kredieten langzaam terug. (Zie ook 04-02). (LD09/10-02, Dichtbij09/13-02, Sl09-02, HOZ15-02).

9. Huishoudketen Blokker gaat 440 werknemers ontslaan. Dat is zes procent van het totale personeelsbestand. De ontslagen vallen bij ongeveer 250 van de 500 eigen Blokkerwinkels. Verder wil de keten flexibelere werktijden invoeren. ‘De loonkosten moeten meer in lijn worden gebracht met de dalende omzetten in de winkels’, staat in een verklaring. Blokker, dat hevige concurrentie ondervindt van budgetketen Action, wil sterker inzetten op online-activiteiten en begint na de zomer met de stapsgewijze vernieuwing van winkels. Rayonmanagers krijgen het als eersten te horen, de werknemers na sluitingstijd. De vakbonden hebben een dag later een eerste overleg met de directie en zetten in op een goed sociaal plan. Volgens CNV-bestuurder Agostino di Giacomo Russo is daarvoor ook ruimte. FNV Handel meldde al eerder dat werknemers in vaste dienst worden ingeruild voor tijdelijke arbeidskrachten. Blokker heeft behalve de vestiging in de Haarlemmerstraat ook filialen in de Kopermolen en op het Bevrijdingsplein in Zuid-West. Blokker is opgericht als 'De goedkoope IJzer- en Houtwinkel' in 1896 in Hoorn door het echtpaar Jacob en Saapke Blokker. Een dag na hun huwelijk investeerden ze 1.000 gulden in de zaak. Hun zonen breidden de zaak uit in Amsterdam en Haarlem onder naam ‘Gebroeders Blokker’. In de jaren zestig van de vorige eeuw werd de keten landelijk. Moedermaatschappij Blokker Holding is nog steeds in bezit is van de erfgenamen van de oprichters. De holding omvat verder de winkelketens Blokker, Xenos, Marskramer, Big Bazar, Budget, Casa, Cook&Co, Novy, InterToys, Bart Smit, Maxi Toys, Leen Bakker, ElektroBlok en Trend-Setter en is actief in acht landen. Het concern telt circa 2.400 vestigingen waar circa 22.000 mensen werken en had in 2014 een omzet van ruim 2,5 miljard euro. De Blokkerketen heeft in Nederland ruim 600 vestigingen waar iets minder dan 7.000 mensen werken. (RTVW08/09-02, LD09/10/19-02).

9. Het project Schuldhulpmaatjes bestaat twee jaar en heeft dringend behoefte aan dertig nieuwe vrijwilligers om het aantal hulpbehoevenden te kunnen bijstaan. Medeoprichter Johan de Gier zegt dat wachtlijsten dreigen voor mensen die zich flink in de schulden hebben gestoken en er zelf niet meer uitkomen. Het initiatief van de interkerkelijke stichting Voor Elkaar Leiden leidde 92 vrijwilligers op en nog eens zeven zijn met de cursus bezig. Maar dat is niet genoeg. (LD09-02).

((CV 9. De bloemistenfamilie Nieuwenburg, gevestigd aan de Doezastraat, telt met David al vier generaties. Zijn overgrootvader start in 1901 op de hoek Groenesteeg/Herengracht zijn bloemen- en plantenzaak. Met een pakschuit voer hij naar Aalsmeer om verse snijhandel in te kopen. David’s vader bedacht het inrichten van werkplekken met groen. Hij ging erop uit met een wagen vol hydrocultuur voor onder meer kantoren. Hij bracht ook bloemversieringen aan bij evenementen, bijvoorbeeld in de Pieterskerk en kasteel Duivenvoorde. David, geboren in Leiden, doorliep de lagere- en middelbare tuinbouwschool en is vanaf 1990 als boekhouder. Werk dat hij doet voor zijn vader, die wat meer rust kan nemen in de zaak in de Doezastraat. David is getrouwd met Pudji, een Indonesische onderwijzeres uit Zoeterwoude-dorp die op een basisschool in de Haagse Schilderswijk werkte. Zij ontwikkelde de afdeling Sfeer & Events aan de Herengracht. In 2008 wordt fors geïnvesteerd in een groot bedrijfsgebouw nabij Heineken. Pudji is ook voorzitter van de al vijftien jaar bestaande Ondernemende Vrouwen Club Leiden. En hun zoontje is nu zeven jaar. (Sl09-02)).

9. Ab Jongbloed blikt terug op het faillissement van de bijna 90-jarige Jongbloed Juridische Boekhandel (JJB). In de Haagse vestiging werken in 2010 dertig mensen en in het Leidse winkeltje in de Kloksteeg twee. De digitalisering gaat snel en geen van zijn vijf kinderen wil hem opvolgen. Een jaar later verkoopt hij de boekhandels en de filialen van Van Stockum (onder andere in Leiden), die hij ook bezit, aan collega De Vries in Haarlem. In september 2013 neemt de Koninklijke Swets & Zeitlinger Jongbloeds bedrijf JJB over maar niet het vastgoed. JJB verlaat de Kloksteeg en neemt zijn intrek bij boekhandel De Kler in de Breestraat. Het juridische antiquariaat houdt Ab Jongbloed onder de naam Juridisch Antiquariaat Leon. Op 21 september 2014 vraagt Swets uitstel van betaling aan, dat uitmondt in een faillissement. Swets sleurt JJB mee in de val. Op 1 oktober 2014 valt het doek voor het bedrijf waar drie generaties Jongbloed werkten. Bijna direct neemt managementboek.nl het boekendeel van JJB over. Het personeelsbestand krimpt in tot vijf mensen. Abs grootvader, verre familie van befaamde Bijbeldrukkers in Heerenveen, begon in 1926 vanuit zijn woonhuis in Den Haag met de verkoop van tweedehands boeken. Na vijftien jaar, in 1941, zet hij bij het Vredespaleis een winkel op. Ab werkt na zijn studie belastingrecht op een belastingkantoor maar besluit in 1979 zijn vader te volgen en opent in 1981 de vestiging in de Kloksteeg. Jongbloed richt voorzichtige verwijten naar investeringsfonds Gilde, toenmalig eigenaar van Swets: ‘Ik heb geen hoge pet op van private equity. Ze nemen iets over en als het niet gaat, halen ze nog wat winst uit het bedrijf en proberen het weer van de hand te doen. Zo is het denk ik ook bij Swets gegaan. Niemand kon bevroeden dat het mis zou gaan. Swets had een omzet van een half miljard euro en wereldwijd 550 mensen in dienst’. Ab Jongbloed voelt geen wrok al heeft hij de directie en de curator nadien niets meer gehoord, terwijl hij nog een flinke vordering op de boedel heeft. (LD09-02).

9. De Hortus botanicus Leiden bestaat 425 jaar. Op 9 februari 1590 kreeg de Universiteit Leiden toestemming van de gemeente om achter het Academiegebouw ‘de ledighe plaetse als hoff’ in te richten. Die eerste universiteitstuin was 35 bij 40 meter. In 1592 strikte de universiteit medicus Carolus Clusius (1526-1609) als eerste hoogleraar plantkunde. Hij was toen al beroemd door zijn pionierswerk bij het beschrijven van planten. Clusius legde tussen 1573 en 1577 onder meer een tuin aan in Wenen voor keizer Maximiliaan I en bracht als eerste de flora van Spanje en Portugal in kaart. Nog altijd is Clusius een boegbeeld van de Hortus botanicus, zegt prefect Paul Kessler. ‘Wij werken volgens de drie principes die hij hier introduceerde: onderwijs, onderzoek en publieke functie. De tuin is altijd heel open geweest. Dat was in 1590 al een eis van het gemeentebestuur’. De Hortus eert zijn eerste directeur met een blog van zijn brieven. Onderzoeker Esther van Gelder en studenten doen dit namens de Hortus botanicus samen met het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis. De afgelopen tien jaar is het jaarlijkse aantal bezoeken meer dan verdubbeld van 60.000 naar ruim 130.000. ‘Vorig jaar was heel bijzonder, omdat de gerenoveerde kassen open gingen. Op zoveel belangstelling kunnen we niet altijd rekenen’, aldus Kessler. De Hortus kan voor onderhoud rekenen op veel tuinvrijwilligers en op de stichting Vrienden van de Leidse Hortus, die bijna 2.000 donateurs telt. Nederland telt 22 botanische tuinen, die zich hebben verenigd in de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen (NVBT). Naast Leiden worden alleen die van de TU Delft en de Universiteit Utrecht nog gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. In 2013 nog besloot de Vrije Universiteit Amsterdam haar hortus te sluiten. ’Maar het tij lijkt gekeerd’, zegt Kessler. Biologen, zoals die van het Institute for Biology Leiden, zijn weer in planten geïnteresseerd. ‘Het blijkt veel moeilijker om goed DNA te halen uit herbariummateriaal dan uit levende planten. Bovendien zijn sommige planten zó zeldzaam geworden dat overheden geen expedities in hun natuurgebieden meer toestaan. Kessler noemt als voorbeeld bekerplanten, die ook wel ‘de panda's van de plantenwereld’ heten. Ter gelegenheid van het 425-jarige bestaan verschijnt ook een jubileumboekje dat werd geschreven door Merenwijker Gerda van Uffelen, die al twintig jaar bij de hortus werkt als collectiebeheerder . Ook wordt op 17 en 18 april een groot symposium gehouden over ‘Botanische tuinen in een veranderende wereld’. (Zie ook 10-01). (LD04/14-02, Mare05-02, HOZ08-02, RTVW09-02, LN11-02, UL16-02).

9. De toegangspoorten voor het universitair sportcentrum en het sportgedeelte van studentencentrum Plexus werken voortaan met een vingerafdrukscanner. Het oude pasje geeft geen toegang meer. Ook in het 5 meibad en zwembad De Zijl komt een scantoegangspoort voor universitair sporters. Overige zwemmers kopen nog gewoon een kaartje. De firma die sinds 2004 de kaarten leverde, stopt met de productie. De scanmethode kost maximaal 35.000 euro. Zo’n 5.700 sporters konden vanaf 2 december 2014 hun vingerafdruk laten registreren. (LD03-02, Mare05-02).

9. Café Olivier en koffiehuis Borgman Borgman organiseren de eerste ‘Open Leidse Latte Art Kampioenschappen 2015’. De espresso met warme melk is een koffievariant die in Italië en de VS razend populair is. Een professionele vakjury bepaalt wie de beste van de veertig deelnemers is in café Olivier aan de Hooigracht. (LD06-02).

9. De diesviering in de Pieterskerk vormt de aftrap van het 88ste lustrum dat de Universiteit Leiden in 2015 viert. ‘Vrijheid spreekt allerminst vanzelf. Ons motto praesidium libertatis moet meer zijn dan alleen woorden. Het is een dagelijkse opdracht’, zegt rector magnificus Carel Stolker refererend het thema van dit lustrumjaar: 440 jaar vrijheid. De viering wordt bijgewoond door veel prominente gasten onder wie prins Constantijn, ambassadeurs van achttien landen, bijna alle rectores magnifici van de Nederlandse universiteiten en de burgemeesters van Leiden, Den Haag en diverse omliggende gemeenten. In haar diesoratie pleit hoogleraar neuropedagogiek Hanna Swaab voor een diepgaand onderzoek bij kinderen met serieuze gedragsproblemen. Behandelaars moeten eerst kijken of er sprake is van ontwikkelingsstoornissen als ADHD en onderzoeken waarom een kind bijvoorbeeld snel agressief wordt’. Swaab merkt op dat sommige kinderen een minder gevoelig stresssysteem hebben, waardoor ze op zoek gaan naar prikkels die hen in risicovolle situaties kan brengen. ‘Anderen zijn juist zeer gevoelig voor stress en bij hen komt agressie vaak voort uit prikkelbaarheid omdat ze emotioneel snel ontregeld zijn. Een verkeerde behandeling kan hun agressie juist versterken’, waarschuwt Swaab. ‘Diagnostiek kost tijd en geld, maar een behandeling zonder goede analyse is al snel verspilling van geld en vooral van tijd van het kwetsbare kind’. Volgens Swaab blijkt uit onderzoek onder 175 kinderen met autisme, gemiddeld veertien jaar na de diagnose, dat de helft niet zelfstandig woont en ongeveer een kwart intensieve zorg nodig heeft’. William Christie, Peter J. Katzenstein en Lilian Gonçalves-Ho Kang You ontvangen eredoctoraten voor hun belangrijke maatschappelijke betekenis en hun bijdragen aan onderwijs en onderzoek. Het pionierswerk van musicoloog en dirigent Christie leidde onder meer tot hernieuwde waardering van de Franse barokmuziek uit de 17de en 18de eeuw. In zijn dankwoord zegt Christie: ‘Deze muziek, die ik zo liefheb, heeft zijn rechtmatige plaats gevonden in operahuizen en concertzalen. Zij is van groot belang geworden voor musici en hun publiek van vandaag en morgen’. Katzenstein, hoogleraar aan de Cornell University, geldt als de meest invloedrijke wetenschapper op het terrein van vergelijkende politieke economie en internationale betrekkingen. Hij staat onder meer stil bij het belang van het vrije woord: ‘Vandaag worden we opnieuw geconfronteerd met de vrijheid van meningsuiting, in Parijs natuurlijk, en naar ik verwacht ook in Nederland en misschien zelfs in Leiden. Moord is geen instrument om de vrije meningsuiting te stoppen. Het is slecht en verkeerd en moet worden bestreden met alle wettelijke middelen’. Mensenrechtenactiviste en juriste Gonçalves-Ho Kang You (1946), van oorsprong Surinaamse, oud-voorzitter van Amnesty International en lid van de Raad van State, studeerde rechten in Leiden en woonde op het Gerecht 8, krijgt het eredoctoraat ‘vanwege haar voorbeeldige carrière in het hart van de rechtsstaat’. Haar toenmalige echtgenoot Kenneth, president van de plaatselijke Orde van Advocaten, was een van de vijftien slachtoffers van de decembermoorden in Suriname in 1982. Gonçalves-Ho Kang You toont een sterke maatschappelijke betrokkenheid en een grote inzet voor de mensenrechten, in het bijzonder voor de rechten van vrouwen. Ze sloot haar dankwoord af met de krachtige woorden: ‘Ik dank u, mijn Alma Mater, uit het diepst van mijn hart voor dit eredoctoraat. Het versterkt de hoop diep in mij en de strijdbaarheid om rechtvaardigheid te betrachten’. Tijdens de diesviering reikt Femke Vermeer, juryvoorzitter van het Leids Universitair Studentenplatform, de Onderwijsprijs 2015 uit Harmen Jousma, docent Science based business. In zijn dankwoord benadrukt Jousma dat hij studenten klaar wil stomen voor de wereld buiten de universiteit. Zijn devies is: ‘Altijd de student centraal stellen met als uitgangspunt dat deze er ook als alumnus wat aan heeft.’ Jousma wordt met deze prijs tevens lid van de Leidse Teachers’ Academy. Ook de andere twee genomineerden, Anita van Dissel (docent maritieme geschiedenis) en Jan van der Ploeg (docent biodiversiteit bij antropologie) krijgen veel waardering. Verder is er ook aandacht voor de bijzondere prestaties van Sophie Starrenburg, studente Public International Law, die een bachelorscriptie schreef over culturele genocide. Vicerector Simone Buitendijk looft de combinatie van hoogwaardig onderzoek en maatschappelijke impact. Starrenburg: ‘Het begrip culture genocide werd in 1948 geïntroduceerd door de jurist Raphael Lemkin, toen de Verenigde Naties bezig was met het opstellen van het Genocideverdrag. Lemkin wilde dat het begrip genocide een culturele dimensie kreeg. Hij bedoelde ermee: het vernietigen van de gemeenschappelijke cultuur van een groep mensen met als doel de ziel van die groep te raken. In de VN bleek het een stap te ver om het een plaats te geven in het verdrag. Het begrip duikt bij onderhandelingen over verdragen nog steeds op, maar is niet in verdragen opgenomen’ aldus Starrenburg die vindt dat dit wel zou moeten gebeuren: ‘Het strafbaar stellen kan een eenduidige aanpak bieden voor het beschermen van cultureel erfgoed, zowel in oorlogstijd als in tijden van vrede.’ Als muzikaal intermezzo brengen De Academie der Kunsten (een samenwerkingsverband van de Universiteit Leiden en de Hogeschool der Kunsten in Den Haag) en het Leidse theatergezelschap De Veenfabriek een ode aan kunst en cultuur via spraak, zang en ongewone instrumenten zoals een grote rijdende tuba en de düraluphoon: met vioolhars ingeharste aluminiumbuizen, die bespeeld worden met werkhandschoenen. Rector Carel Stolker onthult de nieuwe lustrumwebsite en het logo dat het resultaat is van een ontwerpwedstrijd onder studenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Stolker noemt enkele onderdelen van het lustrumprogramma, zoals een groot feest in juni en de Nacht van Kunst en Kennis in september. Geheel volgens traditie overhandigt chef Kabinet Rosalien van de Poel de felicitatiebrief van koning Willem-Alexander. Eerder deze dag verstuurt de universiteit een brief aan de koning waarin de universiteit verklaart het als een voorrecht te zien om van oudsher verbonden te zijn met het Koningshuis. Het was Willem van Oranje die de universiteit in 1575 stichtte. Stolker maakt verder bekend dat beeldhouwer Aart Schonk een bronzen buste van Willem-Alexander maakt. Later dit jaar zal die feestelijk worden onthuld in het Academiegebouw. Tot slot trakteert Stolker de bezoekers op diverse cadeautjes, waaronder een foto-overzicht van de universiteit in 2014, een verkorte versie van het strategisch plan ‘Excelleren in Vrijheid’ en een jubileumgids van de Hortus botanicus die dit jaar 425 jaar bestaat. Stolker sluit af met de presentatie van het boek ‘Edele wijze lieve bijzondere’ van historicus Willem Otterspeer. De plechtigheid is live te volgen via video en wordt simultaan vertaald in het Engels. (UL16-12, UL13-01, LD21-01, UL03/10-02, Mare05-02, Dichtbij09-02, LD10-02, Mare12-02).

9. Historicus Willem Otterspeer publiceert vanwege het 440-jarig bestaan van de Universiteit Leiden een bondige geschiedenis net als titel ‘Edele wijze lieve bijzondere’. Dat is de aanhef van een brief uit 1574 van Willem van Oranje aan de Staten van Holland en Zeeland waarin hij het idee oppert om een nieuwe universiteit op te richten. Dit boek is volgens Otterspeer ook zijn liefdesverklaring aan de universiteit. ‘Die komt voort uit het feit dat ik in 2016 met emeritaat ga en ik heel dankbaar ben dat ik deze baan had. Historicus bij deze universiteit is een van de leukst denkbare banen. Leiden heeft een enorm rijke, fascinerende en soms dramatische geschiedenis en ik mocht grotendeels bepalen wat ik kon doen’. Otterspeer is nog bezig met het vierde en laatste deel van de universiteitsbiografie ‘Groepsportret met dame’. Hij hoopt dat over anderhalf jaar te publiceren als afscheidscadeau. Het behandelt de periode 1875 - 1975. Otterspeer: ‘Het is aan iemand anders om over de geschiedenis hierna te schrijven. In 2008 publiceerde hij ‘Het bolwerk van de vrijheid’ dat ook een beknopt overzicht biedt van de universitaire geschiedenis. ‘Ik put voor dit nieuwe boek uit mijn eerdere werk, maar ik heb veel herschreven want dit heeft een andere opzet. Het bestaat uit vier portretten van vier eeuwen universiteitsgeschiedenis. Ik probeer de eeuwen te typeren en leg de relatie met de wetenschap en het universitaire leven. Ik heb veel darlings moet killen zoals de 16de-eeuwse humanist Heinsius, hij verdient het om uitgebreid op in te gaan, maar daarvoor was geen ruimte. En er staan bijvoorbeeld minder schandalen in deze versie. Het is onder een hogedrukpers geschreven; ik heb er een maand voor uitgetrokken. Ik geef dus veel minder details dan in ‘Groepsportret met dame’ dat een wetenschappelijk werk is en koos voor bepaalde figuren die hun eeuw personifiëren. Zoals de 18de-eeuwse scheikundige ’s Gravesande. Hij zette een nieuw laboratorium op en werkte in de geest van de Verlichting’. Toch is er ook een plek ingeruimd voor de allegorische inwijdingsoptocht op de stichtingsdag van de universiteit. Otterspeer: ‘Een belangrijke bron daarvoor is het archief van Jan van Hout, hij was de stadssecretaris van Leiden én secretaris van de universiteit in die tijd. Hij bewaarde alle rekeningen en daardoor weten we bijvoorbeeld dat er een praalwagen en godenkostuums werden gehuurd. Met zijn goede archief is veel te reconstrueren. Al sinds de oprichting van de universiteit klagen professoren over studenten die niet klaar zijn voor de universiteit en dat de aansluiting op het hoger onderwijs hapert. Ik heb een notulenboek uit de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw van hoogleraren van Wiskunde-en Natuurwetenschappen. Tijdens vergaderingen klagen ze over slechte studenten die sinds de komst van een nieuwe middelbare schoolopleiding, de HBS, hun talen niet goed meer spreken en slecht voorbereid zijn op wetenschappelijk onderwijs. Er is veel veranderd in de loop der eeuwen, maar dit gemopper over studenten zal altijd wel blijven’. Het boek telt 208 pagina’s, kost 15 euro en verschijnt bij Leiden University Press. (UL10-02).

9. Tijdens de dies natalis van de Universiteit Leiden, onthult president-elect Christophe Rossel van de European Physical Society (EPS) een plaquette voor de hoofdingang van het Kamerlingh Onnesgebouw aan het Steenschuur. Daarmee erkent de EPS het gebouw ‘als plek van historisch belang’. In dit laboratorium bevond zich op 10 juli 1908 ‘het koudste kamertje op aarde’, toen natuurkundige Heike Kamerlingh Onnes er in slaagde om helium vloeibaar te maken bij een temperatuur van -269 graden Celsius. Het is voor het eerst dat de vereniging een Nederlands gebouw als ‘EPS Historic Site’ erkent. In een reactie zeggen hoogleraren Edgar Groenen van het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde en Jan van Ruitenbeek van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging dat zij ‘bijzonder trots’ zijn op de erkenning. Kamerlingh Onnes deed er meer dan 25 jaar over voordat hij erin slaagde om het laatste gas, helium, vloeibaar te maken. Kouder dan het absolute nulpunt (-273,15 Celcius) is niet mogelijk want dan staan de atomen en moleculen stil. Leiden bleef gedurende veertien jaar de enige plaats op de wereld waar deze lage temperaturen konden worden bereikt en trok alle grote wetenschappers over de hele wereld aan om experimenten te doen. In 1911 ontdekte Kamerlingh Onnes dat materialen bij een zeer lage temperatuur hun weerstand verliezen tegen elektrische stroom. De ontdekking van supergeleiding staat aan de basis van vele belangrijke toepassingen zoals de MRI scanners in ziekenhuizen, en supergeleidende spoelen in deeltjesversnellers. In 1913 kreeg hij de Nobelprijs voor zijn uitvinding. Het oorspronkelijke Instituut Lorentz, vernoemd naar Hendrik Lorentz (1853-1928), was gehuisvest in een losstaande toren, die rond 1960 werd afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe vleugel van het Kamerlingh Onnes Laboratorium. Lorentz was internationaal een van de meest vooraanstaande geleerden van zijn tijd. Wij kennen hem van de naar hem vernoemde Lorentz-kracht, de kracht van een magneetveld op een stroomgeleidende draad en de kracht waar alle elektromotoren op gebaseerd zijn. (LD28-01, UL03-02, Sl09-02, LD10-02, Mare12-02).

9. Het aantal jongeren dat in schooljaar 2013-2014 het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs verliet zonder diploma, daalde landelijk met 1.970 ten opzichte van een jaar eerder. Bij het ROC Leiden en het ID College was de daling respectievelijk 4,8 en 5,5 procent. Ongeveer vijf procent lager dan in het schoolseizoen daarvoor. Beide scholen zijn lage middenmoters op een landelijke ranglijst, die minister Jet Bussmaker presenteert. Volgens het ministerie van OC en W had het ROC Leiden 7.147 ingeschreven leerlingen en daar vielen er 566 zonder diploma weg. Het ID college had 8.482 jongeren in de computer staan en daarvan stapten er 561 vroegtijdig uit. Cijfers over andere middelbare scholen en (beroeps)opleidingen maakt het ministerie in maart openbaar. Van de Leidse Instrumentmakers School is al bekend dat de uitval op precies drie procent ligt, een daling van zestien procent. (LD10-02)

9. Het aantal geldaanvragen bij de balie Minimabaleid van de gemeente is sinds eind vorig jaar fors gestegen. Er is inmiddels een flinke wachtlijst ontstaan en GroenLinks Leiden wil weten hoe dat kan. Tot 20 februari is de balie tijdelijk gesloten om de grote achterstand weg te werken. Wachtlijsten voor minimaregelingen moeten in de toekomst voorkomen worden, vindt GL-raadslid Ashley North. ‘Het gaat om toelagen voor mensen die het financieel gezien het zwaarst hebben. Die er alles aan doen om de eindjes aan elkaar te knopen. Als zij niet het geld krijgen waarop ze recht op hebben, heeft dat direct invloed op de leefsituatie’. (Dichtbij12-02, Sl12-02, LD14-02, WW18-02).

9. Het hemofiliebehandelcentrum LUMC HagaZiekenhuis heeft het HKZ-certificaat ontvangen, een belangrijk keurmerk in de zorg. Het centrum voldoet, een jaar nadat de samenwerking startte, aan alle kwaliteitsnormen die zijn opgesteld door artsen en de patiëntenorganisatie. Dat komt ten goede aan hemofiliepatiënten en patiënten met een andere erfelijke of verworven bloedingsneiging. Hemofilie is een aangeboren stollingsziekte, die bijna alleen bij mannen voorkomt. Nederland kent ongeveer 1.600 patiënten. Er kunnen spontane bloedingen optreden, met name in gewrichten en spieren, die een patiënt ernstig kunnen invalideren. (LUMC12-02).

9. Boutique hotel ‘Huys van Leyden’ heeft als kleinste viersterrenhotel van Nederland, voor het tweede jaar op rij een aantal awards in de wacht gesleept. Tripadvisor en Hospitality Management (vakblad voor de hotellerie) zetten het piepkleine maar charmante hotel, op plaats acht van beste boutique hotels in heel Nederland. Ook bij websites als Booking.com en Zoover staat het hotel, net als vorig jaar, als beste aangeschreven in Leiden en omstreken. Eind maart openen de eigenaren Lorenzo van Beek en Gaston Fonville een tweede locatie, De Barones van Leyden, die een nog exclusievere uitstraling krijgt. (Dichtbij09-02, WW11-02, HOZ15-02).

10. Grote delen van Leiden zijn korte tijd in het donker gehuld. In het centrum en in veel buitenwijken brandt de straatverlichting niet. Netbeheerder Liander zegt dat een puls, die er normaal voor zorgt dat de straatverlichting aangaat, niet heeft gewerkt. Ook in Leiderdorp, Wassenaar, Rijnsburg, Sassenheim en Leimuiden was daardoor geen licht op straat. Een monteur krijgt even na zeven uur de openbare verlichting alsnog aan de praat. (RTVW10-02, Sl10-02, Dichtbij10-02, LD11-02).

10. De politie doet een inval in een woning aan de Lage Rijndijk en houdt zeven mensen aan. Ze hadden samen 40 gram aan amfetamine en cocaïne op zak. In het pand zelf werd 80 gram aan 'substantie' gevonden die verstopt was. Of dat ook drugs waren, wordt onderzocht. Ook wordt een stroomstootwapen in beslag genomen. Vier verdachten zitten vast, drie anderen zijn inmiddels weer vrij. (Dichtbij11-02, LD11-02., RTVW11-02, HOZ15-02).

10. B en W verzoeken in een brief aan de minister Melanie Schultz van Haegen om een verkoopverbod voor zeer vervuilende tweetakt-brommers en -scooters. Aanleiding zijn recente inzichten over de extreme schadelijkheid van langdurige blootstelling aan fijnstof en andere giftige stoffen en in het zeer grote aandeel van deze brommers en scooters in dit soort luchtvervuiling. Het instellen van een milieuzone voor deze tweewielers ziet het college niet als een haalbare oplossing. Beter is het volgens het college om het kwaad bij de bron aan te pakken omdat er minder vervuilende alternatieven zijn. Met de brief aan de minister lost het college een wens in van GroenLinks. Die partij stelde mei 2014 een serie vragen over de vervuilende brommers en scooters. Ze kunnen volgens GL zelfs 2.700 keer zo veel verontreiniging veroorzaken als één enkele bestelbus. Het aantal werd geschat op ongeveer een derde van de circa 10.000 die er in Leiden rondrijden. Een sloopregeling is te duur. (Gem10-02, Sl10-02, LD11-02, HOZ15-02, WW18-02).

10. Eindexamenleerlingen krijgen vanaf komend schooljaar geen diploma als ze de verplichte rekentoets niet halen. Een meerderheid van de Tweede Kamer stemt in met de omstreden toets. Zelf zouden de onderwijs-Kamerleden glansrijk zakken blijkt uit een test van scholierenorganisatie LAKS onder verantwoordelijke politici. Zo haalt oud-fractievoorzitter van D66 in Leiden, Paul van Meenen, een onvoldoende voor de toets. Net als de andere onderwijs-Kamerleden. (RTVW10-02).

10. Restaurant El Gaucho is verhuisd naar de hoek van de Steenstraat en Morsstraat. In het naastgelegen pand zijn de eigenaren, de broers David en Nabil Azab, een burgerrestaurant begonnen. In 1984 startte het eerste Argentijnse grillrestaurant van Leiden. ‘Het liep meteen goed’, zegt bedrijfsleidster Ellen Goemaat. ‘Onze formule is nauwelijks veranderd: mals vlees van Argentijnse runderen dat op houtskool wordt gegrild en daardoor een kenmerkende smaak heeft’. Omdat het studentenuitzendbureau wegging en David Azab geen concurrent naast zich wilde, besloot hij het pand zelf te huren. In oktober 2014 begon de verbouwing en de verhuizing was op 24 december. Het restaurant is nu ruimer, lichter en heeft een modern interieur. Voor het burgerrestaurant dat begin januari open ging kreeg David Inspiratie in New York. Op de menukaart staan verse, biologische hamburgers. ‘Niet te vergelijken met de fastfoodrestaurants in de buurt’. (LD10-02).
10. Bewoners van het Houtkwartier bespreken de jarenlange wateroverlast in de wijk in het Driestarcollege aan de Eijmerspoelstraat. De gemeente en specialisten van adviesbureau RoyalHaskoning geven uitleg. Probleem is dat de gemeente, het hoogheemraadschap en de bewoners zelf alle drie voor een deel van de waterhuishouding verantwoordelijk zijn. (LD07-02).

10. Naturalis krijgt 1,2 miljoen euro om de Tyrannosaurus rex tentoon te kunnen stellen. Dat wordt bekend gemaakt op het Goed Geld Gala van de Bankgiroloterij. Het Leidse museum had zelf al vijf miljoen euro opgehaald om het dinofossiel aan te kopen. De botten worden nu in South Dakota geprepareerd. Het is de bedoeling dat de dinosaurus in de loop 2016 te zien is in het huidige entreegebouw. De loterij schonk vorig jaar 62,5 miljoen euro aan culturele instellingen, dankzij bijna 600.000 deelnemers. (Dichtbij10-02, LD11-02, Sl17-02).

10. Op 91-jarige leeftijd overlijdt in zijn woonplaats Nag-on-Lake in Canada Johan Somerwil. Hij was erelid van roeivereniging Die Leythe, een titel die hij in 1954 kreeg. (LD13-10).

11. De Koornbrug, het 17de-eeuwse rijksmonument, krijgt een grote onderhoudsbeurt. Tijdens de renovatie worden delen van de houten overkappingen geschilderd en de voegen van het metselwerk hersteld. In 2007 werd de brug voor het laatst gerestaureerd omdat hij door houtrot en schimmels was aangetast. Op 2 maart worden de steigers neergezet om de overkappingen te herstellen. Het werk duurt tot begin juni. (Dichtbij11-02, LD12-02, WW25-02).

11. Het gaat goed met de economische ontwikkeling in de Leidse regio. Dat blijkt uit de Index071 opgesteld door Bureau Blaauwberg.

De index legt economische vorderingen vast op agendapunten waaraan ondernemers, gemeenten en onderwijsinstellingen zich hebben gecommitteerd. Het is een middel om het regionale economische gesprek te stimuleren. De vorderingen zijn uitgedrukt in indexcijfers. De Leidse regio heeft zich ten opzichte van het peiljaar 2008 in 2014 ontwikkeld van 100 naar 122. (Dichtbij11-02).

11. Show- & Marchingband ‘Kunst & Genoegen’ heeft een druk ‘buitenlands’ jaar voor de boeg. Op 21 en 22 maart verzorgen de muzikanten vier optredens tijdens de Musikparade in Duitsland. Ze zijn er voor het vierde achtereenvolgende jaar te gast. Eerst in de Olympiahalle in München, tweemaal in de Porsche Arena in Stuttgart en afsluitend in de Arena in Trier. Op 21 mei vertrekken 75 muzikanten en 10 stafleden voor vier dagen naar Zweden voor deelname aan de Sweden International Tattoo in de Malmö Arena. K&G-manager Kees Ouwehand: ‘Daar moet je wel een paar vrije dagen opnemen. Maar daar krijg je als muzikant dan ook veel voor terug’. Ook de Royal Marines uit Engeland en Hans Majestet Kongens Garde uit Noorwegen treden er op en een keur van militaire orkesten uit diverse landen. Op 22 mei doen ze mee aan een Streetparade, waarvan de Zweedse televisie opnamen maakt. Op 3 september gaat K&G naar Avenches in Zwitserland om deel te nemen aan de Avenches Tattoo. Ouwehand: ‘Een prachtige locatie in een amfitheater gelegen bij een oud kasteeltje waar vijf keer wordt opgetreden’. Ook hier zijn diverse militaire orkesten present. (WW11-02).

11. In het voorjaar start de bouw van een jongerencentrum aan de Dobbedreef in Stevenshof ondanks bezwaren van omwonenden. De jongeren hadden tot vijf jaar geleden in buurtcentrum Stevenshof aan de Trix Terwindstraat hun domein. Daarna werd tijdelijk de voormalige school aan de Mary Zeldenrustweg gebruikt. Het nieuwe centrum komt op de plaats van de keet bij de ijsclub. De schaatsvereniging krijgt daar direct naast een nieuw clubhuis. Volgens de gemeente is het honk bedoeld om jongeren op te vangen die anders op straat rondhangen. In de Stevenshof wonen 1.000 kinderen in de leeftijd van twaalf tot achttien jaar. In het nieuwe centrum mogen niet meer dan 75 jongeren tegelijkertijd binnen zijn. Beide gebouwen worden opgetrokken uit ongebruikte noodlokalen van een school in de Merenwijk. (LD12-02).

11. De verkeerslichten bij het kruispunt Hooigracht - Ir. Driessenstraat en het kruispunt Langegracht - Klokpoort blijven voortaan 24 uur per dag aan staan. De gemeente wil voetgangers, vooral blinden en gehandicapten, ook 's avonds laat veilig laten oversteken. De beslissing is genomen op verzoek van de wijkvereniging en het Platform gehandicapten. (Dichtbij11-02, LD12-02, HOZ15-02, WW18-02).


11. Op de Plesmanlaan nabij het Transferium wordt een grote verkeerscontrole gehouden. Ruim 19.000 voertuigen worden gescand en er worden 59 boetes gegeven. De politie werkt samen met de Belastingdienst en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De fiscus int 29.768 euro en 29 auto’s worden in beslag genomen. Een automobilist krijgt 464 euro boete vanwege de slechte staat van het voertuig. Een persoon moet voor 21 dagen de cel in en 1.300 euro betalen. (Dichtbij13-02, Sl13-02, RTVW15-02, LD16-02, LN18-02).

11. Museum Boerhaave koopt een serie onbekende schetsen en tekeningen van de Leidse kunstenaar Harm Kamerlingh Onnes (1893-1985), de neef van de beroemde natuurkundige. De portretten zijn onder anderen van natuurkundigen Paul Ehrenfest, Hendrik Antoon Lorentz en Albert Einstein. Einstein was een vriend van Heike Kamerlingh Onnes en logeerde vaak bij hem. De kunstwerken uit de jaren 1920-1921 zijn grotendeels vervaardigd in het laboratorium aan het Steenschuur. Onnes legde vast hoe technici en wetenschappers experimenten uitvoerden met magneten, pompen, koude-flessen en machines. Hij raakte gefascineerd door het onderzoek van zijn oom naar extreem lage temperaturen. De collectie is afkomstig uit de nalatenschap van een schoonzoon van Harm Kamerlingh Onnes. Een selectie uit de nieuwe aanwinsten, samengesteld door conservator en kunsthistoricus Tim Huisman, is van 21 februari tot en met 26 april te zien in het museum. Directeur Dirk van Delft schreef een begeleidend geïllustreerd boekje onder de titel ‘Koude, kunst, Kamerlingh Onnes’. (LD12/13-02, Mare18-02).

11. Bewonersgroepen en -verenigingen in Leiden Noord blijven zich verzetten tegen de omstreden invoering van betaald parkeren. Ze hebben zich verenigd in een groep, die zich ‘Geen-parkeerprobleem’ noemt, draagt in een brief aan het stadsbestuur deels nieuwe tegenargumenten aandraagt. Er wordt gewezen op de Tuin van Noord dat de gemeente voor veel geld opknapt en centraal punt van de wijk moet worden. Maar vervolgens moet er betaald worden om de auto er te stallen. Volgens de brief kent Leiden Noord niet of nauwelijks parkeerproblemen en hoeft er ook geen oplossing te komen. Verder staan nog allerlei straat- en rioolwerkzaamheden en andere bouwplannen op stapel. Bovendien is onduidelijk of de volkstuinders van Ons Buiten de volle mep moeten betalen als ze met de auto naar de tuin willen. Dat geldt ook voor sporters die, overdag of in de vroege avond, naar voetbalclub Roodenburg komen of naar sportcentrum De Zijl aan de Paramaribostraat. (LD11-01).

11. ‘Een Oostblokachtige uitstraling’. Zo omschrijft het bestuur van buurtvereniging ‘Tussen de Rijnen’ het schetsontwerp voor een deel van het Meelfabriekcomplex in een bezwaarschrift bij de gemeente. De vertraagde operatie begint aan de kant van de Waardgracht en Looiersplein met de bouw van 57 studentenwoningen. Behalve over het ontwerp van architectenbureau Jan Splinter is de buurtclub ook niet te spreken over het opofferen van een deel van het Looiersplein. ‘Een Russische woonkazerne voor studenten op één van de weinige open pleinen in onze wijk’. Volgens ‘Tussen de Rijnen’ deugt de grondruil tussen de gemeente en de projectontwikkelaar niet. De nieuwe openbare ruimte het Meelfabriekterrein is zo beperkt dat er geen sprake is van een correcte compensatie voor het ingeleverde deel, staat op de website van de buurtvereniging. Later dit jaar oordelen raad en stadsbestuur over het eerste bouwplan. (LD11-02).

11. De Rabobank presenteert bij koffiehuis Van de Leur aan de Breestraat ‘mobiel betalen met de Rabo Wallet’. Voorafgaand aan de eerste officiële betaling licht bankdirecteur Jeroen Verrijdt de Rabovisie op betalen via een app op de mobiele telefoon toe. Ruim een jaar geleden liep in de stad de allereerste proef met mobiel betalen af, waaraan zo'n 1.000 Rabobank-, ING- en ABN-klanten deelnamen. Zij testten het systeem voor de rest van Nederland: betalen door je mobiel tegen een pinapparaat te houden. Alleen boven de 25 euro moest de pincode worden ingetoetst. Van de drie banken koos alleen de Rabobank ervoor om het betalen via de smartphone verder te ontwikkelen. De bank wilde het mobiel betalen al in de zomer van 2014 breder invoeren, maar dat heeft langer geduurd. Woordvoerder Margot van Wijgerden: ‘We wilden we er absoluut zeker van zijn dat die 100 procent betrouwbaar is. Tijdens de proef hadden we de regie zelf in handen: mensen die meededen kregen van de bank een telefoon met daarop de app al geïnstalleerd. Nu kunnen klanten de app zelf downloaden op hun eigen telefoon’. Rabobank is er wel op teruggekomen om de stap met de contactloze bankpassen over te slaan. ‘Omdat niet iedereen een Samsung-telefoon heeft’, zegt Van Wijgerden. ‘Dat is het enige merk waarop Rabo Wallet draait. De contactloze bankpas is een tussenstap. (LD11-02, Sl11-02).


11. De Leidse zwemverenigingen De Zijl Zwemsport en LZ 1886 bereiden een fusie voor. Sinds het begin van dit jaar zijn de besturen met elkaar in gesprek. De sfeer aan tafel is goed. Alle bestuursleden staan individueel en als collectief achter een samensmelting. ‘We zijn op de goede weg’, zegt voorzitter Jan Breedeveld van LZ 1886. ‘We willen het degelijk aanpakken en iedereen binnenboord houden’. Albert Spijker, voorzitter van De Zijl, sluit zich daar bij aan. Zij willen als fusieclub bij de gemeente aanschuiven voor de gesprekken over het gebruik van het beoogde nieuwe combizwembad. ‘Het is belangrijk om dan één gezicht te hebben richting de gemeente’, vindt Spijker. ‘Anders wordt het wel heel gecompliceerd’, voorziet Breedeveld. Hij verwacht dat de fusie voor 2017 rond is. ‘In het waterpolo zijn wij met De Zijl heel succesvol en zit LZ 1886 in moeilijker zwemwater. Bij het zwemmen is het precies omgekeerd: daar zijn wij met de opbouw bezig, terwijl LZ groeit en bloeit. Samen staan we veel sterker’, aldus Breedeveld. In het vrouwenwaterpolo werken de clubs al jarenlang intensief samen in de vorm van startgemeenschap Zijl Vivax LZ 1886, kortweg ZVL. Dat team werd afgelopen seizoen voor het eerst landskampioen. Breeedeveld: ‘Zo'n startgemeenschap is wel heel gecompliceerd. Het is bijna onmogelijke een fatsoenlijke verdeling van de competitiewedstrijden te maken’. (LD11-02).

11. De grootste producent van wapensystemen in Europa, en een van de grootste ter wereld, is de Airbus Group. Het bedrijf heeft een omzet van bijna 60 miljard euro en het hoofdkantoor is gevestigd in Leiden. Maar, zo legt de woordvoerder uit, in Nederland worden geen wapensystemen gebouwd. Het voormalige Dutch Space-personeel, ingekapseld in Airbus Defence & Space, houdt zich voornamelijk bezig met ruimtevaart. Alleen een vluchtsimulator voor de Joint Strike Fighter is een product van vaderlandse bodem. Toch vergaderen de aandeelhouders van het overwegend Frans-Duitse megabedrijf in Nederland. Vorige jaren leidde dat tot protesten voor de deur. De critici van het bedrijf winden zich vooral op over het feit dat Airbus kernwapens fabriceert. Zoals de M51 kernraket, die vanuit onderzeeboten wordt gelanceerd. Of de Air-sol moyenne portée, een nucleaire lucht-naar-grond raket in gebruik bij het Franse leger. Airbus bouwt ook mee aan de Eurofighter Typhoon, die mogelijk aan Saoedi-Arabië wordt verkocht. ‘Airbus is bezig met de opdracht om een grensbewakingssysteem langs de hele grens van Saudi-Arabië op te zetten’, zegt onderzoeker Mark Akkerman van Stop Wapenhandel. In verband met die order loopt in Duitsland een onderzoek wegens corruptie, zo bericht de Washington Post. Een Duits kantoor werd in december door rechercheurs overhoop gehaald. (LD11-01).

12. LUMC en de zeven andere universitair medische centra in Nederland publiceren hun Kwaliteitsvenster. Ze volgen hiermee de algemene ziekenhuizen, die in mei 2014 al betrouwbare informatie over de kwaliteit van zorg publiceerden. ‘Hoe meer eenduidige en laagdrempelige kwaliteitsinformatie voor de patiënt, hoe beter’, zegt Yvonne van Rooy, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). ‘Een goede zaak’, vult Jouke Tamsma, directeur Medische Zaken LUMC aan. Er wordt informatie verstrekt over onder meer risicovolle operaties, infecties, sterftecijfers en patiëntervaringen. Ook wordt gemeld hoe het ziekenhuis scoort ten opzichte van het landelijk gemiddelde of ten opzichte van 2014. (LUMC12-02).

12. De presentatie met lezing over het ontwerp van het Rotterdamse bureau Neutelings Riedijk Architecten voor de renovatie en nieuwbouw van het Naturalis Biodiversity Center wordt afgelast wegens een juridisch conflict. De bijeenkomst aan Darwinweg, georganiseerd door het Rijnlands Architectuur Platform (RAP), Naturalis en Neutelings Riedijk eindigt na een kop koffie voor de aanwezigen. De Leidse architect Fons Verheijen van VVKH Architecten vindt dat het gekozen ontwerp het oorspronkelijke, door hem ontworpen, gebouw verminkt en is naar de rechter gestapt. Die dagvaarding op het bureau van Naturalis-directeur Edwin van Huis is de reden voor de afgelasting. Het museum zegt een dag later door te gaan met de voorbereidingen. Verheijen is als toehoorder in de zaal. Volgens het ontwerp komen alle museumzalen en publieke functies in de nieuwbouw naast het bestaande gebouw. De niet-museale functies (zoals depots, laboratoria en kantoren) komen in het gerenoveerde gebouw en in de bestaande toren. De nieuwe centrale hal verbindt beide gebouwen met elkaar. Dit wordt de hoofdentree van het nieuwe Naturalis. Het museum groeit met zo’n 19.000 m2. Daarnaast wordt er 20.000 m2 van het Naturalis Biodiversity Center gerenoveerd. Die nieuwe ruimte is nodig omdat het museum met drie universitaire instituten is samengevoegd. Dat zijn het Zoölogisch Museum Amsterdam en de twee vestigingen van het Nationaal Herbarium Nederland in Leiden en Wageningen. Andere overweging is dat het in het huidige museumgebouw te krap dreigt te worden voor bezoekers. Naturalis is ooit neergezet voor 150.000 bezoekers per jaar. In 2014 kwamen er 300.000 mensen Directeur Edwin van Huis: ‘Dat er een nieuw museum om de reuzendinosausus T.rex wordt gebouwd is onzin. De plannen waren al in de maak voordat het dinoskelet werd gevonden. Natuurlijk krijgt het in Amerika gevonden skelet een ereplaats in een mooie zaal’. Bureau Neutelings Riedijk Architecten kwam als enige met het idee om voor de exposities een nieuw gebouw neer te zetten naast het oude. Het Pesthuis wordt afgestoten en de luchtbrug verdwijnt. De overige gebouwen blijven bestaan maar krijgen een andere functie. Daarin komt werkruimte voor het personeel en depotruimte voor de enorme collectie. De huidige collectietoren blijft in stand. Meest opvallend aan het ontwerp is het nieuwe tentoonstellingsgebouw van beton en hout met een open structuur. Van Huis. ‘Zonder kaartje kunnen mensen straks het atrium binnenlopen, een kop koffie drinken, een boek kopen of 's avonds een lezing bijwonen’. De bouw zou in december moeten beginnen. De bedoeling is dat het museum in eerste instantie open blijft. Als dat niet meer lukt, komt er een tentoonstelling rond de T.rex in het Pesthuis. Het vernieuwde Naturalis moet in 2018 heropenen. ‘Ik verwacht louter positieve reacties’, zegt Van Huis. ‘De presentatie wordt compleet anders. De ideeën uit 1998 zijn inmiddels achterhaald. Straks dompelen we de bezoekers volledig onder in de schoonheid van de natuur. Onze zalen over de dood en over seks zullen het publiek imponeren’. Fons Verheijen is woedend over de plannen van Naturalis. ‘Mijn ontwerp wordt verminkt’, briest de ontwerper van het natuurhistorisch museum, dat in 1998 werd opgeleverd. ‘Naturalis is een sleutelgebouw in mijn oeuvre. Dat betekent dat het auteursrechtelijk is beschermd. Het is verboden om verminkingen aan te brengen en dat dreigt nu te gebeuren. De buitenkant blijft weliswaar staan, maar het interieur wordt compleet vernield’. De Leidenaar schakelt een advocatenkantoor in, dat in een dagvaarding eist dat Naturalis stopt met de nieuwbouwplannen. ‘Dit is een onrechtmatige daad. Mijn gebouw wordt op deze manier naar de knoppen geholpen. Ik vind het niet erg dat de voorkeur aan een ander bureau is gegeven. That's all in the game! Maar het deugt niet dat tussentijds de spelregels zijn veranderd. Ze leggen het huidige Naturalis vol met verdiepingsvloeren, zodat het als depot kan dienen. Dat is een aantasting van mijn ontwerp’. De architect vermoedt dat de kosten hierdoor onnodig hoog oplopen. ‘Het naastgelegen Darwingebouw moet worden gesloopt voor de nieuwbouw. In plaats van de geplande 20 miljoen euro gaat het nu al snel richting 70 miljoen. Dat is onnodig smijten met gemeenschapsgeld’. Advocate Aimée van Hattum heeft namens Verheijen een bodemprocedure aangespannen. Ze meent juridisch ijzersterk te staan en zegt er vrijwel zeker van te zijn dat de rechter de nieuwbouw zal beoordelen als een ‘onrechtmatige daad’. ‘Het is een supergroot risico om de nieuwbouw door te zetten. Uiteindelijk kan er een flinke afkoopsom uitrollen of zelfs de plicht om het gebouw te herstellen in de oude staat’. (Sl05/12/13-02, Dichtbij11-02, LD11/13/14-02, RTVW12-02, NVH16-02, LN25-02).

12. Inbrekers in Leiden-Noord hebben een nieuwe inbreektactiek bedacht: ze gooien een steen door de ruit om te kijken of er iemand thuis is. Als er niemand reageert op het glasgerinkel, komt de inbreker later terug om het huis leeg te halen. De politie vraagt Leidenaren hun oren en ogen extra goed open te houden. Bij het horen van glasgerinkel kunnen ze direct 112 bellen. (RTVW12-02, Sl12-02, LD13-02).

12. Op steeds meer plekken in ons land raken mensen verstoken van maatschappelijk relevant nieuws uit hun eigen woonplaats. Onder druk van bezuinigingen zijn media die lokaal nieuws brengen niet meer in staat het lokale bestuur te controleren. Dat concludeert het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek na een aantal onderzoeken. ‘Nu het probleem overtuigend in beeld is gebracht, wordt het tijd voor oplossingen’, staat in een rapport van het fonds dat wordt aangeboden aan minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken. Uit gemeenten met minder dan 50.000 inwoners is weinig nieuws te vinden in lokale en regionale media. In die kleinere gemeenten blijkt een derde van de nieuwskanalen in een week tijd geen enkel lokaal nieuwsbericht te brengen. Ook gaat bijna de helft van de berichten over lokale cultuur, vrijetijdsbesteding en 112-meldingen. Na onderzoek van een extern bureau blijkt dat een deel van de lokale bestuurders het ongewenst vindt dat zij zich niet via de media hoeven te verantwoorden voor hun beleid. Een ander deel vindt dat prima. Via hun communicatieafdelingen kunnen de bestuurders hun eigen boodschap vormgeven en communiceren. ‘En omdat er steeds minder journalisten zijn die tijd hebben om die boodschap te controleren, is de kans groot dat zo'n bericht één op één in de krant komt’. Volgens het Stimuleringsfonds een zeer zorgwekkende ontwikkeling. De consument neemt steeds vaker online nieuws tot zich. Om het tij te keren zou er volgens hoogleraar en mede-onderzoeker Henri Beunders, hoogleraar Media & Maatschappij aan de Erasmus Universiteit ‘bijvoorbeeld’ twee euro per inwoner (grofweg 34 miljoen) in stichtingen moeten worden gestopt. De regionale journalistiek is door decennia van bezuinigingen niet langer in staat de taak uit te oefenen die lange tijd vanzelfsprekend leek: het controleren van de macht op lokaal en regionaal niveau. De papieren dagbladen blijken nog de beste ‘waakhonden’ te zijn, blijkt uit het onderzoek. Ze bevatten bovendien gemiddeld twee tot drie keer meer nieuws dan op hun websites wordt aangetroffen. Nieuwe ‘aanbieders’ zijn vooralsnog niet in staat de gaten te dichten. De onderzoekers roepen de lokale en regionale kranten op hun bereik te vergroten door hun digitale kanalen te voorzien van eigenstandige journalistieke content. Maar de kranten kunnen het niet alleen. De gemeentelijke mediastichtingen moeten daarom journalistieke activiteiten en projecten gaan financieren, met kwaliteit en bereik als maatstaven. Ook het Rijk moet meewerken. ‘Het kan een deel van de financiering van regionale omroepen aanwijzen om regionale en lokale digitalisering te stimuleren’, aldus Beunders. (Villamedia12-02, RTVW13-02, LD13/14-02).

12. Patiënten en bezoekers van het LUMC kunnen voortaan hun weg vinden naar hun afspraak met een app. Met een routekaart en stap-voor-stap aanwijzingen belandt de gebruiker snel waar hij moet zijn. De LUMC-app is gratis beschikbaar voor Android en iOS. (LUMC12-02, LD17-02)

12. In het Rijksmuseum in Amsterdam wordt ‘Late Rembrandt’, een grote tentoonstelling van de Hollandse meester uit de Gouden Eeuw geopend door Koning Willem-Alexander. De afgelopen drie maanden was de expositie al te zien in de National Gallery in Londen. Veertig schilderijen, dertig prenten en twintig tekeningen. In Amsterdam zijn vier extra schilderijen te zien, waaronder het portret van Jan Six. De expositie biedt een overzicht van werken uit de laatste zeventien jaar van het leven van de Leidse schilder, vanaf ongeveer 1652 toen hij in Amsterdam woonde. Het Rijksmuseum noemt het een ‘once in a lifetime-tentoonstelling’, waarvoor we een heleboel fondsen en sponsors zijn aangetrokken. De expositie is te zien tot 8 mei. (LD06/07/10/13-02).

12. De modewinkel Esprit in de Haarlemmerstraat heropent en heeft ook een mannencollectie. Het naastgelegen pand op nummer 49 is bij de huidige winkel getrokken waardoor er een kledingzaak van 300 vierkante meter is ontstaan. Eigenaar Frans van der Leeuw. ‘We hebben nu een pui van elf vierkante meter. Niemand ziet ons meer over het hoofd’. (LD03-02).


12. De firma Huurmij vertrekt uit de Sint Aagtenstraat en vestigt in zich de voormalige brandweer- en ambulancepost langs de Plesmanlaan. In 1983 starten Fred van Meegen (57) en Hein Dieben (55) een bescheiden autobedrijfje. Van Meegen heeft bij Auto Peter in de St Aagenstraat een vakantiebaantje totdat zich de kans voordoet om dat auto(verhuur)bedrijf samen met zijn vriend Dieben over te nemen. ‘Vijftien auto's voor 100.000 geleende guldens’, herinnert Van Meegen zich. Ze stoppen na enige tijd met sleutelen en leggen zich als firma Huurmij alleen nog toe op verhuur. In 1990 nemen ze concurrent en buurman Tiptop over. Vervolgens wordt nieuw groot hoofdkantoor aan de Lijnbaan in Leiderdorp geopend en een handvol nevenvestigingen onder meer in Alphen aan den Rijn. Precies tien jaar geleden neemt voormalig bedrijfsleider Koen van Ulden de directieplaats in van Dieben die nog wel een adviesrol houdt en nog dagelijks het kantoor deelt. Van Ulden begon recent aan de Plesmanlaan ook met fietsverhuur en er komen ook nog scooters bij. ‘Als even verderop Naturalis zijn T.rex krijgt, moeten de busladingen met toeristen ook een vervoermiddel hebben om naar de binnenstad te rijden’, is zijn gedachte. (LD12-02).

12. Het fotografie- en filmproject ‘Inside Out’ bundelt 130 jaar historie van de voormalige meelfabriek aan de Zijlsingel. Het project is onderdeel van Leiden International Short Film Experience (LISFE), een filmfestival, dat elk jaar op een andere locatie in de stad wordt gehouden en begin mei neerstrijkt in de meelfabriek. Organisator Ana Bernardo: ‘Het gebouw heeft een hele aparte, bijna spookachtige sfeer. Als je binnen bent, voel je het leven dat er vroeger was’. Mensen met speciale herinneringen aan de fabriek worden op foto's vastgelegd. Hun verhalen worden gebundeld in een documentaire die te zien is op het festival. (Dichtbij10-02, LD12-02, WW25-02).

12. Zuid-Holland scoort het laagst van alle provincies als het gaat om energiebesparingen. Op de site bespaarnu.nl kan iedereen zijn huis opzoeken en bekijken hoeveel energiekosten hij kan besparen. Leiden staat vrij laag, op plek 357. Dat betekent dat er relatief veel huizen zijn die energie lekken. Bewoners van de Heemskerkstraat en de Leemansstraat proberen dit tegen te gaan. Zij zijn met 148 Nederlandse straten door naar de volgende fase van het Klimaatstraatfeest. Voor die energiebesparingswedstrijd schreven zich 2.276 straten in. (LD13-02).

13. Wetenschapsfinancier NWO kent de prestigieuze Vici-beurs, ter waarde van anderhalf miljoen euro, toe aan 36 wetenschappers. Vier Leidse onderzoekers vallen in deprijzen Dat zijn David Fontijn (archeologie), Eveline Crone (psychologie), Alexander Kros (scheikunde) en Joop Schaye (sterrenkunde). Volgens Crone hebben volwassenen een veranderend zelfbeeld. Hierdoor zijn ze extra gevoelig voor andermans mening. Dit kan hun vorming in de maatschappij soms belemmeren. Nieuwe inzichten uit hersenonderzoek laten zien dat verschillende aspecten van het zelfbeeld in het brein aanwijsbaar zijn. Dit onderzoek bekijkt hoe deze hersengebieden zich ontwikkelen bij volwassenen. Fontijn constateert dat in de prehistorie objecten die van grote waarde waren vreemd genoeg op grote schaal vernietigd en in het landschap begraven. Hij onderzoekt waarom mensen dit deden en reconstrueert hoe er in Noordwest-Europa tussen 2300-1500 voor Christus een hele ‘economie van vernietiging’ ontstond. Volgens Kros is voor levende cellen het transport van moleculen van cruciaal belang, maar ook zeer complex. Uitgaande van een eigen ontwikkeld biometrisch modelsysteem bestudeert dit onderzoek het gecontroleerde transport van in- en uitgaande moleculen op moleculair niveau. Deze kennis kan toegepast worden om bijvoorbeeld medicijnen op de juiste plaats af te geven. Sterrenstelsels groeien door de inval van gas uit hun omgeving. Ze reguleren hun groei waarschijnlijk doordat jonge sterren en zwarte gaten veel van het gas via enorme schokgolven weer terug de intergalactische ruimte inblazen. Haye’s onderzoek kijkt naar deze slecht begrepen processen met waarnemingen en computersimulaties. (UL16-02, Mare18-02).

12. Prins Cornelis de Eerste van carnavalsvereniging de Leidse Hutspotten krijgt uit handen van locoburgemeester Marleen Damen de sleutel van de stad. De prins hangt haar de prinsenmedaille om en start daarna de polonaise in de Burgerzaal van het stadhuis. Daarna vertrekt het gezelschap, voorafgegaan door blaaskapel ‘De Gespleten Klomp’, naar café Van Hout, om het feest voort te zetten. Op 15 februari krijgt dat een vervolg met het Prinsenbal in de residentie van de Hutspotten in Partycentrum De Zijl. (LD17-02, WW18-02, Dichtbij21-02, HOZ22-02).

12. De Haagse rechtbank spreekt Sadri U. (26) vrij voor zijn aandeel in een gewapende overval op café Het Plantsoen. Hij was een van de vijf die in mei 2014 betrokken waren bij de overval op het café aan de Brandts Buyskade. De mannen waren vanuit België naar Leiden gereden. Ze zouden geweten hebben dat in Het Plantsoen geregeld om duizenden euro’s gepokerd werd. Toen de overvallers aan de deur van het café morrelden bleken er nog tien mensen binnen te zijn. Deze bezoekers keerden zich tegen de indringers waarna er twee keer door de vluchtende overvallers werd geschoten. Volgens de rechtbank is niet bewezen dat Sadri U. wist dat de andere mannen van plan waren een overval te plegen. Ook werden geen DNA-sporen van U. op de vuurwapens gevonden en tijdens de overval was hij in de auto blijven zitten. U. heeft bij de politie verklaard dat hij vooraf helemaal niets wist van de overval. Hij dacht dat hij met een groep vrienden plezier ging maken op De Wallen in Amsterdam. Eerder werden de vier andere verdachten door de Haagse rechtbank veroordeeld. Twee ex-Joegoslaven (29 en 37 jaar) kregen drie jaar cel. Leiderdorper Mimoun M. (51), die de vier mannen uit België naar het pokerhol gegidst zou hebben, kreeg een celstraf van twee jaar. De rechtbank gaf dezelfde straf aan een derde ex-Joegoslaaf (46), die vanuit Brussel naar Leiden was gekomen. In het Plantsoen, dat korte tijd na de mislukte overval op last van de burgemeester werd gesloten, ging enorm veel geld om tijdens pokeravonden. Volgens ingewijden zouden spelers meer dan 10.000 euro inzetten. (RTVW12-02, LD13-02, Dichtbij13-02, WW18-02).

12/14. Helga Kruse zingt tijdens de theatervoorstelling HartsTochten in lingeriezaak Lady Service de Doezastraat drie avonden tussen de bh's en mooie setjes liederen over liefde, haat, passie en verlangen. Het is een van de winkels die meedoen aan het creatieve initiatief van Geert van der Velde, artistiek leider van ‘Fields of Wonder’, een collectief van wisselende theatermakers, beeldend kunstenaars, dansers, vj's, vormgevers en muzikanten. Startplaats is ‘Mevrouw van der Werf’ waarna kleine groepjes drie voorstellingen geven. Winkels als reisbureau VakantieXperts, fotozaak Van der Horst, bakkerij Us Bertus, delicatessenzaak De Fransoos en kapsalon Kapsones zijn het decor. De voorstellingen bestaan uit theater, zang, dans, of een voordracht dat met de liefde te maken heeft. Volgens Adelheid Lakeman van de winkeliersvereniging past de voorstelling goed in de Doezastraat omdat er alleen speciaalzaken zitten. ‘Ze vinden we het geen probleem om twee extra avonden open te gaan’. (Dichtbij11/15-02, Sl12-02, LD12-02).

12/15. De 27ste editie van de Scratch Muziekdagen, die tot en met 15 februari worden gehouden in de Pieterskerk, trekt 6.000 bezoekers, van wie ruim de helft actief meezingt. Daarmee is het grootste scratch-evenement van Europa. Een van de hoogtepunten is op 14 februari ‘Dancing queen’, de klassieker van Abba, die het 750-koppige koor zingt en het publiek massaal meedoet. Musicals staan die dag op het programma. Al jaren het vaste recept. Met fragmenten uit ‘Cats’, ‘Les Misérables’, ‘Grease’ en ‘Mamma Mia’. Primeur is ‘Soldaat van Oranje’. Het productieteam van de musical komt ‘s ochtends luisteren hoe het klinkt. Inclusief de ouverture die Rogier van Otterloo schreef voor de filmversie. In de musical is het muzikale themaatje slechts subtiel verwerkt, maar nu gaat het orkest met tachtig leden voluit. ‘The Messiah’ van Händel’ stond 27 jaar geleden bij de eerste Scratch al op het programma en keert ook terug op 12 en 13 februari. De tweede dag is voor jongeren, voornamelijk vwo-leerlingen. De 21-jarige Israëliër Maayan Licht van het Haags Conservatorium is als sopraan gestrikt. Het weekeinde wordt afgesloten met ‘Messe Solennelle’ van Charles Gounod en ‘The Armed Man’ van Karl Jenkins. Het stuk gaat vergezeld van een film met oorlogstaferelen. Secretaris Geert Doeven: ‘Uniek dat we dit jaar de muziek illustreren met beeldmateriaal. Dat geeft een indringende belevenis. Door de tragische grondslag is het wel een zwaar stuk Het is de zwaarste dag. Er zit veel koor in beide stukken, en de dirigent heeft zijn handen vol’. De deelnemers repeteren overdag en hebben zich thuis kunnen voorbereiden. ’s Avonds wordt het geleerde voor bezoekers ten gehore gebracht. (LD30-01, LN04-02, WW04/18-02, HOZ08-02, LD11/13/16-02).

13. De relatie tussen bewoners van het Haagwegkwartier en het islamitisch centrum in aanbouw aan de Ter Haarkade moet beter worden. In dat proces moet, behalve de gemeente en omwonenden, ook de moskee een rol spelen. Dat zegt burgemeester Henri Lenferink in de Al Hijramoskee aan de Rembrandtstraat, waar hij na het vrijdaggebed de gelovigen toespreekt. Hij zegt begrip te hebben voor de zorgen van de islamitische gemeenschap. ‘Maar veruit de meeste Leidenaars zijn redelijk. Daar geloof ik in. En jullie zorgen ervoor dat die stad wat kleurrijker is’. Omdat lang niet iedereen in de buurt blij is met de bouw van de moskee moeten er volgens hem verbindingen ontstaan. Zelf praat hij op 16 februari met een aantal tegenstanders. De imam roept in zijn preek op om geweld niet met geweld te beantwoorden en ‘barmhartigheid’ te betrachten. (Zie ook 07-02). (LD14-02).

13. Minister Jet Bussemaker geeft groen licht voor de overname van ROC Leiden door ROC ID College en ROC Leiden. ‘De afspraken moeten nog worden uitgewerkt voordat ze definitief zijn, zegt Otto Jelsma, voorzitter van het college van bestuur van ID College. Kamerleden willen een debat over de gekozen oplossing. De opleidingen van ROC Leiden vertrekken op termijn uit de twee enorme gebouwen bij de stations Leiden Centraal en Lammenschans. De panden, speciaal gebouwd voor mbo-onderwijs, zijn daarvoor totaal ongeschikt, concluderen de twee mbo-instellingen. De financiële en onderwijskundige problemen van ROC Leiden zijn te groot om zelfstandig te blijven. ‘Doormodderen op de ingeslagen weg is geen optie', schrijft Bussemaker in een brief aan de Tweede Kamer. ‘Na jaren van pogingen om de financiën en het onderwijs bij ROC Leiden op orde te krijgen is de trieste constatering dat het allemaal ‘too little, too late’ was. ROC Leiden kan de last uit het verleden niet langer dragen’. Die last is ontstaan door de bouw van de twee kapitale panden. De minister noemt de uitvoering daarvan ‘naïef en amateuristisch’. ‘Waar een behoefte bestond van 37.000 vierkante meter werden twee gebouwen ontwikkeld van 80.000 vierkante meter’. De voor de nieuwbouw verantwoordelijke bestuurders en toezichthouders van ROC Leiden hebben geen fraude gepleegd. Hoewel er bonussen zijn betaald, was er geen sprake van zelfverrijking. Dat is het enige positieve oordeel in het integriteitsonderzoek, dat is uitgevoerd in opdracht van minister Bussemaker. Zij stelde eind 2013 ex-topambtenaar Koos van der Steenhoven aan om in kaart te brengen hoe de financiële problemen zijn ontstaan. Hij is zeer kritisch en mede door zijn onderzoek wordt ROC Leiden overgenomen. In november 2013 zei oud-bestuursvoorzitter Jacques van Gaal nog dat hij volledig achter zijn besluiten van toen staat. De minister heeft een andere mening: ‘Te grote focus op huisvesting, gepaard met gebrekkige professionaliteit op dit punt, heeft de kwaliteit van het onderwijs in gevaar gebracht’. Door de samenvoeging ontstaat een mbo-instelling met zo'n 20.000 leerlingen. Het ID College heeft er 11.000, waarvan 2.000 in Leiden. ROC Leiden heeft 9.000 studenten. De filosofie van ROC Leiden om leerbedrijven in huis te halen wordt overboord gezet. ‘De praktijk bestaat overal’, zegt Henk de Jong, interim-bestuursvoorzitter. ‘Het ID College geeft strenger en volwassener richting aan de onderwijsteams’. ‘Dat moet wel’, zegt Oege de Jong, lid van het college van bestuur van het ID College. ‘Wij zitten nogal verspreid over de regio, met vestigingen in zeven plaatsen. Als je wilt dat dat één geheel is, moet je wel op dezelfde manier werken’. Bij ROC Leiden gold dit adagium niet in de tijd dat de school nog verspreid was over achttien locaties. Overigens staat het ID college niet bekend als een kwalitatief hoogstaande school. In de Keuzegids van de Leidse onderwijsbeoordelaar CHOI staat de school op plek 40 van de 43. ROC Leiden is nummer laatst. Bussemaker: ‘Het ID College is financieel gezond en biedt onderwijs aan dat de afgelopen jaren sterk verbeterd is’, aldus de minister. Oege de Jong: ‘Onze core business is de lesstof up to date te hebben. De praktijk halen we buiten de muren van onze school’. Twee weken geleden hadden beiden scholen voor het eerst contact, nadat de onderwijsinspectie had vastgesteld dat het afnemen van examens op vijf opleidingen van ROC Leiden onvoldoende was. ‘Dat maakte ons nog kwetsbaarder’, aldus Henk de Jong. Hij noemt de overname ‘een hele dramatische beslissing’, een ‘onorthodoxe maar ook de best denkbare oplossing’. ‘We zijn ontzettend blij dat het ID College deze stap aandurft. Anders hadden studenten, personeel en partners in één keer in de kou gestaan. Komende zomer zou ROC Leiden failliet zijn gegaan. Ook als de huisvestingskosten verlaagd waren, had de school het niet gered. Er is te veel mis met het onderwijs om het op eigen kracht op te lossen. Voorzitter Otto Jelsma van het college van bestuur van ID College: ‘Wij voelen ons verantwoordelijk voor de studenten in de Leidse regio. We kunnen niet aan de kant blijven staan’. Minister Bussemaker heeft de mogelijkheid om de huurcontracten buiten de overname te houden, maar dan moet de school wel vervangende huisvesting hebben. Dat is lastig. ROC Leiden heeft alle oude panden verkocht. Het ID College zetelt aan de Storm Buysingstraat, de Vijf Meilaan en het Rapenburg. Over ruim een jaar verruilt de school het Rapenburg voor nieuwbouw aan de Breestraat. Oege de Jong. ‘We verlaten deze gebouwen niet voor niets. Ze zijn niet functioneel meer’. Het nieuwe ID College verwacht een paar jaar nodig te hebben om de problemen op te lossen. De panden bij de Leidse stations komen niet leeg te staan, verwacht Henk de Jong. ‘Het gebouw bij Leiden Centraal is een icoon van Leiden en ligt zeer centraal. Rond Lammenschans gaat de komende tijd heel veel gebeuren. Ook daar is een andere bestemming mogelijk’. Personeel van ROC Leiden reageert vooral positief op de overname. In principe neemt het ID College al het personeel over. Niet in alle gevallen zal dat lukken, reageert De Jong. ROC Leiden gaf in 2007 opdracht een nieuw onderwijsgebouw bij station Leiden Lammenschans te bouwen voor 75 miljoen euro. De school wilde het pand overdoen aan een belegger. Green Real Estate, het bedrijf van Jan Zeeman bood 73,4 miljoen. ROC zou het pand na twintig jaar terugkopen voor hetzelfde bedrag. Een meevaller, vonden de bestuurders want in 2027 zou het pand 83,4 miljoen waard zijn. Buiten beschouwing bleef dat ze in twintig jaar 60 miljoen aan huurkosten kwijt waren. Als dank voor bemiddeling kregen financieel bouwadviseurs samen een bonus van 177.322 euro. Aan Green werd als dank zes ton overgemaakt. Een andere partij kreeg 150.000 euro. Deze bedragen zijn niet onderbouwd, constateert het onderzoek. Het college van bestuur gaf een personeelslid in 2011 bij zijn pensionering een bonus van 22.500 euro mee. Vermoedelijk gaat het om bestuursvoorzitter Jacques van Gaal, die een jaar eerder was opgevolgd door Jeroen Knigge maar nog tot 2011 aanbleef als algemeen bestuurslid voor hij met pensioen ging. De raad van toezicht werd gefragmenteerd en rommelig geïnformeerd. Onderzoeker Van der Steenhoven: ‘Regelmatig werd het ene gat met het andere gedicht’. Ook de toezichthouders krijgen een veeg uit de pan: zij hebben zich reactief opgesteld en hebben te weinig zelf onderzoek gedaan. Wethouder Frank de Wit is blij met de overname. Hij werd op 13 februari op het ministerie ontboden om de ontstane situatie te bespreken. VVD-raadlid Juliette Gillissen stelt B en W vragen over de betrokkenheid van de gemeente bij de vastgoedtransacties. Toenmalig wethouder Jan-Jaap de Haan zegt dat de gemeente de oude gebouwen overnam voor 25,6 miljoen euro. ‘Raming van dat bedrag ontbrak en kwam ook niet. Er is flink verlies op geleden’. Leerlingen worden binnenkort bijgepraat over de toekomst van hun opleiding. Op 16 februari wordt er gewoon les gegeven. Wie de gebouwen straks betrekt is onduidelijk. De Universiteit Leiden en de Hogeschool Leiden hebben geen belangstelling. De kans bestaat dat eigenaar Green een rechtszaak wegens contractbreuk aanspant tegen het ROC of het ministerie. (Zie ook 17/02 en 23/02). (Dichtbij13-02, Sl14-02, LD14/16/17/19/21-02, NVH16-02, RTVW14/15/16-02, WW18-02, LN18-02).

13. Reclamebedrijf Exterion Media dat op 28 januari een camera in een vuilniszak ophing op station Leiden Centraal heeft zich niet aan de veiligheidsvoorschriften gehouden en daar zijn consequenties aan verbonden. Dat zegt de NS na uitvoerige gesprekken met het bedrijf. Het treinverkeer ligt plat, het station wordt uren ontruimd en de Explosieven Opruimingsdienst Defensie moet het verdachte pakketje ontmantelen. Tegen het middaguur werd duidelijk dat het om een misverstand ging. Volgens Inge Rijgersberg, woordvoerder van NS, had de camera iets te maken met werk van het reclamebedrijf, dat advertentieruimte op stations beheert. ‘Wat ze ermee voor ogen hadden, is me niet bekend’. De fouten laat NS niet ongestraft voorbijgaan. Over de omvang van de schade doet de woordvoerder nog geen uitspraken. (RTVW13-02, LD13-02).

13. De Haagse rechtbank veroordeelt zes leden van de Trailer Trash Travellers voor afpersing van de Leidse motorclub Pegasus op 11 januari 2013. De mannen krijgen celstraffen van twaalf tot achttien maanden, waarvan zes voorwaardelijk. Vijf andere TTT-leden worden wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken, onder wie de huidige president van de Leidse chapter van TTT. De rechtbank oordeelt dat een groep van twintig tot dertig TTT-leden naar het clubhuis van Pegasus is gegaan om dit kwaadschiks in handen te krijgen. Eerder was dit goedschiks niet gelukt. Advocaat Brigitte Roodveldt die één van de Leidse hoofdverdachten verdedigde, gaat in hoger beroep. Ze vindt de straffen buitensporig hoog. Voor het megaproces trekt de rechtbank vijf dagen uit. Tegen elf leden van de motorclub eist de officier van justitie twee weken eerder 1,5 jaar cel, waarvan 6 maanden voorwaardelijk. Tegen zes andere verdachten wordt wegens heling, drugsfeiten en witwassen cel die gelijk zijn aan het voorarrest en geldboetes tot maximaal 19.000 euro geëist. Het openbaar ministerie verwijt de verdachten ook een flink aantal andere misdrijven: onder andere hennepteelt en het bezit van wapens. Die verdenkingen kwamen aan het licht bij huiszoekingen in maart 2013 onder meer in Leiden. De TTT’ers zeggen dat ze het nieuwe bestuur van de Leidse motorclub vormden en dat er van een vijandige overname geen sprake was. De gemeente won eerder een kort geding over het opzeggen van de huurovereenkomst. Burgemeester Henri Lenferink: ‘Deze intimidatie- en afpersingspraktijken mogen niet onbestraft blijven’. Roodveldt verwijt Lenferink de leden en hun club te demoniseren. ‘Hij noemt ze openlijk kankergezwellen van de samenleving’. Er klopt niks van en schort volgens haar ook van alles aan het strafdossier. Een andere raadsman, Ed Manders zegt: ‘Dit is een politiek vonnis’ en gaat ook in hoger beroep.(LD20/24/27/30-01, RTVW23/24/26/29/30-01, Dichtbij30-01, WW04-02, LD14-02, Dichtbij13-02, RTVW13-02, Sl17-02).

13. Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid mag andere verzekeringsmaatschappijen waarschuwen voor de Voorschotense Yeliz Baran. In haar functie als directeur Thuiszorg Midden Holland (TMH) heeft zij fraude gepleegd met PGB-geld en declaraties ingediend voor personeel dat niet aanwezig was. In totaal, zegt de rechtbank Den Haag, heeft TMH Zorg en Zekerheid tussen 2009 en 2013 voor ruim vier ton benadeeld. De Leidse zorgverzekeraar zelf schat de fraude op 934.000 euro, maar kan niet alle fraudegevallen meer achterhalen. De verdenking dat Thuiszorg Midden Holland de zaak fleste, ontstond in 2012. Een anonieme tipgever zei dat TMH ‘mensen benaderde met een voorstel een persoonsgebonden budget aan te vragen en het budget fifty fifty te verdelen, zonder dat zorg verleend zou worden’ Bedrijfsjurist Remco Roodenburg begon een onderzoek en stelde vast dat TMH administratie vervalste en valse verklaringen aflegde. Baran was boos over de beschuldigingen. Ze erkent dat zij de administratie niet altijd even goed bijhield, maar zou nooit de opzet hebben gehad om Zorg en Zekerheid te benadelen. Concreet was haar eis bij de rechtbank dat zij niet zou worden opgenomen in het Externe Verwijzingsregister, dat gezien kan worden als een zwarte lijst voor zorgverleners. In een reactie zegt bedrijfsjurist Roodenburg blij te zijn met de uitspraak. ‘De rechtbank heeft ons op alle punten in het gelijk gesteld’. (LD24-01, LD14-02).


13. Op 81-jarige leeftijd overlijdt Han Lacourt. Hij was oprichter en eigenaar van de verkeersopleiding, die onder meer autorijscholen exploiteerde. Kleermakerszoon Han Lacourt is geboren en getogen ‘Leienaar’. Hij wordt graficus bij Sijthoff Pers en later bij de Koninklijke Uitgeverij Brill. Na de intrede van de computer in de grafische wereld start hij met twintig klapstoeltjes in de huiskamer aan de Moddermanstraat. Theorieles en vervolgens de eerste lesauto. Al snel verwerft hij de ANWB-erkenning. Het bedrijf wordt groter. Zijn vrouw Roos gaat ook lesgeven. Er komen vrachtauto's bij en motoren en ook zijn broer Rob bij de zaak. Het bedrijf telt nu dertien werknemers. Na zijn 65ste trekt hij zich geleidelijk steeds terug uit het bedrijf. (LD19-02, LD15-06).

13. Het gerestaureerde schilderij ‘De spijziging der verloste Leidenaren’ van Pieter van Veen krijgt een plek in museum De Lakenhal, beslist het stadsbestuur. Daardoor draait de gemeente op voor de restauratie van 25.000 euro. Dat bedrag werd eerst gedoneerd door De Geuzen van Boisot en De Vrije Geuzen, twee ondernemersclubs, die zijn gelieerd aan de 3 October Vereeniging. Voorwaarde was dat het schilderij uit 1615 in de Burgerzaal van het stadhuis zou blijven hangen. Nu dat niet gebeurt, wordt voor de gift een ander doel gezocht. Reden voor het besluit is de sterk wisselende klimatologische omstandigheden in de Burgerzaal, die conditie van dit waardevolle schilderij nadelig beïnvloedt. Het doek gaat over het beleg van Leiden in 1574. Het doek hangt sinds 1978 in de Burgerzaal, maar krijgt een plek in de vernieuwde Lakenhal. De Vrije Geuzen heeft wel een alternatief gevonden voor hun donatie; het zwaar vervallen grafmonument van oud-burgemeester Pieter Adriaanszoon van der Werff, vervaardigd door Rombout Verhulst in 1661. De epitaaf - het grafschrift - moet klaar zijn als de Hooglandse Kerk het 700-jarig bestaan viert. (LD13/19-02, Sl17-02, NVH19-02, HOZ22-02, WW25-02, LN25-02).

13. Basketballer Worthy de Jong wordt in de Stadsgehoorzaal gekozen tot Leids sportman van het jaar tijdens het sportgala van de Leidse Sport Federatie. Bij de vrouwen valt die eer ten deel aan atlete Tessa van Schagen, die ook de publieksprijs wint. De Jong houdt de talentvolle wielrenner Daan Olivier, die indruk maakte met een 21ste plaats in het eindklassement van de Ronde van het Baskenland, en Ajacied Ricardo van Rhijn, drievoudig winnaar en vier jaar op rij landskampioen met de Amsterdammers, achter zich. De 26-jarige De Jong, die zijn contract afgelopen zomer met drie seizoenen verlengde, won sinds zijn komst naar ZZ Leiden in 2011 twee landstitels, twee nationale bekers en werd in 2013 opgenomen in het All-star Team van de Dutch Basketball League. Met het Nederlands team dwong hij zeer onverwacht kwalificatie voor het EK 2015 af. Volgens de jury is hij uitgegroeid tot een boegbeeld van het Nederlands basketbal. Van Schagen volgt de ook genomineerde roeister Marie-Anne Frenken op en krijgt ook de voorkeur boven zwemster Leonie van Noort. De 21-jarige sprintster van Leiden Atletiek veroverde de nationale titel op de 200 meter en scherpte met de estafetteploeg in Lausanne het Nederlands record op de 4x100 meter aan. Beste ploeg worden de waterpolosters van ZVL, die voor het eerst in de clubgeschiedenis landskampioen worden. In het verlengde daarvan gaat de prijs voor beste coach naar Koen Plasmeijer, die volgens de jury met zijn gedrevenheid in alle geledingen een cultuuromslag teweegbracht bij ZVL. Aanmoedigingsprijzen zijn er voor roeier Jeroen Oortwijn, amazone Joyce van den Berg en het juniorenteam van Leiden Atletiek, waarvan Noah Schutte ook individueel onderscheiden wordt. Voor de ploeg zijn ook de basketballers van ZZ Leiden en het Leidsch Schaak Genootschap genomineerd. Als coach zijn ook Paul Mulder, trainer van de turners van Excelsior en regiotalentcoach bij turnbond KNGU en Nienke van Zijp genomineerd. De laatste is roeicoach, die zich via de verenigingen Die Leythe en Njord heeft opgewerkt tot trainer van de nationale vrouwen dubbelvier. In het jaar dat ‘zijn’ Leiden Marathon het 25-jarig jubileum viert, krijgt Tjeerd Scheffer de oeuvreprijs. Hij werd in 2010 aangesteld als topsportcoördinator van Leiden, stond onder meer aan de wieg van ZZ Leiden in 2006 en was er tot 2010 bestuurslid. Scheffer zette zich als PvdA-raadslid tevergeefs in voor het ‘Huis van de Sport’. Noviteit is de verkiezing van beste sporter met een beperking. Winnares is wielrenster Annika van der Meer (29), die brons won bij het NK tijdrijden en het NK op de weg en zevende werd bij een World Cup in Sevilla. ’s Middags worden de prijzen uitgereikt aan de jeugdkampioenen. (LD24-01, Sl13-02, LD14-02, RTVW14-02, Dichtbij15-02, Gem16-02, WW18-10, St18-02, LN18-02).

13/14/15. Het Daniël Noteboom toernooi, het oudste schaaktoernooi van Nederland, beleeft de 75ste editie. In de slotronde moet directeur Mark van der Werf van de Schaakbond de winst en de titel afstaan aan internationaal grootmeester Nameg Guliyev uit (Azerbeidjan) (5,5 tegen 6 punten). In de laatste ronde spelen ze tegen elkaar. In tijdnood maakt de Leidenaar een beslissende fout. Met tien grootmeesters - onder wie enkele voormalige winnaars - is de A-groep met ruim honderd deelnemers sterk bezet. De jubilerende organisator - het Leidsch Schaakgenootschap (LSG) - weet de museum en congreszaal van Corpus gevuld te krijgen met nog eens ruim honderd amateurs. Parallel aan het reguliere toernooi spelen grootmachten Jan Timman (Arnhem), Loek van Wely (Tilburg), Predrag Nikolic (Leiderdorp) en Jan Smeets (Ooegstgeest) een vierkamp: de oorspronkelijke vorm van het toernooi. Timman, een levende schaaklegende, maakte dat nog mee toen hij in 1967 op 15-jarige leeftijd de winnaar werd. Winnaar wordt Loek van Wely, regerend Nederlands kampioen, die het toernooi nooit op zijn naam schreef. LSG hanteert een speciale regel : geen remise accepteren voor de veertigste zet. Omdat de resultaten niet worden verwerkt in de nationale en internationale ranglijst, spelen de (groot)meesters vrijuit en houden de spanning er tot het laatste moment in. Uiteindelijk wint Van Wely van Smeets en verslaat Nikolic Timman waardoor Van Wely en Nikolic beiden op 2 punten eindigen. Onderling resultaat bepaalt de winst. Naast een geldprijs mag hij zijn naam bijschrijven op de zilveren wisselbeker uit 1936. Corpus is vooralsnog eenmalig hoofdsponsor van het schaakevenement. Organisatoren Raoul van Ketel, voorzitter van LSG, en toernooidirecteur Rudy van Wessel: ‘ We hebben wat extra bijdragen gekregen, waaronder een extra donatie van een sponsor en van de Stichting Topsport Leiden. (LD18-12-2014, LD13/16-02, Mare18-02).

14. Op de braakliggende grond tussen de Hoge Rijndijk en het Utrechtse Jaagpad komen een parkeerkelder van 2.000 vierkante meter met daarop 36 appartementen en zes huizen. Op het terrein stonden tot tien jaar geleden de meubelwinkels van Hein Chrispijn. Die zouden gesloopt worden omdat projectontwikkelaar Opisto er een complex met 76 appartementen wilde bouwen. Omwonenden verzetten zich in het Wijkteam Rondom Chrispijn en klaagden onder meer over mogelijke verkeersproblemen op de toch al drukke Hoge Rijndijk. De plannen strandden hoewel de gemeente er in 2008 mee instemde. Daarna kwam projectontwikkelaar Syntrus Achmea en architectenbureau Forma uit Amsterdam met een nieuw plan voor de bouw van 42 woningen en appartementen, dat de naam Rijnbocht kreeg. Eind 2014 verstrekte de gemeente de vergunning en enkele weken geleden werd de grond bouwrijp gemaakt. Het project nabij de Stierenbrug en tegenover de Leiderdorpse Ockenrode wordt naar verwachting in het tweede kwartaal van 2016 opgeleverd. (LD14-02).

14. Herenmodezaak Dennis Classics in de Breestraat is bezig met een opheffingsuitverkoop en sluit enkele dagen later de deuren definitief. (EN14-02).

14. De finale van het 37ste Leids Cabaret Festival in de Leidse Schouwburg wordt gewonnen door Thijs van de Meeberg (1988). Hij wordt zowel door jury als publiek als beste aangewezen. De andere finalisten zijn Nabil Alouad Ayad (1984) en Tim Hartog (1986). Van de Meeberg: ‘Ik vond het mooi dat er in de finale verschillende soorten cabaret werden gemaakt. Het was een mooie wedstrijd’. Waar Nabil zijn publiek vermaakt als stand up comedian, muzikant en imitator, verrast Van de Meeberg als acteur, verhalenbouwer en verteller. Van de Meeberg: ‘Voor mij moet een voorstelling een mooi verhaal hebben. Ik wil iets leren, een andere visie horen en zien, ook door hoe het gebracht wordt. Eigenlijk ben ik best wel moralistisch en idealistisch. De jury mist maatschappijkritiek in het festival, maar ik vind mezelf nog te jong om anderen te gaan vertellen hoe het moet. Ik ben nog op zoek; laat ik eerst zelf mijn leven maar eens op de rails krijgen. Freek de Jonge en Micha Wertheim zijn voorbeelden voor mij. Niet alleen voor hoe ze tegen de wereld aankijken, maar ook voor hoe ze hun programma’s opbouwen’. Van de Meeberg wordt geboren in Woudenberg en verhuist op zijn zevende naar Eindhoven. Na het vmbo en een opleiding sociaal werk op het ROC wordt hij aangenomen op de Koningstheateracademie in Den Bosch. Zijn afstudeervoorstelling ‘Vleesgeworden’, die een uur duurde, bouwde hij met regisseur Pieter Bouwman om tot de 25 minuten op het Leidse festival. Hij begint zijn verhaal achter een muur van verhuisdozen en gaat van zwemles en dammen bouwen op de camping over naar de vraag wanneer en waarom we dingen zijn gaan doen waarvoor we niet hebben gekozen. De Eindhovense dorpsgek Arnol Kox krijgt een glansrol in zijn programma. Van de Meeberg is volgens de Leidsch Dagblad-recensent een interessant acteur en komt met een sterk doorgecomponeerd programma en een verrassend slot. Hartog vertelt het verhaal van een loser die zich in het harde leven in Rotterdam-Zuid (‘de plek waar allochtonen bang zijn door buitenlanders te worden overvallen’) staande probeert te houden. Nabil vertelt het ene moment een emotioneel verhaal over het overlijden van zijn vader, het andere moment zet hij met een zachte G een carnavalskraker in. Met zijn vlotte babbel en beatboxtalent is hij nooit saai. Presentatrice Sanne Wallis de Vries laat zien hoezeer vrouwen met humor in dit festival ontbreken. De enige vrouwelijke kandidaat overleeft de voorronden niet. Katinka Polderman, tien jaar geleden de winnaar, zorgt voor een hilarisch en onderkoeld gastoptreden, met Kees Torn, Erik van Muiswinkel, Roos Rebergen en de Wazzup Singers als verrassende gasten. Op 26 februari begint de finalistentour: veertig keer spelen in het land, met Leiden als slot. In de halve finale op 11 februari moeten Yahia Yousfi en De Blonde Jongens & Tim het veld ruimen. De audities zijn voor het eerst in Leidse Lente, het nieuwe café aan de Haagweg. Kandidaten sturen 56 video´s in. Achttien worden uitgenodigd. Tijdens drie voorstellingen worden er acht geselecteerd door festivaldirecteur Helga Voets en cabaretiers Onno Innemee en Kees Torn. (LD19/28-01, Dichtbij18-01, RTVW26-01, NVH27-01, LN28-01, HOZ01-02, LD05/12/14/16-02, WW04-02, RTVW15-02).

15. De broers Paul en Wilbert Gieske staan samen het podium van de Leidse Schouwburg met de première van ‘Lang zullen we leven’. Het duo werd in Leiden geboren, ze groeiden er op er ontstond hun liefde voor het theater. De voorstelling gaat over de laatste levensfase. Wilbert Gieske (1946) speelde bijna twintig jaar een rol in de tv-soap ‘Goede tijden, slechte tijden’. Zijn jongere broer Paul Gieske (1950) was behalve acteur ook dramadocent aan de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem. Paul: ‘We wilden graag eens samen spelen. Dat kwam er maar niet van. Nu we de 65 gepasseerd zijn, was die tijd er opeens wel. Contracten lopen af en er zijn minder verplichtingen. Het is tijd voor de derde carrière’. Ze bombarderen die laatste levensfase ook tot onderwerp van hun voorstelling. De broers gingen eens per week bij elkaar zitten en spraken over vragen als: zijn we bang voor de dood en hoe zit het met seks op latere leeftijd? We blijven dicht bij de werkelijkheid. Ik ben alleenstaand en heb geen kinderen, heb alleen mijn broers en zus om op terug te vallen. Maar tegen de tijd dat ik hulpbehoevend ben, zijn zij ook stokoud. Ik moet dus over mijn toekomst nadenken, zeker nu steeds meer voorzieningen op de helling gaan. Daar kraken wij in de voorstelling een paar harde noten over, maar we nemen geen stelling in. Wij zijn acteurs, geen politici’. Ze speelden een aantal try-outs en merkten dat ze bij theaterbezoekers een snaar raken. Wilbert: ‘Iedereen krijgt ermee te maken Het is niet alleen onze vraag, maar van een hele generatie’. Paul : ‘Het is geen sombere voorstelling. Er spreekt ook de grote liefde uit voor het theatervak van ons allebei. Een mengeling van heel veel stijlen, die varieert van sketchachtige humor tot echt drama’. (LD12-02)

15. De verhuizing van snoepwinkel Jamin van het midden van de Haarlemmerstraat naar het begin bij de Beestenmarkt inspireert oud-medewerkers tot een spontaan tevredenheidsonderzoek. De reacties lopen uiteen van ‘heel erg bedankt voor de gezelligheid’ tot ‘een kutwinkel’. (Dichtbij16-02).

15. De eigenaar van het Leidse bedrijf Van Veen Autoschade schrikt er plotseling foto’s opduiken van zijn busje dat rondrijdt in de Syrische stad Aleppo. ‘Hiermee wil je als bedrijf niet geassocieerd worden’, aldus Hans van Veen. Twee jaar geleden voerde hij zijn oude busje af naar de sloop. Niet wetende dat zijn busje met de slogan ‘IJzersterk in Schadewerk’ inmiddels rondrijdt in Aleppo, het decor van hevige gevechten. IS-jihadist Abu Muhammed tweet foto’s van het voertuig. (RTVW15-02, Dichtbij16-02, LD17-02, WW18-02).

16. Het imago van het Bio Science Park en de gemeente is geschaad door de ophef rond proefdierfokkerij InnoSer. Niet door de aanwezigheid van dat bedrijf, maar juist door de eenzijdige berichtgeving en voorstelling van zaken daarover. Dat zeggen B en W in antwoord op vragen van SP, GroenLinks en de Partij voor de Dieren. Het stadsbestuur vindt de ophef van dierenorganisatie Animal Rights volstrekt onnodig. InnoSer doet niet meer dan TNO eerder al deed, in hetzelfde pand. Bovendien gaat de gemeente niet over benodigde vergunningen voor dierproeven, heeft de lokale overheid ook geen cent bijgedragen aan de komst van InnoSer en zijn dierproeven nu eenmaal nodig voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Het stadsbestuur is er bijzonder trots op ‘dat in onze stad dit soort onderzoek plaatsvindt en ontdekkingen zijn gedaan die zo bijdragen aan welzijn en geluk. Juist de commotie die wordt aangewakkerd, is een beschadiging van het Bio Science Park’. (Zie ook 06-02). (LD20-02).

16. Een maand nadat het meldpunt Volle Containers in het leven is geroepen, blijven er nog altijd klachten binnen stromen. De teller staat nu op zo'n 120 meldingen. Vuilniszakken en papier naast afvalcontainers zorgden begin dit jaar voor overlast in de stad. CDA, PvdA en GroenLinks roepen het meldpunt in het leven om een beter beeld van de volle bakken in verschillende stadsdelen te krijgen. ‘Het lijkt alsof er sneller wordt gereageerd door de gemeente’, zegt raadslid Jos Olsthoorn van GroenLinks. Klachten blijven volgens hem binnenkomen, met name uit de Merenwijk en rond het Diamantplein. Volgens CDA-raadslid Joost Bleijie geven aanhoudende klachten aan hoe groot het probleem is. Vanaf 1 april gaat de gemeente weer zelf containers legen. Zo hoopt wethouder Paul Laudy sneller te kunnen reageren op incidenten. Bewoners in delen van Vreewijk en Tuinstad-Staalwijk hebben de benodigde pasjes voor de nieuwe ondergrondse afvalcontainer nog niet ontvangen. Mede daardoor moeten de oude wijkcontainers, die al waren weggehaald, weer tijdelijk worden teruggezet. ‘Excuses voor de overlast’, meldt de gemeente. (LD16/17-02, NVH16-02).


16. Ziggo past het kabelnetwerk aan na de overname door het Amerikaanse Liberty Global, dat in Nederland ook het moederbedrijf is van UPC. Door de samenvoeging van de twee kabelgiganten moeten alle bestaande Ziggo-abonnees hun tv opnieuw instellen. Na de ‘netwerkharmonisatie’ hebben Ziggo-klanten geen digitaal tv-beeld meer. Er verschijnt een foutmelding. Om weer tv te kunnen kijken, moeten alle zenders opnieuw worden opgezocht. Het nieuwe pakket is uitgebreider dan het huidige, Zo kunnen er meer zenders in HD-kwaliteit worden bekeken en worden alle regionale omroepen aan het pakket toegevoegd. De kabelaar heeft een grote hulpcampagne op touw gezet, mobiele servicepunten ingericht en een instructiefilmpje op Youtube geplaatst. ‘Komen klanten er dan nog niet uit, dan fietst de monteur direct mee’, meldt een woordvoerder. Ook bij elektronicawinkels kunnen mensen terecht voor informatie. Sommige zenders zijn niet meer bereikbaar, na de operatie. ‘Waarschijnlijk ligt het aan de verouderde kabels die mensen gebruiken’, aldus de Ziggo-woordvoerder. Kabels uit de jaren 80 zijn vrij dun, en daardoor veel gevoeliger voor invloeden van buitenaf dan moderne kabels. Ziggo meldt op 21 februari dat er enkele honderden klachten zijn binnengekomen. Ziggo kondigt op 24 februari aan te onderzoeken of het signaal van TV West en andere regionale omroepen via een andere frequentie kan worden uitgezonden. De nieuwe frequentie wordt ook gebruikt door bijvoorbeeld mobiele telefoons, magnetrons en andere apparaten. Daardoor komt het signaal niet goed door. (NVH10-02, Sl10-02, LD12-02, RTVW16/17/20/21/24-02).

16. In het Rijksmuseum van Oudheden aan het Rapenburg 28 is tot en met 29 maart een zeldzame muntschat te bewonderen. Het gaat om 162 zilveren Romeinse munten uit 196-249 na Christus, die in 2014 zijn gevonden in de omgeving van Buren (Gelderland). Na dertig jaar zoeken met de metaaldetector deden de Amersfoortse amateurschatzoekers Leo Fluit en Ron de Vries op 2 april 2014 de vondst op een akker . ‘Er was een boer zijn sloot aan het uitbaggeren’, vertelt Leo. ‘Op het moment dat ik er langs liep begon mijn detector keihard te piepen. En kort daarna bleven we maar munten uit de grond halen’. De collectie is uniek in Nederland, zegt conservator Paul Beliën van De Nederlandsche Bank. Hij kocht de bijzondere vondst. ‘Van wie de munten zijn, blijft speculeren. Het is een absolute aanwinst voor de Nationale Numismatische Collectie’. De oudste munt de zilveren denarii en antoniniani is er een van keizer Septimius Severus, geslagen tussen 196 en 198. Het meest recente exemplaar is gemaakt in 248-249 tijdens de regering van keizer Philippus I. Samen vertegenwoordigen ze ongeveer twee maandlonen van een Romeinse soldaat. DNB en het Rijksmuseum van Oudheden werken geregeld samen op het gebied van publieksbereik en educatie. Ook in de te vernieuwen afdelingen over de Klassieke Wereld (open december 2015) en het oude Egypte (open december 2016) zijn munten van de bank te zien. (NVH16-02, RTVW16/17-02, Dichtbij16-02, LD17-02, LN18-02, HOZ01-03.).

16. Autodealer Motorhuis sluit de vestigingen aan de Haagse Goudlaan en in Hillegom, Velserbroek en Bemmel als onderdeel van een grote reorganisatie bij het van oorsprong Leidse bedrijf . Het grootste deel van de medewerkers kan aan het werk in andere vestigingen. In totaal verdwijnen 40 van de 500 voltijdsbanen. Volgens directeur Kees van den Berg is de sluiting een gevolg van bewegingen in de automarkt. In Zoetermeer opent het bedrijf een nieuwe vestiging. (RTVW16-02).

16. De Haagse rechtbank veroordeelt twee Polen van 38 en 46 jaar tot drie jaar celstraf voor de gewapende overval op juwelierszaak Van Gerner in de Maarsmansteeg. Vier jaar gevangenisstraf eiste de officier van justitie twee weken eerder. Het duo moet ook bijna 14.000 euro schadevergoeding betalen aan de juwelier en zijn personeel. Voor een overval zaten ze ruim twee jaar in de cel in het Noorse Trondheim, waarna ze werden uitgeleverd. De twee stapten op 29 juni 2012 de zaak binnen. De oudste stormde naar boven met een pistool en dwong daar de twee medewerksters op de grond te gaan liggen, de ander sloeg met een hamer de vitrines in en gooide voor 315.000 euro aan juwelen en horloges in zijn tas. Nog geen drie minuten later renden ze het pand uit. Van Gerner gelooft dat een ander de overval heeft voorbereid. ‘Het was bijna een militaire actie. Daar zijn deze twee niet slim genoeg voor’. De vlucht was verre van professioneel. De oudste ging op de Breestraat met zijn fiets onderuit. Zijn petje en de tas met de buit vielen op de grond. Dat petje, waarin zijn dna-sporen werden gevonden, liet hij later liggen in de gestolen Mercedes waarmee zij hun vlucht vervolgden. Het zijn berouwvolle verdachten. ‘Spijt betuigen is niet genoeg’, zegt de jongste. Hun excuus is dat ze diep in de schulden zaten. De oudste moest een vermogen aan achterstallige alimentatie betalen, zegt hij, anders zou hij de cel in gaan. De juwelen verkochten zij in Polen voor zo'n 50.000 euro. (LD03/17-02).

16. De veiling van de inventaris van het failliete restaurant Beukenhof aan de Terweeweg in Oegstgeest is niet doorgegaan. Veilingbedrijf Troostwijk meldt dat onder andere de wijnkoelkasten, tuinmeubilair en horeca-inventaris onderhands verkocht is aan Treslong B.V. Dit bedrijf is al hypotheekhouder van het pand en een stuk tuin, meldt curator Carolien de Weerdt. De veiling van grond rondom het pand is ook geannuleerd. Daar zouden villa’s worden gebouwd in het plan Residentie De Beukenhof. Wie de grond kocht weet de curator niet. Het restaurant ging in november 2014 failliet. Een doorstartplan haalde het niet. (LD17-02).

17. Het CDA, de ChristenUnie en GroenLinks willen snel van B en W weten hoe de toekomst eruit ziet voor de leerlingen, het personeel en de gebouwen van het ROC Leiden. In een serie vragen eist de oppositie duidelijkheid. Is die er niet op 20 februari dan wordt een spoeddebat aangevraagd over de kwestie. Ook zijn de partijen benieuwd waar het ID College de 9.000 leerlingen en hun docenten gaat onderbrengen. Het ID College heeft zo’n 2.000 leerlingen in Leiden. Daarvoor wordt één centraal onderwijsgebouw neergezet aan de Breestraat. In het pand bij station Leiden Lammenschans is ook het Da Vinci College gevestigd. De school zegt geen gevolgen te ondervinden, zegt Hans Freitag, bestuursvoorzitter van de Scholengroep Leonardo da Vinci. Het pand wordt gehuurd van de gemeente. Da Vinci is blij het ID College straks voorlopig als buren te hebben. Verder vragen de partijen naar gevolgen voor de plannen met het Bètaplein waarin steeds rekening gehouden met de aanwezigheid van duizenden ROC- leerlingen. Tenslotte willen de oppositiepartijen dat de gemeente snel om tafel gaat met eigenaar Green Real Estate van de twee megalomane gebouwen. ‘Voorkomen moet worden dat de panden leeg komen te staan. De gemeente moet daarom actief meewerken aan een functiewijziging’. (Zie ook 09-02 en 23/02). (Sl17/18-02, WW25-02).

17. Hoewel de tunnel voor de Rijnlandroute voor het overgrote deel op Voorschotens grondgebied ligt, worden B en W van Leiden verantwoordelijk voor de openstellingsvergunning en bij calamiteiten. Dat zijn de twee gemeentebesturen overeengekomen. De in- en uitgangen van de tunnel liggen straks op Leids grondgebied. (LD17-02).

17. Het stadsbestuur presenteert 24 voorstellen om duurzamer te worden. Om Leiden af te helpen van het magere zesje dat onlangs werd gescoord in een landelijk duurzaamheidonderzoek. Er komen nieuwe perscontainers voor plastic op dertien plekken. Honderd cafés en restaurants mogen op kosten van de gemeente een energiescan laten uitvoeren en alle nieuwbouw in de Zeeheldenbuurt moet volledig energieneutraal worden. Bovendien wordt dit jaar een uitvoerig plan opgesteld dat ‘Duurzaam 2030’ gaat heten en eind 2015 wordt gepresenteerd. Wethouder Frank de Wit: ‘Daarvoor praten we met allerlei specialisten in de stad, zoals de Leidse Milieuraad. Het gebruik van groene energie, energie besparen en beter omgaan met afval zijn de hoofdpunten. Eén daarvan is het plan ‘50 tinten groen’. Dat houdt onder meer in dat straten en parken waar vaak maar één soort bomen om struiken staan, allerlei soorten erbij krijgen. In schril contrast daarmee ontdekt de voorzitter van de Bomenbond Rijnland Rolf van Beek, dat een ploeg hoveniers met kettingzagen en een grote kraanwagen met grijper in de Marijkestraat in Noord de ene na de andere meidoorn kappen. De vergunning blijkt al in oktober 2014 te zijn afgegeven en geldt ook voor de kap op de Julianakade, Bernhardkade en Falckstraat. Hoek Hoveniers verwijdert alle met oranje stip gemerkte bomen. Een week later wordt er ook gekapt ten noorden van de Willem de Zwijgerlaan. Het gaat om de Charlotte de Bourbonhof, Juliana van Stolberghof, Anna van Burenhof en de Albertine Agnesstraat. Volgens de gemeente zijn alle bezwaren afgehandeld, waarna de kapvergunning definitief is geworden. Een enorme aderlating voor de buurt, vinden veel bewoners. Maar volgens de gemeente is de kap noodzakelijk om de riolering te vernieuwen en straten opnieuw in te richten. Er komen bomen terug, in sommige straten zelfs meer dan er nu stonden. Dat gaat even duren. ‘Eind dit jaar of anders begin volgend jaar. We moeten wachten tot het plantseizoen’. ‘Als we straks nieuw groen terug krijgen, gaat het om kleine boompjes. Die halen lang niet zo veel vervuiling uit de lucht, en het duurt jaren voordat ze het wel kunnen’, stelt Van Beek vast. (NVH19-02, LD18/20-02, HOZ22-02, Sl26-02, LN25-02, St25-02).

17. Na twee jaar Verrassend Winkelweekend krijgt het project om meer bezoekers naar de binnenstad te trekken vanaf maart een nieuwe aanpak. Het plan heet ‘Open’ en richt voortaan meer op de zondag. Er wordt samengewerkt met musea, horeca en winkeliers om een festivalsfeertje in de stad te creëren. Cultuurmakelaar Michaël Roumen en centrummanager Erwin Roodhart kijken positief terug op de winkelweekeinden maar vinden dat ook een beetje spannender gemaakt kan worden. Omdat op zondag steeds meer centrumwinkels geopend zijn (zo’n 70 procent) is volgens Roodhart gekeken hoe het concept breder kon worden gemaakt. Jeroen Sprangers is de nieuwe projectleider en heeft als organisator van Summerjazz en Noorderliefde ervaring in evenementen organiseren. ‘Open’ krijgt elke laatste zondag van de maand steeds een ander thema. In maart is dat jazz. De plannen worden gepresenteerd tijdens de eerste Binnenstadsborrel met 200 ondernemers in Gebr. de Nobel. (Sl18-02, LD18/24-02, Dichtbij20-02, HOZ22-02, LN25-02).

17. Het maatjesproject Omalief, waarbij jongeren één keer per week langsgaan bij een oudere in een verzorgingstehuis, wordt fors uitgebreid. De verzorgingscentra Groenhoven en Robijnhof beginnen ook met het project van Turks/Islamitische jongerenorganisatie Fatih. Omalief trapte in mei 2014 af in zorgcentrum Haagwijk. Zo'n veertig Leidse jongeren zijn nu actief voor het project. Ook gaan twintig stagiairs vanaf deze maand aan de slag. ‘Er zitten zeven nationaliteiten in de stagegroep. Dit past goed in ons motto: wij willen dat volken elkaar omarmen’, aldus medeoprichter Mustafa Kus. (LD18-02).

17. Museum De Lakenhal koopt een zeldzaam carton uit de 16de eeuw op een veiling van Sotheby's in New York. De voorbeeldtekening voor gebrandschilderde glasramen is uit de periode 1520-1530, toen de stad een belangrijk centrum van glasschilderkunst was. Er zijn meer dan vijftig namen bekend van tussen 1475 en 1550 werkzame Leidse glasschilders. Cartons van Leidse makelij uit dit tijdperk zijn bijzonder zeldzaam. In Nederland is voor zover bekend nog geen voorbeeld aanwezig in particulier of openbaar bezit van een carton uit een Leidse werkplaats. In april wordt het stuk gepresenteerd. De collectie van De Lakenhal bevat enkele fraaie, aan Leiden toegeschreven gebrandschilderde ruiten uit dit tijdperk. Het nu verworven carton sluit hierop aan en laat een interessant stadium in de productie van gebrandschilderde ruiten zien. Het carton maakte onderdeel uit van een reeks ruiten rondom het thema van ‘rijke kinderen, arme ouders’. Een welgesteld echtpaar deelt hun rijk gevulde eettafel niet met een naast gezeten arme vader en diens zoon. (LD18-02, RTVW18-02, NVH19-02, LN25-02).

17. De ‘tijdelijke’ Valkbrug wordt in 2016 na twee decennia vervangen door een nieuw exemplaar. Samen met de complete herinrichting van de Lammermarkt, waarvoor de gemeente 11,3 miljoen euro beschikbaar heeft. Het idee om de brug een andere plek te geven, zou volgens wethouder Robert Strijk grotere geluidoverlast geven in woningen aan de Rijnsburgersingel en gaat niet door. De brug bestaat straks uit twee los van elkaar gelegen rijstroken, met vrijliggende fiets- en voetpaden. De nieuwe doorvaarthoogte wordt 1,75 meter en de brug moet veertig jaar meegaan. De Molenwerf blijft dezelfde route volgen naar de Langegracht maar wordt zo ingericht dat de bussen van het Hoogwaardig Openbaar Vervoer er kunnen rijden. Het idee om rond molen De Valk een historische stadsterp op te werpen is verworpen. Het plein krijgt, als de grote ondergronds parkeergarage eenmaal klaar is, veel bomen en ‘mobiel groen’. Dat zijn grasperken en struiken die verplaatst of afgedekt kunnen worden als de 3 oktoberkermis op de Lammermarkt terugkeert. Het plein - waarvan 3.000 vierkante meter wordt verhard en even groot wordt als de Garenmarkt - moet een plek worden voor concerten en andere evenementen. Wie straks parkeert onder de Lammermarkt, loopt via de Nieuwe Beestenmarkt naar het winkelgebied. Daarom krijgt deze verbindingsroute in overleg met bewoners en ondernemers een nieuwe inrichting. Voor touringcars wordt het mogelijk toeristen op de Lammermarkt af te zetten en op te halen. (Zie ook 23-02). (Gem17-02, RTVW18-02, LD19-02, NVH19-02, St18-02, HOZ22-02, WW23-02).

17. Jacques van Gaal, bestuursvoorzitter van 2001 tot 2010 en in 2011 uit het college van bestuur van ROC Leiden vertrekt, wil niet reageren op de aanklacht in het onderzoeksrapport van voormalig topambtenaar Koos van der Steenhoven. Onder zijn leiding werd het plan bedacht en uitgevoerd om van 22 oude schoolgebouwen, verspreid over de stad, te verhuizen naar twee nieuwbouwpanden op strategische plekken. Marieke Jas was van 2003 tot 2011 lid van het college van bestuur en verantwoordelijk voor het onderwijs, kan zich niet vinden in de kwalificaties ’naïef en amateuristisch’. ‘We hebben zeer ervaren adviseurs in de arm genomen. Onze directeur bouw had eerder de bouw van twee panden bij het LUMC geleid. De raad van toezicht is versterkt met mensen die expertise in de bouw hadden. Ik erken wel dat het complex was en dat er veel tegenslagen waren. Maar we hebben ze steeds tot een oplossing kunnen brengen. Het is makkelijk om achteraf een koe in de kont te kijken. De crisis, waardoor de hele vastgoedmarkt in elkaar stortte, was niet voorzien. Voor de waardedaling van Lammenschans was in mijn bestuursperiode geen signaal, niet in de financiële ramingen, niet door adviseurs’. Voorzitter van de raad van toezicht was in die tijd Tjeerd van Rij. Hij vervulde die functie van 2002 tot 2010. Volgens Van der Steenhoven waren de toezichthouders ‘te passief’. Van Rij ontkent dat. ‘In 2009 nam bij ons de twijfel toe over of het wel onder controle was bij Van Gaal. Er waren overschrijdingen en de manier van informeren was niet zoals we het wilden. We hebben toen een eigen adviseur in de arm genomen en hebben daarna in gang gezet dat Van Gaal weg ging’. Hij zegt niet geweten te hebben van de bonussen aan onder andere vastgoedeigenaar Green Real Estate. ‘Ik lees in het rapport nieuwe dingen, die ik niet heb geweten’. Van Gaal wordt bij zijn afscheid in 2011 koninklijk onderscheiden. Aanvraagster van het lintje is Liesbeth Halbertsma, sinds 2006 lid van de raad van toezicht en van 2010 tot 2014 voorzitter. Zij is niet bereikbaar voor commentaar. Betrokkenen zeggen nooit begrepen te hebben waarom Van Gaal een lintje kreeg. Van Rij is blij dat hij niet hoefde te speechen op het afscheidsfeest. ‘Ik heb met hem afspraken gemaakt over zijn afvloeiing en heb er vreselijk over gebakkeleid’. Van Gaal krijgt 22.500 euro mee. Geen bonus, zegt opvolger Jeroen Knigge, maar een voorschot op het salaris. Van Gaal vertrekt in 2011 en wordt doorbetaald tot zijn pensionering in 2012. Als Knigge ontdekt dat de school aan de nieuwbouwpanden is geketend met wurgcontracten en te weinig geld overhoudt voor goed onderwijs, begint hij onderhandelingen met Green en BNG. Het lukt hem de vastgoeddeal open te breken: het ROC hoeft de supermarkt (waarvoor nog geen ondernemer is gevonden), het gymlokaal en de parkeergarage bij Lammenschans in 2031 niet terug te kopen en betaalt dan 58 in plaats van 73 miljoen aan Green. De raad van toezicht wantrouwt Knigge en laat onderzoeken of deze deal goed verlopen is. Knigge kan daardoor bijna een jaar lang niet verder onderhandelen, waardoor de zaak verslechtert. Knigge en zijn opvolger Halbertsma verschillen ernstig van mening over de vraag of daarbij voldoende inhoudelijke informatie is overgedragen. (Zie ook 13/02 en 23/02). (NRC Nex17-02, LD18-02).

18. Het Ondernemersplatform Hollandse Plassen presenteert een campagne en een actieplan dat met steun van de Kamers van Koophandel is ontwikkeld met als motto ‘Meer achter de dijken’. Doel is dat de Hollandse Plassen meer (water)recreanten trekken. Extra toeristen moeten 300.000 banen en 290 miljoen euro aan omzet kunnen opleveren. Voorzitter Bart Carpentier Alting wil de concurrentieslag met andere watergebieden aan, zoals de Friese Meren. Het gebied van Katwijk tot Muiden is groot genoeg om een heel weekeinde te verblijven of een langere vakantie. Nu werken al 2.000 mensen in jachthavens en watersportbedrijven met omzet van 234 miljoen euro. Binnenkort komt er een eigen website waarop de zeven plassengebieden zich als Hollandse Plassen in de markt voor toeristen presteren. De grootste opgave wordt om vaartochten te kunnen maken door het hele gebied. Dat betekent dat bepaalde vaarwegen en bruggen open moeten kunnen. ‘Dat vergt veel geld en daarbij hebben we de gemeenten, waterschappen en provincies nodig. Wanneer de nieuwe brug in de A44 over de Oude Rijn niet open kan, dan hebben we er straks een nieuw obstakel bij’, aldus voorzitter Carpentier Alting. (LD18-02).

18. De gemeente Leidschendam-Voorburg stapt naar de Raad van State om het plan voor de Rijnlandroute aangepast te krijgen. De gemeente verzet zich tegen de fly-over waarmee de weg straks aansluit op de A4. Die ‘torenhoge wegconstructie’ is volgens de gemeente een ernstige aantasting van het recreatiegebied Vlietland. De gemeente vindt dat een tunnel onder de rijksweg moet worden aangesloten op de verbrede A4. ‘De weg moet met respect voor natuur en recreanten worden ingepast’, vindt de gemeente. (LD18-02).

18. Onze biologische klok raakt steeds meer verstoord. Vooral studenten hebben daar last van. ‘Verstoorde ritmen leiden tot overgewicht, diabetes, depressiviteit en kanker’, zegt hoogleraar neurofysiologie Joke Meijer van het LUMC in het Gorlaeus Laboratorium. Volgens haar is kunstlicht een boosdoener. De biologische klok bevindt zich in het meest primitieve stuk van onze hersenen, de hypothalamus en bestaat uit een groep kleine cellen die allemaal zelfstandig een ritme produceren van ongeveer 24 uur. ‘Bij veel ziektes en bij veroudering gaat er iets mis in de communicatie tussen deze cellen’, legt Meijer uit. De cellen gaan uit de pas lopen, het signaal van de groep raakt verzwakt en dit resulteert in een slaapstoornis. De biologische klok beïnvloedt alle fysiologische functies. Een verstoord ritme kan volgens haar alleen worden voorkomen door 's avonds minder licht te gebruiken. (LD18-02).
18. Wethouder Robert Strijk presenteert zijn visie op de leegstand in Leiden. De ambitie: maximaal acht procent voor kantoren en bedrijven en vijf procent voor winkels. Eigenaren hebben het in de huidige markt volgens hem moeilijk en moeten de waarde van hun panden afboeken. Daarom waarschuwt Strijk: ‘Houdt rekening met de mogelijkheid, dat de leegstand verder kan stijgen en niet snel is opgelost’. (LD19-02).

18. De ultieme poging van stichting Muziekhuis om de exploitatie aan de Middelstegracht voort te zetten strandt. B en W beslissen dat de oefenruimtes van het Muziekhuis en de daarnaast gelegen podiumzaal Qbus vanaf 1 mei in beheer komen van BplusC. In een brief aan de gemeenteraad zegt het college dat de optredens voortaan in het nieuwe popcentrum Gebr. De Nobel een vervolg krijgen. En de oefenruimtes en -cabines in het Muziekhuis zijn ook in goede handen bij BplusC. De gemeente moet wel de huurschuld van 48.000 euro afboeken en constateert dat ook buurtbewoners tevreden zijn dat de overlast stopt. BplusC zegt het Muziekhuis te willen exploiteren, binnen de geldende financiële kaders uitgezonderd de professionele concertprogrammering. De afspraken worden verder uitgewerkt. B en W vonden de risico's te groot en het verbeterplan te weinig toekomstbestendig is. ‘Onbegrijpelijk, onnodig en onverstandig. We zijn buitengewoon teleurgesteld’ reageert Hans van Polanen, coördinator van het Leidse Muziekhuis en de Qbus, op het besluit. Hij roept iedereen die de oefenruimtes en het poppodium een warm hart toedraagt op in actie te komen door een handtekening te zetten onder de protestverklaring of wethouder Robert Strijk te mailen. Binnen een dag hebben meer dan 550 mensen hem digitaal ondertekend. Initiatiefnemer is Ferry Rigault, die de steunbetuigingen namens de Stichting het Muziekhuis verzamelt. Concerten van professionele artiesten wil wethouder Strijk laten verkassen naar Gebr. de Nobel. Zo staat het ook in een convenant met de buurt. De Qbus zou sluiten zodra het poppodium open was en dat is nu zo. ‘Afspraak is afspraak’, zegt Strijk die bovendien te weinig vertrouwen heeft in het reddingsplan dat het Muziekhuis opstelde. Het college kiest ervoor het verlies te nemen van de huurachterstand van ruim 90.000 euro die het Muziekhuis bij de gemeente heeft. Met de overdracht naar BplusC komt dat geld nooit meer binnen. In het reddingsplan van het muziekhuis wel. ‘Wij gaan niet stil ten onder’. Hij heeft weinig hoop dat de overname door BplusC een succes wordt. ‘Ik hoop dat het ze gaat lukken, maar in een tijd van bezuinigingen, zal het heel moeilijk worden’. Van Polanen vindt dat de gemeente ‘met 86 maten meet’. ‘Zij krijgen de totale inventaris van meer dan een ton geschonken. Daar hebben wij hard voor moeten werken. Ook de huurschuld wordt hen kwijtgescholden’. Volgens bestuursvoorzitter van BplusC, Willem van Moort, gaat de overname financieel geen problemen opleveren. ‘Ik verwacht dat we budgettair neutraal kunnen draaien’. De gemeenteraad heeft deze maand het laatste woord. (Zie ook 02-02).(Gem18-02, LD19/21-02, RTVW19-02, NVH19-02, Mare18-02, HOZ22-02, Dichitbij25-02, Sl25-02, WW25-02, LN25-02).

18. De nieuwbouw van De Lakenhal loopt een half jaar vertraging op.

Het museum heropent niet in het najaar van 2017, maar pas voorjaar 2018. ‘Het gepresenteerde ontwerp blijft gehandhaafd’, zegt Minke Schat, hoofd publiek van het museum. ‘Er veranderen hooguit nog details, zoals bijvoorbeeld daklijsten’. Het tijdverlies wordt veroorzaakt door alle tijdrovende adviezen, onderzoeken en vergunningen. ‘Het is een complex project en we willen zorgvuldig werken. Gaandeweg hebben we deze vertraging opgelopen’.
Daardoor sluit Museum De Lakenhal niet in de loop van 2015, zoals de bedoeling was, maar pas begin 2016. De nu lopende tentoonstelling ‘Een deftige parade’ is nog tot en met 31 mei te zien. ‘We hebben een mooie schenking gehad van de erven van Hendrik Valk en het plan is om daar iets moois mee te doen in de tweede helft van 2015. Hij was een belangrijke vertegenwoordiger in Leiden van kunststroming De Stijl’. Die werd in 1917 opgericht door kunstenaar/publicist Theo van Doesburg. Met het plan om bij de heropening groot uit te pakken met een tentoonstelling over deze kunstbeweging, zit dat er niet meer in. Toch wordt met partijen in en buiten de stad gesproken over een landelijke manifestatie. De bouwkosten van het definitieve ontwerp zijn door een extern bureau doorgerekend en passen binnen het beschikbare budget. Wel moet de directie nog op zoek naar 3,1 miljoen euro. Daarvoor is een flink aantal fondsen benaderd. In totaal gaan de restauratie en uitbreiding 22,2 miljoen euro kosten. De gemeente betaalt 16,6 miljoen en 2,5 miljoen heeft het museum al binnengehaald via fondsenwerving. (Sl18-02, LD19-02)

19. Als pubers ouder worden, slagen ze er steeds beter in om andere mensen te begrijpen en met ze mee te voelen, aldus de Leidse psychologe Sandy Overgaauw, die promoveert op onderzoek naar de werking van het sociale breinnetwerk, een unieke structuur in de hersenen. Zij volgde een groep jongeren van 12 tot en met 19 jaar gedurende twee jaar. Aan de hand van testjes stelde zij vast dat het aflezen van intenties gemakkelijker gaat als pubers opgroeien. (UL17-02, LD19-02).

19. Nieuwe bomenrijen, een grote vijver en kronkelende fiets- en voetpaden. Tussen de complexen van museum Naturalis en het LUMC moet in 2016 een omvangrijk park liggen. Centraal staat De Stal, een horecazaak annex leerwerkproject van De Zijl Bedrijven, die fors wordt uitgebreid met een grotere keuken, een nieuw terras en een kruidentuin. Totale kosten: 1,6 miljoen euro. Langs de Darwinweg en de Sandifortdreef, achter het historische Pesthuis, wordt de groene vlakte de komende maanden opgefleurd, uitgebreid en vernieuwd. Leeuwenhoekpark is de naam die daarvoor al enige tijd in omloop is. ‘Een aantrekkelijke ontmoetingsplek en verblijfsgebied voor studenten, werknemers en bezoekers van het Bio Science Park’, zegt de gemeente. Het ontwerp is van het Rotterdamse landschapsbureau Lola. Leiden draagt zelf zes ton bij, de provincie vier ton en het regionale samenwerkingsverband Holland Rijnland drie ton. Naturalis, ook bij het project betrokken, trok zich terug mede vanwege de complexe nieuwbouwontwikkelingen, waarin het is verwikkeld. Het park sluit over een aantal jaar aan bij het Boerhaavepark dat de universiteit aanlegt nabij de Wassenaarseweg. En dat sluit weer aan bij het bestaande Bos van Bosman in de Vogelwijk, zodat op termijn een lange groene schil in het westelijk deel van de stad moet ontstaan. (LD20-02).
19. De Leidse bond van Speeltuinen is er voorstander van en het stadsbestuur heeft er de benodigde 450.000 euro voor vrijgemaakt. De gebouwtjes in vijf speeltuinen worden omgevormd tot buurthuizen. Dat gebeurt bij Noorderkwartier (Anna van Saksenstraat), Stevenshof (Carry van Bruggenpad), de Beatrix (Schubertlaan), Zuiderkwartier (Anjelierstraat) en Merendroom (Condorhorst). Tot nu toe zijn ze vooral bedoeld voor de opvang van spelende kinderen en af en toe worden er vergaderingen van (buurt)organisaties gehouden of kaartavonden en bingosessies. Die laatste functies worden versterkt en de optrekjes worden verbouwd tot ‘laagdrempelige ontmoetingsplekken voor buurtbewoners’, schrijft het stadsbestuur. De soms niet meer dan veredelde bouwketen worden voor tonnen opgeknapt en geschikt gemaakt voor rolstoelen. Het leeuwendeel van het budget gaat naar Merendroom, waar voor 150.000 euro een serre wordt aangebouwd. De speeltuinprojecten starten nog dit jaar als de gemeenteraad in maart het licht voor op groen zet. (LD20-02).

19. Het magazine Cicero van het LUMC, dat in 1986 werd opgericht, gaat vanaf deze maand verder als LUMC Magazine. Het nieuwe tijdschrift, dat artikelen bevat over patiëntenzorg en onderzoek, verschijnt zes keer per jaar, kan in het LUMC gratis worden meegenomen en is ook op internet te lezen. (LD19-02).

19. De omvangrijke sanering van het terrein van de voormalige gasfabriek tussen Maresingel en Langegracht is afgerond. Sinds maart 2014 is ongeveer 42.000 sterk vervuilde grond afgegraven. Het verloopt zo snel dat bijna drie jaar tijdwinst is geboekt voor de aanleg van het Energiepark. Het terrein moet binnen vijf jaar veranderen in een gebied met veel groen, een openluchtbioscoop, galeries, theater, speelplaatsen, horeca en creatieve bedrijfjes. Betrokkenen en stadsbestuur nemen er een borrel op en blikken terug en vooruit. Projectleider Antoon van Dijk, wethouder Frank de Wit en aannemer Eddy Boudewijns van BAM vertellen over het stuk binnenstad, dat lang als het Nuon-terrein te boek stond. De bodem moest op plaatsen tot meer dan tien meter diep worden afgegraven. Opeenvolgende energiebedrijven namen het de afgelopen eeuw niet zo nauw genomen met het milieu. In de bodem en het grondwater werd een heel scala aan giftige stoffen aangetroffen, die werden afgevoerd door Bam-mannen in blauwe beschermende pakken en met zuurstofmaskers voor de mond. Ondanks de complexiteit van de operatie en de stankoverlast, die enkele malen optrad, is het project nu afgerond. Terwijl erop was gerekend dat vooral de drijflaagsanering nog tot 2018 zou duren. Nu de grote gaten weer dicht zijn, kan worden gekozen uit de lange reeks opties voor de inrichting. Veel bestaande hekken in de omgeving worden omgehaald en parkeerplaatsen opgeheven. De strook direct langs het water van de Maresingel maakt straks deel uit van het Singelpark. Daar tegenaan moet een verblijfs- en uitgaansgebied ontstaan, waarbij de oude industriële gebouwen een nieuwe taak krijgen. Daarvoor zijn alleen nog wilde ideeën geopperd zoals het creëren van een immens scherm waarop voetbalwedstrijden van het WK in 2018 worden vertoond. Wethouder Frank de Wit: ‘In april beginnen we al met de inrichting van het nieuwe park. Het wordt een openbaar gebied. Vorig jaar werden tijdens een bijeenkomst allerlei ideeën geopperd voor de toekomst van het Energiepark. Er werd toen geen haast gezet achter het vinden van geïnteresseerden, financiers of deelnemers. Dat wordt nu anders door de snelle afhandeling van de sanering. (LD18/20-02, Sl20-02, Dichtbij20/21-02, HOZ22-01, LN25-02, St25-02).

19. Docenten en leerlingen van basisschool Prins Willem Alexander in Leiderdorp trakteren vertrekkend directeur Eric Filemon, die op 3 oktober in het Van der Werfpark altijd de koraalmuziek dirigeert, op een 'mini minikoraal'. Met eigen teksten, op door Filemon geschreven melodieën. En na elk liedje een cadeautje. Filemon zat 43 jaar in het onderwijs, de laatste zes jaar als directeur van de PWA. De man die ook door het leven gaat als de heropstanding van oud-burgemeester Pieter van der Werf, stort zich nu op de organisatie van de lustrumviering van de 3 October Vereeniging: het 130-jarig bestaan in 2016. Op 27 maart bij zijn officiële afscheid krijgt hij in het gemeentehuis uit handen van burgemeester Laila Driessen, die haar politieke carrière als VVD-raadliud in Leiden begon, de zilveren speld van de gemeente Leiderdorp. En wordt hij gehuldigd door onder anderen D66-kamerlid Paul van Meenen, kinderboekenschrijfster Selma Noort en voorzitter van de Historische Vereniging Oud Leiden Rens Heruer terwijl K&G3 optreedt. Eerder was hij al ‘geridderd’ in de orde van Oranje-Nassau. (LD20-02, LD28/31-03, Sl01-04).

19. Het laatste kwart van de 18de eeuw in Leiden staat centraal in een lezing in Museum Boerhaave. Erik Halbe de Jong vertelt, aan de hand van zijn proefschrift ‘Weldenkende burgers en Oranjeliefhebbers’, over de politieke strijd in de stad. Conflicten tussen patriotten en prinsgezinden zorgden voor veel onrust ook in Leiden. De Jong plaatst die onrust in een brede maatschappelijke context van een in verval rakende textielindustrie en een sterke achteruitgang van het aantal inwoners van Leiden. De lezing wordt georganiseerd door de Historische Vereniging Oud Leiden. (LD09-02, LN11-02).

19. De Leidse natuurkundestudent Alex Pietrow wil ‘Einsteins wasbak’ redden die nu in de De Sitterzaal van het Huygens Laboratorium staat. De bak werd in 1920 geïnstalleerd in de toen gloednieuwe ‘grote collegezaal’ van het natuurkundige laboratorium aan het Steenschuur. Grote fysici als Niels Bohr, Erwin Schrödinger, Robert Oppenheimer en Albert Einstein gaven er les toen de Universiteit Leiden één van de belangrijkste natuurkundige laboratoria ter wereld had. De kwantummechanica en de relativiteitstheorie werden er besproken. De wasbak was een onderdeel van de werktafel waarop de hoogleraren proeven deden en waarop ze hun collegeaantekeningen legden. Met het water konden ze na een college krijt van hun schoolborden, sponzen en hun handen wassen. Pietrow deed navraag naar de herkomst en belandde bij emeritus hoogleraar Rudolf de Bruyn Ouboter, die bevestigde dat de bak uit het Kamerlingh Onnes Laboratorium kwam. De wasbak moet in 1977 uit het gebouw zijn gesloopt. In dat jaar verliet de faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen het onderkomen aan het Steenschuur. Op verzoek van Pietrow gingen directeur Dirk van Delft van Museum Boerhaave en hoogleraar geschiedenis van de natuurkunde Frans van Lunteren op zoek naar foto's van de grote collegezaal van het Kamerlingh Onnes Laboratorium. Pietrow: ‘Daarop was de wasbak te zien in al zijn glorie’, zegt hij. Hij wil dat de wasbak voor het nageslacht behouden blijft. Een beetje vergeeld en verkleurd maar nog heel en functioneel. De faculteit bouwt inmiddels aan een nieuwe ‘unilocatie’, die de bestaande Gorlaeus-, Huygens- en Kamerlingh Onnes Laboratoria moet vervangen. Pietrow stelde een petitie op met een oproep aan het faculteitsbestuur om de ‘Einsteinwasbak’ te redden en een plekje te geven in het nieuwe gebouw. Tot nu toe hebben negentig mensen de petitie ondertekend. (LD19-02, Dichtbij23-02).

19. De nieuwe namen die straten, paden, plaatsen en bruggen in het nieuwe wijkje Haagweg-Zuid krijgen namen van schrijvers, beslissen B en W. Op de voormalige velden van voetbalclub LFC tussen Churchilllaan, Boshuizerkade en Toussaintkade komen 200 woningen die ontwikkelaar Amvest uit Amsterdam bouwt. De rioleringen worden nu aangelegd en in 2016 worden de huizen opgeleverd. Het gaat om woningen, appartementen en zestig zorgeenheden. Omdat straten in de daarnaast gelegen wijk al naar schrijvers zijn vernoemd, gaat de gemeente verder op datzelfde thema. De nieuwe namen zijn: Antoon Coolenkade, Arthur van Schendelpad, Arthur van Schendelstraat, Eddy du Perronplaats, F. Bordewijkpad, Martinus Nijhoffpad, Martinus Nijhoffstraat, Martinus Nijhoffplaats, Menno ter Braakpad, Menno ter Braakstraat, Menno ter Braakplaats, Nesciokade, Slauerhoffpad, Simon Vestdijkpad, Arthur van Schendelbrug, Martinus Nijhoffbrug, Menno ter Braakbrug en Slauerhoffbrug. (St25-02, LD26-02).

19. Steeds meer mensen overlijden aan infecties doordat antibiotica niet aanslaan. Ook patiënten met brandwonden krijgen steeds vaker levensbedreigende infecties. Onderzoek naar de bestrijding van bacteriën met moleculen uit het eigen lichaam biedt hoopgevende inzichten. De Brandwonden Stichting bundelde de krachten met onderzoekers van het LUMC, de Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland, het VUmc en het bedrijf Madam Therapeutics. Peter Nibbering, onderzoeker bij de afdeling Infectieziekten van het LUMC, richt zich op peptides: kleine moleculen in het lichaam. In het onderzoek wordt specifiek het menselijk peptide LL-37 nader bekeken. Dat heeft twee zeer handige eigenschappen: de mogelijkheid om bacteriën te bestrijden én wondheling te stimuleren. In het lab wordt de peptide LL-37 gemodelleerd om de effecten nog krachtiger te maken. De eerste resultaten zijn veelbelovend: zalf met deze aangepaste lichaamseigen peptides doodt zo’n 99 procent van de bacteriën in de brandwond in het lab. Ook is het gebruik ervan veilig, treedt er geen resistentie op en vernietigt het zelfs de meest hardnekkige bacteriën, die een beschermlaagje om zich heen creëren. De zalf bevindt zich nog in een testfase, het duurt waarschijnlijk nog enkele jaren voordat het middel beschikbaar komt voor patiënten. (LUMC19-02, UL24-02, LD25-02)..

19. De Haagse rechtbank veroordeelt de 22-jarige Khadar S. tot zestien maanden celstraf minus vier maanden voorarrest. Op 24 oktober 2013 overviel hij café De Suyckerkist aan de Herenstraat en bedreigde de barkeeper met een mes. S. ontkent in alle toonaarden. Vlak bij zijn huis in de Kraaierstraat zou iemand, die hij vaag kende, de pinpas en de sleutels van de barkeeper in zijn handen hebben gedrukt. De officier van justitie gelooft er niets van. Omdat degene die met die pas tien euro opnam bij de Rabobank aan de Garenmarkt net zo'n trui droeg als hij. En omdat hij als 15-jarige ook al een overval pleegde. Hij eist twee weken eerder twee jaar en vier maanden cel. (LD06/20-02).

20. Buurtvereniging Marendorp-de Camp bestaat veertig jaar. Een groepje bewoners van de Grevenstraat, Druckerstraat en Van der Werfstraat, die zich grote zorgen maakte over de verpaupering van hun leefomgeving, legde in 1972 de basis voor een buurtcomité, dat op 18 februari 1975 werd omgezet in een echte vereniging. Later sloot zich ook het buurwijkje De Camp aan. ‘Er was toen sprake van een confrontatiemodel’, zegt de huidige voorzitter Arthur Elias, die nu eerder voor het consensusmodel kiest. Op het jubileumfeest van de ongeveer 350 leden tellende vereniging in museum Boerhaave is burgemeester Henri Lenferink eregast en hij krijgt het eerste exemplaar van het jubileumboek ‘Een buurt vol leven en verandering’, waarvoor hij zelf het voorwoord schreef: Het boekje is voor tien euro te koop is bij onder andere boekhandel De Kler. Onder redactie van een groep bewoners zocht schrijver Jaap Moggré het verhaal bij ruim tachtig foto's van toen en nu. Sommige zijn een stuk ouder dan de buurtvereniging. Elias: ‘Het is leuk om te zien hoe de wijk is veranderd. Neem Museum Boerhaave: wat waren die panden toen enorm bouwvallig. En kijk eens hoe mooi ze er nu bij staan’. In veel gevallen is de buurt - begrensd door Oude Vest, Havenplein, Oude Rijn, Stille Rijn, Apothekersdijk en Prinsessekade/Turfmarkt - de afgelopen decennia een stuk mooier geworden. (HOZ15-02, WW18-02, LD21/24-02).

20. Er komt een gemeentelijk onderzoek naar verkameren, het opdelen van huizen in aparte kamers voor studenten. De regels daarvoor zijn twee jaar geleden versoepeld, maar dat heeft in enkele woonwijken zoals de Professorenwijk en de Zeeheldenbuurt in sommige straten geleid tot overlast door studenten. PvdA-raadslid Gijs Holla pleitte er onlangs voor om de regels weer wat strakker aan te halen. Bovendien worden er op diverse plaatsten forse aantallen studentenkamers gebouwd, zodat de kamernood in de stad flink vermindert. Ook onderdak voor werknemers uit Oost-Europa wordt steeds beter geregeld. (LD21-02, Sl25-02).
20. Tijdens het ontmantelen van een hennepkwekerij in een huis aan het Jacques Urlusplantsoen in Leiden heeft de 24-jarige bewoner zich onder het bed verstopt voor de politie. Politie en brandweer ontdekken na meldingen van wateroverlast in de flat de kwekerij met 528 planten. De man is aangehouden en naar het politiebureau gebracht. (RTVW20-02, Dichtbij20-02, LD21-02, Sl23-02, WW25-02).

20. Voetbalfusieclub FC Rijnland bestaat 25 jaar. Aan de Boshuizerkade, bij Oranje Groen, waren in 1990 vier tegenstemmers (tegenover 67 voor). In de Mors, bij de Zuiderkwartier LDTS Combinatie (ZLC), was de stemverhouding 46-8. Met 120 leden is de club nu kleiner dan de twee verenigingen waaruit Rijnland is ontstaan. Bekende namen van de club zijn Frits Rijsbergen, Peter Slingerland, Ad van Kaam, Bouk Pijnacker, John van Weerlee, Ton (en nu Boudewijn) Kamphues, de families Mink en Brandt. Geen witte boorden, eerder mensen met het hart op de tong. Die volksaard bezorgde de club soms ook een bedenkelijke reputatie of stigma. Voorzitter Willem Pikaar kan zich vinden in de kwalificatie gedenkwaardig en klein (vijf teams). ‘Financieel rooien wij het nog steeds. We doen het op een bedrijfsmatige manier. Dat is een compliment waard, denk ik’. De kans is klein dat FC Rijnland nog eens 25 jaar haalt. Pikaar: ‘We zijn in gesprek met vv Leiden. Er zijn voor ons maar twee fusiepartners, de een complexgebonden, Leiden, de ander, Leidsche Boys, cultuurgebonden. We gooien geen enkele deur dicht. Leidsche Boys heeft een dramatisch complex, daar moet iets gebeuren. De vereniging vergrijst, de kosten stijgen en de sponsoring neemt af. Je moet actie ondernemen vóór je in de problemen komt’. Het jubileum wordt op 20 en 21 februari geopend met een wedstrijd tussen de twee bloedgroepen: Oud Oranje Groen tegen Oud ZLC. Daarna is er een receptie en een uitverkochte feestavond. (LN11-02, WW18-02, LD20-02).

20. De Leidse beleggingsclub Fibonacci sleept online effectenbank Binck voor de rechter. De bank heeft eind januari, vanwege vermoedens van misleiding, de rekening van Fibonacci ter waarde van 7,5 miljoen euro geblokkeerd. Ook heeft Binckbank de optieportefeuille van de club verkocht. Bij de rechtbank in Amsterdam wordt geëist om weer toegang tot de tegoeden te krijgen en een voorschot, vooruitlopend op een schadeonderzoek. Jasper Hagers, advocaat van Fibonacci, noemt de verkoop ‘extreem rigoureus’. ‘Binckbank heeft alle opties in twee uur gedumpt. Dit heeft grote gevolgen voor de prijs. De koers klapt dan in elkaar. Ik vind het echt onbegrijpelijk’. Volgens de advocaat heeft Binckbank zijn cliënt onvoldoende geïnformeerd ,’Pas twee uur na de verkoop schreven ze dat ze van plan waren onze portefeuille van de hand te doen’. Binckbank stelt dat de club beleggers ‘irreële rendementen’ beloofde. Fibonacci schrijft op zijn website 30procentperjaar.nl dat de club in de afgelopen twee tot vijf jaar gemiddeld een rendement 20 tot 30 procent per jaar heeft gehaald. ‘De genoemde rendementen kunnen we niet plaatsen aan de hand van de rekening die Fibonacci bij ons heeft’, aldus de bank. Verder zou de beleggingsclub volgens Binckbank een vergunning moeten hebben en onder toezicht staan bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Hans van Brussel, penningmeester van de beleggingsclub, ontkent dat. ‘Dat heeft AFM vorig jaar februari nog per e-mail bevestigd. Ook misleiden wij onze leden niet. We beleggen op de lange termijn waardoor je pas na jaren rendement ziet. Dit weten onze leden’. Binckbank heeft bij de politie inmiddels aangifte gedaan tegen de beleggingsvereniging. ‘Nadat onze compliance-afdeling bepaalde constateringen had gedaan’ aldus een zegsman van de bank. (Zie ook 06-03). (LD19/20-02).

20. ‘Dieren in de Stad, is de titel van een boek geschreven door raadslid Dick de Vos van de Partij voor de Dieren. Daarin staan gebundelde columns die eerder in het Witte Weekblad verschenen. De titel is ‘Van regenworm tot het stadsdier mens’ en de prijs bedraagt 12,95 euro. (LD20-02, Sl19-02).
20. Studentenhuisvester Duwo reikt de eerste 145 sleutels uit aan nieuwe bewoners van de studentenwoningen van het project Leidse Schans nabij de Lammenschansweg. Een week later wordt een tweede trappenhuis met nog eens 133 woningen opgeleverd. De overige kamers en studio's komen in maart en april beschikbaar. Duwo deelt bewust op vrijdag de sleutels uit. ‘Ouders hebben dan de tijd om hun kinderen te helpen. We verwachten dit weekend veel aanhangers gevuld met witte spullen en verf’, aldus een woordvoerder. (LD21-02).
20. De Haagse rechtbank veroordeeld de 31-jarige Leidenaar van Ethiopische afkomst conform de eis van de officier van justitie tot een verplichte behandeling in een psychiatrische kliniek. Hij maakte zich opnieuw schuldig aan tal van brutale diefstallen in winkels in het centrum als Hema, Ici Paris, Etos en de Digros. De man heeft met een antisociale stoornis. (LD07/21-02)

20. De 17-jarige Ray Benjamin staat in de kwart finale van de talentenshow ‘Bloed, zweet en tranen’. De Leidse zanger zong als kind al uit volle borst in café ‘M’n Schoonmoeder’, de kroeg van zijn vader. ‘Mijn vader is ook zanger en hoorde aan mijn stem dat ik daar iets mee moest doen’.' Samen trokken ze van kroeg naar kroeg voor optredens. En na niet al te lange tijd begon Ray ook solo op te treden. ‘Toen stond zanger Frank van Etten ineens voor me. Die zei: je moet eens langskomen. En met hem maakte ik het liedje ‘Kus kus en streel me’. In Bloed, zweet en tranen zingt hij een nummer van Hazes. ‘Als ik ook de finale win, gaat er een hoop veranderen. Dan komen de optredens op de grote podia. Maar het niveau is hoog, de concurrentie groot’. Hij wordt al op straat herkend en heeft fans. (LD07-02).

20. ‘Bedrog’ heet de nieuwe voorstelling van toneelgroep Imperium. Regisseur Jan Joost Aten: ‘Het gaat over vrienden die elkaar bedriegen’ en wordt gespeeld door Laura Liefting, Alex-Jan Friso, Alwin Kloekhorst en Et Meijvogel. Het stuk is gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk uit 1978 van schrijver Harold Pinter. ‘Hij schreef het naar aanleiding van zijn eigen overspel’, legt Aten uit. ‘Pinter bedroog zijn vrouw, want hij dook het bed in met een BBC-presentatrice’. Imperium wil mensen laten verstrikken in een zelfde web van leugens. Het verhaal is niet chronologisch, maar wordt achterstevoren gespeeld’. Aten is geïnspireerd door de absurdistische films van Stanley Kubrick, David Lynch en Christopher Nolan. De laatste maakte ‘Memento’ en speelt net als Imperium met de tijd. In het Imperium Theater aan de Oude Vest zijn tot en met 7 maart een reeks middag- en avondvoorstellingen. (LD18-02, WW18-02).

20. Enkele honderden medewerkers van de regionale ouderenzorginstelling Marente besluiten actie te voeren voor meer personeel en betere arbeidsomstandigheden op een drukbezochte FNV-bijeenkomst in 't Trefpunt in Warmond. Vanaf 23 februari lopen 400 personeelsleden met een T-shirt met actieleuze rond in drie verpleeghuizen. Op 25 februari wordt overlegd met de vakbond over verdere acties. De hulpverleners uiten hun ongenoegen over het ‘chronische personeelstekort’ bij de instelling. ‘Ik ben een parttime medewerker, werk zes dagen per week en ben een soort slaaf van Marente’, aldus een verpleegkundige. De merendeels FNV-leden eisen vijf procent meer personeel en geen verdere ontslagen bij ondersteunende diensten. Ze willen ‘fatsoenlijke werkroosters’ en de mogelijkheid om drie weken aaneengesloten vakantie op te nemen. Een week eerder overhandigen de actievoerders een zwartboek met hun eisen en klachten aan de raad van bestuur. Daarin staan ruim 200 misstanden, die volgens de opstellers behoren tot de dagelijkse gang van zaken in de verpleeg- en verzorgingshuizen van Marente in de Bollenstreek en de Leidse regio. Chronisch personeelstekort leidt tot valpartijen, vervuiling, agressie en vereenzaming onder de patiënten, stellen de medewerkers. Veel hulpverleners zeggen dat ze door overbelasting en ‘veel leed’ op de werkvloer ‘aan het eind van hun Latijn zijn’. De raad van bestuur van Marente ontkent de misstanden. ‘Er is een aantal verbeteringen mogelijk, maar een dergelijke kwalificatie deel ik niet’, zegt bestuursvoorzitter Gerrit Jan Vos. Volgens hem is het onmogelijk extra personeel aan te trekken, omdat landelijk is besloten tot forse bezuinigingen in de ouderenzorg. ‘Ik kan dat niet terugdraaien’, aldus Vos. Wel is hij bereid om te praten over aanpassing van roosters. ‘We krijgen wel eens klachten van familieleden, dat je denkt: het moet beter. Maar over het algemeen staan wij borg voor goede kwaliteit. Ook in financieel opzicht hebben wij de zaken aardig onder controle’. Een groot deel van de ruim 2.000 personeelsleden heeft moeite met het actieplan, dat geen steun krijgt van de ondernemingsraad en de centrale cliëntenraad van de zorginstelling. De OR heeft ‘vertrouwen in de ingeslagen koers van Marente’, staat in een brief aan alle medewerkers. De cliëntenraad betreurt de onrust' omdat het nieuwe bestuur een groot aantal zaken zeer voortvarend aanpakt, staat in een deze week verstuurde brief aan alle Marente-medewerkers. Op de actiebijeenkomst waarschuwen managers en artsen voor de nadelige gevolgen. ‘Jullie gooien de goede naam van Marente te grabbel’, menen zij. De raad van bestuur is in september 2014 aangetreden. Gerrit Jan Vos volgde Erna van der Pers op, die opstapte na een conflict met de raad van toezicht over de te volgen koers. (Zie ook 25-02). (LD21/24/25-02).

20 De brugwachter, die op 18 februari een automobilist bij de Haagse Schouwburg tussen de slagbomen ‘gevangen houdt’ omdat hij de rode seinen negeerde is voor die actie geschorst door de gemeente. De VVD-fractie verzoekt het college om te zoeken naar oplossingen voor het probleem van door rood rijdend verkeer bij bruggen. ‘We snappen de frustratie van de brugwachter’, zegt raadslid Dorien Verbree, maar vindt de stremming van veertig minuten onacceptabel. De VVD wil dat brugwachters tot bijzondere opsporingsambtenaren (BOA's) benoemd kunnen worden, zodat ze zelf boetes kunnen uitschrijven en de politie niet hoeft op te draven. De gemeente wil de schorsing niet bevestigen. Op sociale media wordt steun aan de brugwachter bepleit in plaats van straf. (LD21-02, Dichtbij26-02, HOZ01-03).

21. Familiereisvereniging Onder Ons bestaat 65 jaar. In de woning Julianastraat 61 legt Koos Keijzer de basis. De huidige voorzitter, derde generatie, is Hennie Keijzer (71). Hij was zes jaar toen hij voor het eerst een dagje uit ging. Secretaris Sander Overdijk (54): ‘We zijn een reisvereniging voor familie. Maar vrienden, die goed bij ons passen mogen ook mee’. Levend voorbeeld is Jaap Slijkhuis (68), die als buurjongen bevriend was met ‘een Keijzer’ en al vijftig jaar meegaat. Andere leden zijn penningmeester Willem Overdijk (68) en Joop Overdijk (79). Keijzer: 'Mijn opa was voorzitter en mijn vader penningmeester. Hij haalde elke week een kwartje contributie op. Zo spaarden we voor ons dagje uit. Er was niet zoveel in die tijd. Het waren immers de naoorlogse jaren. We namen onze eigen consumpties mee. Ieder had een taak. Sander bakte de speklapjes. In de bus ging het snoeptrommeltje tot vervelens toe rond. Het eerste biertje mocht pas open als we bij de Zijlpoort waren. Karel Groenendijk was ijzervlechter en maakte houdertjes voor de flesjes, die aan de stoelen konden hangen. Limburg was vaak de bestemming. Jan Ooijendijk was de gangmaker. Een wereldvent. Hij kreeg van alles voor elkaar. Hier thuis waren drie keer per jaar de vergaderingen. En die verliepen luidruchtig. Je kon ons van drie straten ver horen. Het bestuur regelde de reis. En de feestcommissie bedacht de grappen en grollen. We houden namelijk van gezelligheid en van gekkigheid. Zoals pannenkoeken bakken van gips. Op ons laatste uitje herhalen we de leukste spellen. Een vliegerwedstrijd komt zeker voorbij’. Secretaris Sander: ‘Ons ledenaantal daalt en de uitjes zijn niet meer op te brengen. De contributie bedraagt inmiddels 230 euro. Het is uniek dat we het zo lang volhielden. We wilden de 65 jaar halen. In het tweede weekend van juni gaan we weg. Voor het laatst’. (Dichtbij21-02, HOZ22-02, WW25-02).

21. De Leidse jazzzangeres Vivienne Aerts neemt afscheid van haar Nederlandse fans in grand café Sijthoff aan de Doezastraat. Ze vertrekt naar New York. De afgelopen jaren studeerde ze aan het prestigieuze Berkley College of Music in de VS, waar zij onlangs cum laude afstudeerde. In Amerika treedt ze geregeld op en werkt er aan haar derde album. (LD20-02).

21. Bij molen De Valk geeft PS theater de eerste voorstellingen in het kader van het 300 meter doek, ingedeeld in vier jaargetijden, dat de bouwplek van de ondergrondse parkeergarage op de Lammermarkt, omlijst. Fotograaf Rob Overmeer maakte voor het bouwdoek portretten van de molenaar Hennie van der Linden, overbuur Karin Janssen, een schapenhoudster, de winkelier Mabroek, de heren van de kegelclub, de depotbeheerder van museum De Lakenhal, de programmeur van Gebr. de Nobel en een medewerker van ijzerhandel Hartwijk. Ankie Stoutjesdijk ontwierp het doek. Ze hebben allemaal te maken met de Lammermarkt. Zo zijn er maar weinig mensen die van het bestaan weten van de sociëteit met kegelbaan vlak om de hoek. (Sl20-02, LD21-02).

((CV21. Alexander Pechtold (49) is politiek leider van D66. Hij studeerde kunstgeschiedenis in Leiden en werkte als veilingmeester. Zijn bestuurlijke loopbaan begint als raadslid in Leiden, later wordt hij partijvoorzitter, burgemeester van Wageningen en minister. Hij woont met zijn vrouw en hun kinderen in Wageningen. Als student gaat hij via een uitzendbureau aan de slag als suppoost bij museum De Lakenhal. Het werk was aantrekkelijk omdat ik in de stille uurtjes af en toe een boek kon openslaan om wat te studeren. Ander pluspunt was dat het behoorlijk verdiende, zeker als je op zaterdag en zondag werkte. Dan kreeg je namelijk een weekendtoeslag, zodat ik er goed mijn kamerhuur en mijn boodschappen van kon betalen. Daarom had ik het als student echt niet slecht. Ik had zelfs geld genoeg om de contributie van de studentenvereniging te bekostigen’. Hij was nachtportier bij hotel Nieuw Minerva. ‘Een fantastische baan want 's nachts komen de raarste mensen langs. En bijna allemaal hebben ze een bijzonder verhaal. De stilte en de intimiteit van de nacht nodigen ook uit om die verhalen te delen en geheimen prijs te geven. Verdriet, pijn, geluk en euforie: alles kwam voorbij. Eigenlijk was die baan een prima voorbereiding voor het werk dat ik nu doe, want in de politiek heb je ook te maken met de meest bijzondere mensen en hun emoties. En je moet met iedereen kunnen omgaan’. Als student kocht hij een keer te veel kunstboeken en zette wat al te uitbundig de bloemetjes buiten. Zijn geld was op. ‘Een vriend wist dat je in de haven van Rotterdam snel veel kon verdienen met het sjouwen van koffers van toeristen. Dat was bij een kade waar cruiseschepen aanmeren. Binnen korte tijd moest daar de bagage van alle opvarenden aan boord worden gebracht. Dat verdiende heel goed, vooral omdat die toeristen je zakken vulden met leuke fooitjes. Maar na een paar uur sjouwen was mijn rug kapot’. (LD21-02)).


22. Op indrukwekkende wijze loopt Tessa van Schagen (21) in Apeldoorn naar de titel op de 200 meter van het NK indooratletiek. De Leidse atlete noteert met 23,52 seconden de derde tijd aller tijden. Daarmee loopt ze limiet voor de EK onder 23 jaar, komende zomer in Estland. Twee jaar geleden won ze ook, vorig jaar stond de afstand niet op het programma. ‘Ik had niet verwacht dat het me nu al zou lukken. Nu kan ik veel meer ontspannen toeleven naar de volgende wedstrijden. Ik kan nog een stuk harder. Maar dat komt deze zomer wel’, aldus van Schagen. Twee jaar geleden was de Nederlandse indoortitel op de 200 meter haar grote doorbraak in de atletiekwereld. Met de Nederlandse estafetteploeg gaat Van Schagen drie weken naar Florida voor trainingen en wedstrijden in een aangenaam klimaat. Noah Schutte van Leiden Atletiek wordt op het NK vierde op de 3.000 meter in een sterke tijd van 8.32,25 minuten. (LD23/25-02, Dichtbij23-02, WW25-02).

23. De meningen over de plannen voor de nieuwe inrichting van de Lammermarkt zijn verdeeld. CU-raadslid Mart Keuning vindt het een gemiste kans voor de stad. Er komt veel minder groen omdat rekening wordt gehouden met twee dagen kermis per jaar. Die moet toch een beetje kunnen opschuiven? Walter van Peijpe van GroenLinks is ook niet tevreden met de kleine hoeveelheid groen vraagt zich af of het niet wat innovatiever kan zonder het ‘mobiele groen’. Een rijbaan met een groene middenstrook vindt hij wel mooi. Rutger Engelhard van wijkvereniging Noordvest-Molenbuurt ziet in de schets meer groen dan verdacht. ‘We zijn blij dat de weg iets verder van de gevels komt en dat er geen bushalte op de Lammermarkt wordt aangelegd’. Minpunt is dat alle parkeerplaatsen direct voor het appartementencomplex verdwijnen. En er is bezorgdheid over de toename van het aantal auto's dat de parkeergarage in- en uitrijdt en het plan om dagelijks 1.200 bussen langs de Lammermarkt te laten rijden. De VVD is tevreden. ‘De 3 oktoberkermis stond bij ons voorop. Dat is zo'n oude traditie die echt bij Leiden hoort. We wilden ook graag een nieuwe Valkbrug en een normale afwikkeling van het verkeer uit de garage. Die zitten in het plan’. De Vrienden van het Singelpark vindt het jammer dat niet is gekozen voor verplaatsing van de Valkbrug. Aannemer Dura Vermeer-Besix is bezig om de buitenmuur van de ronde parkeergarage te maken. Sinds de bouw op 10 december begon, zijn twee rijen damwanden geslagen tot op 25 meter diepte, die samen een cirkel vormen met een diameter van 60 meter. Een hijskraan met diepwandgrijper haalt de aarde tussen de damwanden weg. Steeds delen van 2,5 meter breed en 7,5 meter diep, tot een diepte van dertig meter. De buitenwand bestaat uiteindelijk uit 24 panelen. De sleuf wordt tijdelijk gevuld met bentoniet, een mengsel van water en klei. Dat moet tegenwicht bieden en voorkomen dat de damwanden tegen elkaar worden geperst. Daarna brengen de bouwvakkers bewapening aan in de sleuf, die ze vervolgens volstorten met beton. Het bentoniet komt bovendrijven en wordt hergebruikt in een volgend paneel. Deze bouwfase duurt volgens plan zes weken en soms wordt doorgewerkt tot elf uur ‘s avonds. Als blijkt dat de ondergrond veel harder is dan verwacht zet Dura Vermeer-Besix een derde graafmachine in. De aannemer houdt de toestand van de omringende panden in de gaten met speciale plaatjes en meetspiegels. Het werk kan worden gevolgd via de webcam en binnenkort komt er ook een uitkijkpost. (Zie ook 17-02 en 21-02). (LD23-02, LN25-02, LD11-03).

23. V&D verliest de rechtszaak tegen FNV en CNV over de loonsverlaging. De Amsterdamse rechter vindt dat het warenhuis de lonen van de vakbondsleden onder de 5.000 werknemers niet eenzijdig met 5,8 procent mag verlagen. V&D tekent na de uitspraak direct hoger beroep aan. De loonsverlaging is het sluitstuk van het reddingsplan om het noodlijdende concern overeind te houden. De advocaat van V&D betoogt het warenhuis weer in de gevarenzone terecht komt als de loonsverlaging niet doorgaat. De rechter stelt dat ‘de eenzijdige wijziging van arbeidsvoorwaarden op gespannen voet staat met de arbeidsrechtelijke bescherming’. De vakbonden reageren verheugd op het vonnis. V&D-directeur Sanne Oosterhoff (warenhuizen) zegt te blijven streven naar een oplossing met behoud van werkgelegenheid. Eerder werd een winstdelingsplan voorgesteld. ‘Zo’n plan lijkt alleen maar zinvol als er winst wordt gemaakt en die garantie is er niet’, zegt CNV-bestuurder Martijn den Heijer. Een dag na de uitspraak maakt V&D bekend het salaris van alle 5.000 medewerkers niet te verminderen. Het warenhuisconcern zegt te kijken naar alternatieven om de kosten structureel te verlagen. Topman Don Roach meldt in een nieuwsbrief aan het personeel dat afspraken met de andere partijen formeel zijn afgerond. Vakbond FNV noemt het besluit ‘het enig juiste’. (Zie ook 04/09-02). (RTVW16/23/24-02, LD17/24/25-02).

23. ChristenUnie en VVD vragen opheldering over trage computers en werksystemen bij de gemeente. Veel medewerkers worden er volgens beide partijen moedeloos van en de service die ambtenaren willen leveren, wordt er niet beter door. Ze vinden de situatie zeer zorgwekkend, staat in een gezamenlijke verklaring. ‘Goed werkende ICT is cruciaal voor een efficiënte organisatie’. Er moet een test komen en zo nodig moet er een andere ICT-leverancier komen. Het computersysteem is drie jaar geleden vernieuwd en afgestemd op die van Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude waarmee steeds nauwer wordt samengewerkt. In 2013 betaalde Leiden zeven miljoen euro voor diverse ICT-diensten. Wethouder Marleen Damen, die onlangs in een brief aan de gemeenteraad nog schrijft niet te willen veranderen, reageert later deze maand. (LD24-02).

23. Het ROC Leiden heeft handreikingen van Green Real Estate, eigenaar van de kapitale panden bij de stations Leiden Centraal en Lammenschans, steeds genegeerd. Dat zegt oud-staatssecretaris van defensie Jack de Vries, die Green aantrok om de communicatie over hun aandeel in het ROC-debacle te doen. Het vastgoedbedrijf van textielbaron Jan Zeeman heeft, zegt De Vries, sinds september 2013 drie voorstellen gedaan om de torenhoge huurlasten voor beide gebouwen omlaag te brengen. ‘In het laatste voorstel ging het om een verlaging met 2,4 miljoen euro’, aldus De Vries. ‘Terwijl ROC-interimbestuurder Henk de Jong vroeg om 2,5 miljoen. We waren dus erg dichtbij. Maar op geen van de drie voorstellen heeft Green een officiële reactie ontvangen’. Er is overleg tussen Green, het ministerie van onderwijs, de inspectie, de gemeente Leiden en vertegenwoordigers van ROC en ID College. Green stuurt aan op een oplossing waarbij de onderwijsinstelling op termijn verdwijnt uit het gebouw bij station Leiden Centraal, maar het gebouw bij station Lammenschans aanhoudt. Het zelf ontwikkelen van het gebouw bij Lammenschans leverde al een tekort van vijftien miljoen euro op. Daarna maakte het ROC volgens Green ‘geen gebruik van de kans om de rente langjarig tegen 4,5 procent vast te zetten, maar koos het voor een - achteraf nadelige - rentepositie’. De hoge huurprijzen, beweert Green, zijn door het ROC zelf vastgesteld. De Vries vindt dat Green het niet verdient om de zwarte piet toegespeeld te krijgen. ‘Green heeft alles gedaan wat redelijkerwijs in haar vermogen ligt om te komen tot een oplossing’. (Zie ook 13/02 en 17/02). (LD23-02).

23. De winkels van modeketens McGregor en Gaastra in de voormalige baisschool aan de Aalmarkt houden hun gunstige huurvoorwaarden. Beide firma's en Suit Supply, betrokken vijf jaar geleden het pand en kregen een tijdelijke huur van tien procent van de omzet vanwege het vele weg- en bouwwerk in de omtrek. De huurvoorwaarden, opgesteld door de gemeente, werden in 2010 overgenomen door de nieuwe eigenaar, projectontwikkelaar Green Real Estate uit Alphen aan den Rijn. ‘We krijgen een nieuwe deal van vijf jaar. Het gaat gelukkig elk jaar beter. De komende tijd is een investering voor de toekomst’, aldus een Gaastra- woordvoerder. De vernieuwde Waag even verderop de Aalmarkt opent begin juni de deuren. Dat schat projectleider Fred Bus van Debuut, het bedrijf dat in het monument een café-restaurant gaat exploiteren. Volgens Bus is het voormalige handelshuis uit 1657, dat tot de jaren vijftig van de vorige eeuw nog als waag werd gebruikt, één van de mooiste panden van Leiden. ‘Misschien wel het mooiste. En het ligt op een heel markante plek’. De afgelopen anderhalf jaar is het pand voor enkele tonnen gerenoveerd. Vloerverwarming, ventilatie en horecatechniek zijn aangelegd en aan het oog onttrokken. Aan het interieur zelf mocht nauwelijks iets worden veranderd vanwege de monumentale status. Zo blijft ook de weegschaal hangen, die jarenlang werd gebruikt voor het wegen van onder meer kaas en boter. Aan de voorkant komt een terras met zo'n 60 tot 80 plaatsen. Als de brug naast het Waaghoofd verlegd is, komen er volgens Bus, in 2016 nog zo'n 100 tot 150 plaatsen bij. Het jaarlijkse inschrijven voor haring en wittebrood op 3 oktober blijft en eind november maakt het café een kleine twee weken plaats voor het Huis van Sinterklaas. Het café gaat ook de Waag heten en is alle dagen geopend. (LD23-02, Dichtbij27-02, HOZ01-03).

23. De Leidse regio presteert vooral goed in de sectoren zorg, onderwijs en toerisme. Ook het Bio Science Park draait uitstekend. Met meer dan 19.000 werknemers is de werkgelegenheid er sinds 2008 met ruim een derde gegroeid. Bijna een derde van alle Leidse werknemers heeft er een werkplek. Andere sectoren doen het veel minder goed. De bedrijfstakken industrie, groothandel, bouwnijverheid en detailhandel zijn sinds 2001 zelfs gekrompen. Daarmee stevent de Leidse regio af op een economische monocultuur, waarin zorg (LUMC), onderwijs (Universiteit en Hogeschool Leiden) en ‘Life Sciences & Health’ domineren. Dat blijkt uit de eerste Index071, waarmee de regio de eigen economische prestaties vergelijkt met die van vergelijkbare steden en het eigen recente verleden. Index071 is opgesteld door zes gemeenten en zeven instellingen,die zich hebben verenigd in het initiatief Economie071, dat via economische analyses de regio verder wil ontwikkelen. De regionale economie is sinds 2008 volgens Index071 veel sterker is gegroeid dan het landelijke gemiddelde. De Leidse werkgelegenheid is sindsdien met 5 procent gegroeid en het aantal bedrijfsvestigingen met 24 procent. Maar ook het aantal werkzoekenden steeg zodat de totale werkgelegenheid amper groeide. Er zijn wel veel meer ZZP'ers. Vijftien procent van de beroepsbevolking is zelfstandige en dat aantal stijgt ‘zo goed als zeker naar 25 procent’. Verrassend is dat de vrijetijdssector (zoals de musea, winkels en de horeca in de binnenstad) niet beter presteert dan het landelijke gemiddelde. Terwijl Leiden, met tien musea, bijzondere collecties, restaurants en andere uitgaansmogelijkheden, veel meer te bieden dan ‘gemiddeld Nederland’. Hier liggen kansen, vinden de opstellers van de Index071. De zakelijke dienstverlening (banken, verzekeringen, ICT, adviesdiensten) presteert ook onder de maat. Ondanks de komst van Achmea. Nieuwbouw rondom station Leiden Centraal moet meer zakelijke dienstverleners naar de stad lokken. (LD23-02).

23. Het stadsbestuur zet het licht op groen voor de bouw van tachtig woningen op de plek van het Agnes College aan de Kagerstraat en Eijmerspoelstraat. Het gaat om veertig huizen in een carré en een complex met veertig appartementen en een parkeergarage. De voormalige middelbare school is vorig jaar gesloopt. Buurtvereniging Houtkwartier vond de plannen van projectontwikkelaar Thunnissen uit Heemstede te grootschalig omdat het grote grasveld dat naast de school lag, wordt bebouwd. Maar het bouwplan is nauwelijks aangepast. De woningen gaan in prijs variëren 185.000 euro tot 295.000 euro, inclusief parkeerplaats. Het duurste appartement kost 325.000 euro. De bouw begint dit jaar en moet in 2016 zijn afgerond. (LD23-02).

23. Rondom station Leiden Centraal komen extra fietsstallingen. Op de Trafolocatie, langs het spoor tussen de Plesmanlaantunnel en de Joop Walenkamptunnel, worden deze week nieuwe dubbellaagse fietsenrekken geplaatst. Op de plek van een groot brommervak en één rij aangrenzende fietsenrekken komen 816 nieuwe plekken voor fietsen. De gemeente hoopt daarmee het fout stallen verder in te dammen. In totaal kunnen 2.440 mensen er hun fiets kwijt. Die moeten grotendeels de 2.500 plekken tegenover de taxistandplaats opvangen, als begin 2016 wordt begonnen met de bouw van het Rijnsburgerblok. Die bouw gaat 2,5 jaar duren. In de nieuwe fietsenkelder, moeten in 2018 5.000 fietsplekken komen. In 2014 werden er 7.720 fietsen verwijderd, merendeels in het stationsgebied. Van de eigenaren dienden er 240 bezwaren in tegen de maatregel ‘Fiets fout = fiets weg!’. Daarvan is minder dan vijf procent gehonoreerd. Veel bezwaarmakers vinden dat hun fiets onterecht is weggehaald door de gemeente en protesteren tegen de boete van 26 euro. De gemeente zegt dat de inkomsten opgaan aan ambtelijke kosten. (Dichtbij23/24-02, HOZ01-03, WW04-03, LD06-03.).

24. PS Theater staat enkele weken met hun theatertje ‘De Atlas’ op het Kooiplein in Leiden-Noord. Theatermakers Rian Evers en Julia Schmitz en radiomaker René van Es zijn op zoek naar bijzondere mensen en gebeurtenissen in de wijk. Hierover maken zij een theaterstuk dat over vijf weken in de wijk te zien is. (LD24-02, WW25-02).
24. Staatssecretaris Jetta Klijnsma bezoekt op de Europese banendag restaurant Kasual aan de Stationsweg. Zij meldt dat Europa een pot van 17,8 miljoen euro beschikbaar stelt voor extra projecten ter bestrijding van jeugdwerkloosheid. Ze noemt de horecazaak een prima voorbeeld hoe jongeren weer aan het werk komen. Shengli Huang is eigenaar van het restaurant. Hij heeft nog drie zaken in Leiden, Luxor, en twee Eazie's, met zo’n 100 mensen in dienst. Het afgelopen half jaar naam hij zeven jonge mensen met een uitkering in dienst. Die werken de eerste twee maanden met behoud van uitkering. In alle gevallen bood hij hen een arbeidsovereenkomst aan. De horecaondernemer zegt goede ervaringen te hebben met jonge werklozen. (NVH26-02, LN05-03).

24. ‘Lugus’ in het voormalige Kamer van Koophandelgebouw aan de Stationsweg biedt kennis, een netwerk en werkruimte aan ondernemende studenten. De kersverse vereniging komt voort uit ‘De Vrijplaats’, die netwerk- en adviesavonden organiseerde voor ondernemers in spe, onder de paraplu van Universiteit Leiden. Voorzitter Tom Groentjes: ‘Die tweewekelijkse bijeenkomsten blijven we houden, maar er komen ook vrijdagmiddagborrels en bijeenkomsten waarbij de leden hun ideeën aan elkaar presenteren en zo elkaar kunnen versterken’. De Vrijplaats’ ontstond anderhalf jaar geleden op initiatief van Wouter Bruins, oud-student van de Universiteit Leiden. Zelf richtte Bruins tijdens zijn studie al twee bedrijven op. Samen met Rembrandt Donkersloot, assessor Faculteitsbestuur 2013-2014, startte hij bijeenkomsten voor studenten die willen ondernemen. Met steun van de gemeente kon de vereniging in januari 2015 de derde verdieping van het KvK-gebouw betrekken waar een werkruimte met wifi, koffie en een printer is ingericht. Leiden University Research and Innovation Services (Luris) zorgde voor tien vaste bureaus en zo'n 25 flexibele werkplekken. De Universiteit Leiden is hoofdsponsor en de Hogeschool Leiden en het Bio Science Park zijn partners. De club is vernoemd naar de Keltische god van de handel. (LD24-02, Mare16-04).

24. Meer dan zestig Europese wetenschappers en partners uit het bedrijfsleven ontvouwen in het tijdschrift ‘Nanoscale’ hun stappenplan voor de toepassing van grafeen in producten voor de markt. Een van de auteurs is chemicus en onderzoeksleider Grégory F. Schneider, werkzaam bij het Leids Instituut voor Chemie. Het extreem dunne en buigzame materiaal, gemaakt van een enkele laag koolstofatomen, is een van de sterkste materialen die bestaan en heeft heel bijzondere elektrische en optische eigenschappen. Het kan bijvoorbeeld worden toegepast in biomedische hulpmiddelen, energieomzetting en elektronica. Schneiders groep doet onderzoek naar grafeen op het gebied van bionanotechnologie. Met een juiste configuratie zou één DNA-molecuul van kop tot staart gescand kunnen worden. Hij denkt dat het nog zeker twintig jaar kan duren. In nog geen tien jaar zijn producten op het gebied van flexibele elektronica, composieten en energie gereed om de markt op te gaan, schat hij in. En zijn vermoedelijk ook prototypes van fotonische en biomedische apparaten ontwikkeld. (UL24-02).

24. Michael Laterveer (31) en zijn vriendin Asta van der Marel (24) openen in het pand in de Morstraat 9 de horecazaak ‘De Nieuwe Morsch’. Laterveer zit al zestien jaar in het vak. Hij begint als koksmaatje bij Motel Sassenheim en werkt daarna bij Koetshuis De Burcht, De Stadthouder, Annie's, Brasserie Park en de North End pub. Van der Marel studeert toegepaste psychologie maar werkt ook in de horeca. Ze leerden elkaar kennen bij Brasserie Park. In het pand zaten eerder brasserie ‘Jill's’ en ‘Chef’. Met hulp van familie en vrienden is de afgelopen maanden een frisse eetgelegenheid uit de grond gestampt. Asta: ‘We serveren vanaf tien uur een Frans en Engels ontbijt. En voor de lunch broodjes, uitsmijters en salades. Op donderdag, vrijdag en zaterdag kan er ook worden gedineerd. We hebben geen personeel. Michael doet de keuken en ik de bediening. Zo kunnen we onze prijzen laag houden’. (LD24-02).
25. Arts-onderzoeker Daniëlle Leuning bij het LUMC promoveert op haar onderzoek hoe menselijke niercellen in varkensnieren kunnen worden geïmplanteerd. Zij en haar collega’s hopen een nieuwe menselijke nier te kunnen namaken, die geschikt is voor transplantatie. Ruim 60.000 Nederlanders hebben ernstige nierproblemen en bij zo'n 16.000 patiënten werken de nieren zo slecht, dat zij een vervangende nier of dialysebehandeling nodig hebben. De beste behandeling voor deze patiënten is een transplantatie, maar er is een tekort aan donornieren. ‘Met dialyseren haal je maar tien tot twintig procent van de afvalstoffen uit het lichaam’, legt Leuning uit. ‘Patiënten moeten drie tot vier keer per week aan een dialyseapparaat en zijn altijd moe omdat ze veel afvalstoffen in hun lichaam hebben’. Het onderzoek op de afdeling Nefrologie van het LUMC startte ongeveer anderhalf jaar geleden. Aanleiding was een Amerikaans onderzoek waarbij succesvolle experimenten werden gedaan met rattennieren. Australische wetenschappers ontdekten daarna een manier om van stamcellen beginnende niercellen te maken. De Leidse onderzoekers werken daarom ook met stamcellen die ze maken van een stukje huid en vervolgens veranderen in voorlopers van de niercellen. Deze cellen implanteren ze in de varkensnier. De nieren bestaan uit cellen en bindweefsel. Tijdens het proces worden eerst de cellen uit de varkensnier verwijderd. Dit gebeurt, opmerkelijk simpel, met zeep. Via de slagader van de nier wordt zeep door het orgaan gespoeld. Dit neemt vijf dagen in beslag. ‘De cellen springen open en worden verwijderd’, vertelt Leuning. Daarna moet de nier nog eens vijf dagen worden gespoeld met water zodat er geen zeep meer in zit. Het lastigste onderdeel van het proces is om de cellen op de juiste plaats in de nier te krijgen, zegt Leuning. Ze benadrukt dat het nog jaren duurt voordat echt een nier wordt gemaakt die geschikt is voor transplantatie. (LD25-02).

25. De Leidse band ‘The Royal Spuds’ begint komende week met de opnamen voor de cd. ‘It's a Feckin' Freakshow’ Tegelijkertijd start een crowdfunding campagne. De band speelt folkpunk ‘Er komen ongeveer twee traditionele Ierse, Schotse en Keltische nummers op het album en eigen nummers’, zegt Michael Silver (accordeon, fluit, zang). Er zit ook metal, blues, country, ska en nog meer in’. ‘Een puree van stijlen’, vat Robin Janssens (ritmegitaar, achtergrondzang) het repertoire samen. De samenwerking gaat langs grillige wegen, met humor als bindende factor. ‘We zijn het vaak niet eens’, zegt Milan Boom (sologitaar, achtergrondzang). ‘Het is touwtrekken met zijn zessen’. Afgelopen jaar traden ze zo'n dertig keer op. Verder maken Maartern van Vliet (zang, banjo, mandoline), Mark de Jong (drums) en Dave Schrijvers (bas) deel uit van de band. (LD25-02, Sl26-02).
25. De Haagse rechtbank verklaart schildersbedrijf Henk Ladan & Zn failliet. De firma, gevestigd aan de Boommarkt, werd in 1956 opgericht door de naamgever. Bij Ladan werkten elf personeelsleden in vaste dient. Curator Remco Beekman onderzoekt of een doorstart mogelijk is. ‘Niet eenvoudig in deze tijden’, waarschuwt hij. De driekoppige directie van het schildersbedrijf kon de afgelopen jaren bogen op vooraanstaande klanten waaronder de gemeente Leiden, de Rijksgebouwendienst, het Hoogheemraadschap van Rijnland en vrijwel alle Leidse woningcorporaties. (LD26-02).

25. Het conflict tussen personeel en raad van bestuur van ouderenzorginstelling Marente verhardt. Medewerkers die actie voeren voor betere roosters en meer personeelsleden klagen over ‘intimiderende praktijken’ van leidinggevenden. ‘We gaan verder met actie voeren’, zegt FNV-bestuurder John van Mullem namens enkele tientallen medewerkers, die een actiegroep hebben gevormd. Volgens hem zeggen teamleiders tegen hulpverleners dat ze hun baan verliezen als ze doorgaan met actievoeren. ‘Zelfs de actieshirts stuiten op kritiek. Iedereen moet voor zijn belangen kunnen opkomen’. Bestuursvoorzitter Gerrit Jan Vos vindt dat hulpverleners in Den Haag moeten zijn om te strijden voor meer personeel. Volgens hem is het maar een heel klein deel van het personeel ontevreden. ‘Zo'n vijftig medewerkers hebben zich voor de FNV-acties uitgesproken. Dat is nog geen twee procent van ons totale personeelbestand. Ook onder familieleden van cliënten is de onrust niet groot. Het afgelopen half jaar was het aantal klachten niet groter dan de periode daarvoor’. In 2014 zijn zes klachten ingediend bij de inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) over gebrekkige zorg in Mariënhaven, maar die dienst heeft bij een - aangekondigd - bezoek in april 2014 geen enkele misstand ontdekt. Vos: ‘Acties binnen Marente leiden tot onnodig veel onrust. Dat vind ik ongepast. Ouderen in onze huizen zijn kwetsbaar, die moet je daar niet aan blootstellen. Zij hebben behoefte aan een veilige en rustige omgeving’. Onder de FNV-leden is veel onvrede over vorig jaar geïntroduceerde ‘flexroosters’. De raad van bestuur wil af van een centraal gereguleerd systeem. ‘Twee maanden na mijn komst hier heb ik al aangegeven dat het roosterbeleid meer aan de locaties overgelaten moet worden’. Meer personeel komt er niet. ‘Nu loopt er al meer personeel rond dan we eigenlijk kunnen betalen. We moeten dit jaar drie miljoen euro in personeelskosten terug. Dat is een enorme tour-de-force’. (Zie ook 20-02). (LD26/27-02)

26. Initiatiefnemers LUMC, Erasmus MC en TU Delft maken bekend dat de bouw van het centrum voor protonentherapie in Delft in mei start en in 2017 zijn deuren zal openen. Protonentherapie wordt in het buitenland al volop toegepast bij de behandeling van kanker. Ernst Kuipers, voorzitter van de raad van bestuur van het Erasmus MC: ‘Kwetsbare patiënten moeten nu nog naar het buitenland reizen voor die therapie, met alle hoge kosten en problemen van dien’. Belangrijkste voordeel van radiotherapie met protonen ten opzichte van de huidige behandeling is dat tumoren veel gerichter kunnen worden aangepakt, met veel minder schade aan het omringende weefsel. Voor sommige kankersoorten is precieze bestraling van groot belang omdat ingrijpende bijwerkingen kunnen worden voorkomen De ‘HollandPTC’ kan jaarlijks 600 patiënten behandelen. ‘Baanbrekende ontwikkelingen’, vindt Henk Gerla, lid van de raad van bestuur van het LUMC. (LUMC26-02, LD27-02).

26. De Bethlehemkerk aan de Lammermarkt is in beeld als plek voor de Rembrandt Experience. In 2013 werd de stichting Rembrandt in Leiden opgericht om de wereldberoemde Leidse schilder een veel prominentere plek in de stad te geven. Onder meer met een bezoekerscentrum: de Rembrandt Experience. Daar zou bijvoorbeeld een hologram van de schilder de bezoekers kunnen rondleiden in het ‘Leiden van de jonge Rembrandt’. Naast het bezoekerscentrum wil de stichting ook graag meer werk van Rembrandt naar Leiden halen. Bijvoorbeeld tekeningen en etsen, maar mocht de kans zich voordoen ook schilderijen. Het bestuur van de stichting is sinds een aantal maanden bezig met het werven van fondsen. Ook kijkt het bestuur van de stichting nog naar andere panden in de stad. (Sl26-02).

26. De perikelen rond ROC Leiden kosten de gemeente mogelijk 3,3 miljoen euro. Dat melden B en W in antwoord op vragen van raadsleden. Tot nu toe zei het stadsbestuur dat de financiële gevolgen vooral een zaak zijn tussen de scholen, het ministerie en Green Real Estate. Het ROC is de gemeente nog vier ton aan onroerende zaakbelasting schuldig over 2014 en eenzelfde bedrag over dit jaar. Het is onwaarschijnlijk dat die bedragen nog wordt betaald. Daarnaast vermoedt de gemeente de acht ton kan vergeten, die het ROC zou meebetalen aan een nieuwe grote fietsenstalling bij het complex achter station Lammenschans. Verder doet de Belastingdienst een onderzoek naar eerdere overeenkomsten tussen ROC en de gemeente. Bij één daarvan, waarbij werd afgesproken dat ‘gemeenteschool’ Da Vinci ook in het gebouw een plaats krijgt, kan nog een navordering volgen van 1,7 miljoen euro. Ook op het immateriële vlak dreigen problemen. ROC Leiden kreeg in 2010 een centrale rol in het lokale en regionale arbeidsmarktbeleid. Vooral laagopgeleide jongeren zonder diploma vielen onder de hoede van het opleidingscentrum. De vraag rijst waar zij terechtkomen, nu hun school is uiteengevallen. Volgens B en W zijn de gevolgen nog niet duidelijk. De gemeenteraad debatteert volgende week over de affaire. Ook komt de ROC-kwestie aan de orde in de Tweede Kamer op verzoek van VVD- en PvdA-kamerleden. (Zie ook 13/17/23- 02). (LD26-02, RTVW26-02, Dichtbij26-02).

26. Rivierduinen verlaat Kasteel Endegeest in Oegstgeest. Ook de direct omringende klinieken en kantoren op het middelste deel van het terrein Endegeest worden ontruimd en mogelijk gesloopt. Het is een greep uit de veranderingen in het vastgoed die gaande zijn bij de GGZ-organisatie die actief is in de regio Leiden, Alphen, Gouda, de Duin- en Bollenstreek, Haagstreek en Zoetermeer.Rivierduinen brengt het vastgoedbeheer in een rap tempo terug. Directeur Vastgoed van de GGZ-instelling Rob Sprenkels: ‘Nu hebben we 166.000 vierkante meter in beheer. Daarvan is 134.000 vierkante meter in gebruik, 14.000 vierkante meter staat leeg en 18.000 vierkante meter wordt gesloopt. In 2017, het jaar waarin zorginstellingen geheel financieel verantwoordelijk zijn voor het vastgoed, moet de operatie zijn voltooid’. Volgens Sprenkels vervangt zorg voor patiënten thuis steeds meer het verblijf in een instelling. ‘Mensen willen het liefst in hun eigen omgeving geholpen worden. Als het nodig is nemen wij patiënten tijdelijk op. We bieden zorg zo licht mogelijk en zo zwaar als nodig is’. Rivierduinen bouwde de afgelopen jaren fors, vooral in Leiden waar achter station Leiden Centraal ‘Rijnveste’ verrees. Ook in Leidschendam en op Endegeest zijn tussen 2010 en 2012 nieuwe klinieken gekomen. Totale kosten: 110 miljoen euro. ‘Logisch is dat er andere gebouwen worden afgestoten’, zegt Sprenkels. Eind 2014 belandde Rivierduinen ook in bestuurscrisis. Sprenkels: ‘Drie deskundigen van buitenaf, de commissie van wijzen, hebben de rust in de top terug kunnen brengen. We hebben het vertrouwen van de banken herwonnen, zo bleek een paar weken geleden. Voor de komende jaren hebben we weer voldoende fondsen beschikbaar om te kunnen investeren’. Inmiddels zijn op het terrein Endegeest slopers druk in de weer. Alle paviljoens die liggen ingeklemd tussen het kasteel en de Endegeesterstraatweg gaan tegen de vlakte. Sprenkels praat met de gemeenten Oegstgeest en Leiden - die eigenaar is - en de stichting Kasteel Endegeest over het afstoten van het centrale deel van het terrein Endegeest. Rivierduinen wil zeggenschap houden over het gebruik, zodat patiënten langs het kasteel en door het park kunnen wandelen. Hij denkt dat nog dit jaar een overeenkomst wordt gesloten. Rondom het monumentale kasteel staan de drie nieuwe klinieken en het gezondheidscentrum dat wordt verbouwd tot bestuurscentrum. Ook ligt er de kliniek WWA Meander (Wonen, Werken, Autisme). Verder is er het schoolgebouw en het conferentiecentrum waar Rivierduinen vanaf wil. De oude paviljoens Blauwe Tram en Caljee zijn in 2014 gesloopt. Het CPJ (Centrum Persoonlijkheidsstoornissen Jelgersma) en de naastgelegen Jelgersmakliniek staan al leeg. Rivierduinen praat met Oegstgeest, grondeigenaar Leiden en het ernaast gelegen Centrum '45 om van het hele gebied een woningbouwlocatie te maken. De gesprekken zijn nog in een pril stadium. Om leegstand tegen te gaan wordt bekeken of er tijdelijk studenten gehuisvest kunnen worden. (LD26-02).

26. De fusie van de drie Leidse monumentenstichtingen Diogenes, Monumenten Libertas Leiden en kasteel Endegeest is van de baan, zegt beoogd voorzitter Laurens Beijen. Volgens hem wilde de gemeente Leiden niet omdat die, als eigenaar, het kasteel wil verkopen. Voorzitter van de Stichting Kasteel Endegeest, Michiel Zonnevylle, hoopt nog op een vorm van samenwerking zonder het kasteel. (LD26-02).

26. Algemeen directeur Frans Funnekotter van Stadspodia Leiden stapt op. Op 1 mei wordt hij in zijn woonplaats Haarlem directeur van Stichting Hart, centrum voor kunst, cultuur en kennis. Hij was sinds begin 2011 directeur bij Stadspodia. Wethouder Marleen Damen zegt dat Funnekotter, eerst als zakelijk directeur en meer recent als algemeen directeur, een belangrijke bijdrage leverde aan de verdere professionalisering van de koepelorganisatie van onder meer de Stadsgehoorzaal en de Leidse Schouwburg. De organisatie heeft dankzij hem een efficiencyslag kunnen maken’, aldus Damen. Een procedure voor zijn opvolging start binnenkort. Funnekotter voerde de directie samen met Bart van Mossel die verantwoordelijk is voor het artistieke beleid van de schouwburg en de gehoorzaal. (Sl26-02, Dichtbij26-02, LD28-02, WW11-03).

26. Een dag nadat het Leidsch Dagblad een foto publiceert over de verkeersbordenchaos bij het Kooilaan in Noord verwijdert de gemeente de meeste. Toen Omroep West de situatie ter plekke wilde filmen, bleek dat er een einde aan chaos was gemaakt. Automobilisten kwamen op weg naar de Surinamestraat terecht in een zee van verkeersborden. (LD25-02, RTVW25/26-02).

26. Een groep studenten en promovendi organiseren de crowdfundingactie ‘Wij Zijn Romeinen’. Ze zamelen bijna 7.000 euro in om de schade te herstellen die Feyenoord hooligans een week eerder aanrichtten in Rome. Initiatiefnemers zijn de Leidse kunsthistorica Ellen Hooghoudt en archeologe Eva Mol, redacteur van een Romeins tijdschrift. Een dag na de rellen kwam de groep bijeen om te pogen de reparatie van de beschadigde fontein te bekostigen. Ze houden een benefietavond in het Allard Pierson Museum in Amsterdam tegelijk met de wedstrijd Feyenoord-AS Roma in Rotterdam. Sprekers zijn Antoine Bodar en Rita Venturelli, directeur van het Italiaans Cultureel Instituut. De entree bedraagt een donatie van 10 euro of meer. De actiegroep schreef een brief aan de burgemeester van Rome Ignazio Marino. De Leidse classicus Fik Meijer overhandigde de brief het afgelopen weekeinde persoonlijk aan Marino. De actiegroep kreeg een persoonlijke brief van hem terug, aldus Hooghoudt. ‘Hij nodigt ons uit om op de zeer korte termijn naar Rome te komen en neemt het bedrag symbolisch in ontvangst’. Mol: ‘We hebben al contact opgenomen met de directeur van het cultureel erfgoed in Rome, die precies weet waar het geld aan besteed kan worden. Het herstel van de fontein bij de Spaanse trappen zal waarschijnlijk een paar duizend euro kosten’. Het kabinet en de gemeente Rotterdam lieten vorige week weten deze en andere particulieren inzamelacties voor Rome te steunen. In Rome wonende Nederlanders zijn ook een inzamelactie, ‘Scusa Roma’ (Pardon Rome), gestart. Op 27 april overhandigen de initiatiefnemers van ‘Wij Zijn Roemeinen’ 6.813,08 euro aan de Romeinse wethouder van cultuur Giovanni Marinelli. De UEFA geeft Feyenoord een boete van 100.000 euro en moet een wedstrijd zonder publiek spelen. (LD26-02, Sl26-02, RTVW26/27-02, Dichtbij26/27-02, Unity26-02, UL03-03, Mare05-03, LD28-04).).

26. De zevende Leidse editie van Stukafest vindt plaats in 22 studentenkamers in de binnenstad. Het festival viert de vijftiende verjaardag en wordt in veertien steden gehouden. Toneelgroep T.I.M.E. begint het evenement in het Volkshuis aan de Apothekersdijk met een voorstelling over schaamte. Er zijn drie rondes en het publiek heeft een half uur om te wisselen. ‘Alles is makkelijk te bereiken, want de kamers bevinden zich binnen de singels’, zegt coördinator Koen Nederstigt. Net als andere jaren is het festival rijk aan muziek, dans, cabaret, toneel, poëzie en lezingen. Tangerine, de voormalige huisband van ‘De Wereld Draait Door’, is van de partij. Ook Martin Simek is vaste gast bij het tv-programma. Deze oud-tennisser, televisiepresentator en cartoonist voert zijn nieuwe theaterstuk ‘Enkelspel’ op. Facelift-koningin Marijke Helwegen houdt een lezing over humor en zelfspot. ‘Herman in een bakje Geitenkwark’ brengt een combinatie van cabaret en muziek. Singer-songwriter Charl Delemarre, prijswinnaar van de Grote Prijs van Nederland, zingt persoonlijke liedjes, terwijl de Nacht van Kunst en Kennis laat zien hoe lijken worden opgelost. Hoogleraar Jos van den Broek toont de nieuwste techniek op het gebied van lijkverwerking: resomeren. Nieuw is de samenwerking met organisator van feesten de Leidsche Breakbeat Community. Net als voorgaande jaren komt het Leids Internationaal Filmfestival met een selectie van korte films naar een studentenkamer. Het eindfeest is in Gebr. de Nobel aan de Marktsteeg met elektronische livemuziek van Doppelgang, Full Crate X Mar en Cut Underscore. (RTVW02-01, LD03-01, LN07-01, Mare12-02, Sl19-02, LD21/27-02, RTVW24-02, WW25-02, LN25-02, LD03-03).

26. Restaurant en brassière ‘De Kleine Wereld’ opent de deuren aan de Stationsweg 20. Vanaf 11.30 uur kan er geluncht worden en vanaf 16.30 uur gaat het avondgedeelte open. De kaart is internationaal. (LN04-03).

27. Minister Jet Bussemaker bezoekt Augustinus om met studenten te debatteren over de toekomst van het onderwijs en de rol van de studentenverenigingen. ’De tiendejaarsstudent bestaat niet meer’, zegt Felix Quartero (24) voorzitter van Augustinus in zijn openingsspeech. Het debat maakt deel uit van de Hoger Onderwijstour van de minister waarin ze studenten, docenten en bestuurders spreekt. Alle bevindingen worden verwerkt de Strategische Agenda hoger onderwijs, onderzoek en wetenschap van 2015. ‘Het doel was om een spontante omgeving te creëren waarin de verenigingsstudent zijn mond open durft te trekken’, zegt Bas Evers (23) van De Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV). ‘Ze zag tijdens de rondleiding de carrière-commissie vergaderen en heeft ze een praatje met de kok in het restaurant gemaakt’. (Zie ook 02-02). (Mare05-03).

27. Het distributiecentrum van modeketen Mexx in Voorschoten blijft gesloten en wordt ontmanteld. Dat maakt internationaal directeur Umit Eroglu bekend. Mexx werd dertig jaar geleden opgericht en bezat onder meer een kantoor aan de Rooseveltstraat, een distributiecentrum in de Voorschotense zilverfabriek en later een bedrijfspand aan de Industrieweg. In 2014 ging de firma failliet en werd deels overgenomen door de Turkse Eroglu Holding. Het materiaal verhuist de komende weken naar vestigingen van Bleckmann in Oldenzaal en Bergen op Zoom en medewerkers die in Voorschoten werkten, gaan niet mee. Directeur Gerwin Meulman van Bleckmann. ‘We doen zaken met het nieuwe Mexx, niet met het failliete Mexx’. Het distributiecentrum was sinds 1999 in de Dobbewijk gevestigd. De gemeente Voorschoten poogt via AMS advocaten, die Eroglu adviseert bij de overname, de nieuwe eigenaar op andere gedachten te brengen. Bij het distributiecentrum werkten in 2011 300 mensen in vaste dienst en 100 tot 150 als uitzendkracht. Het 3,3 hectare grote terrein is in eigendom van Bouwfonds. Deze vastgoedbelegger heeft aangegeven nog in gesprek te zijn met Eroglu over de huuropzegging. (LD28-02, RTVW28-02, LD03/10-03).

27. Regisseur Wim van der Aar filmt op een zolder aan de Raamsteeg talloze schilderijen van Gijs Donker (1964), die samen met zijn jongere broers Aad (1967) en Justus (1966) een succesvolle kunstenaarsgroep vormde. Met de steun van de VPRO wordt een documentaire over de gebroeders Donker samengesteld. De filmploeg maakt opnamen in New York, Suriname en Leiden, waar het trio opgroeide. Ze maakten deel uit van de schildersgroep After Nature met Peter Klashorst en Jurriaan van Hall. De groep ontstond in 1987 en schilderde zoals dat een eeuw geleden gewoon was: achter de schildersezel, in de natuur, met het penseel in de hand. Na het uiteenvallen gingen de broers samen verder en werden bekend met live optredens in New York, waar ze met z'n drieën aan één schilderij werkten. Aad trok zich na een mislukte liefde terug in de rimboe van Suriname en maakte schilderijen van naaktmodellen met thema's à la Gauguin en de techniek à la Van Gogh. Uiteindelijk pleegde hij in 1998 zelfmoord, stopte Justus een tijd met schilderen en stortte zich op drugs en alcohol. Gijs ging door met thema's als Afrika, het lichaam en de levende natuur. Van der Aar: ‘We zetten ruw beeldmateriaal uit de jaren negentig tegenover een meer gestileerd beeld van het heden. Als filmmaker wil ik het proces tonen, hoe een kunstwerk tot stand komt’. Cameraman Pjotr Kuklan kiest met zijn ploeg voor de ouderwetse manier. Analoog filmen levert volgens hen nog altijd de beste kwaliteit. De twee uur durende film komt begin 2016 uit, met de wereldpremière op het internationaal filmfestival van Berlijn. Daarna wordt de film vertoond in filmhuizen samen met een expositie van het werk van de broers. ‘Met terugwerkende kracht krijgen de broers meer erkenning’, aldus Van der Aar. De Leidse filmmaker Frank de Rooij wil ook een documentaire maken over het leven van Justus Donker. Daarvoor heeft hij een crowfunding op touw gezet. (LD27-02, LD06-06).

27. Vierendertig belanghebbende partijen of omwonenden stappen naar de Raad van State. Ze grijpen deze laatste strohalm aan om te protesteren tegen de aanleg van de Rijnlandroute tussen de A4 en AA. Hoewel de inzendtermijn 25 februari sloot, houdt de hoogste bestuursrechter er rekening mee dat er nog een paar binnenkomen. Twee partijen vragen bovendien om een schorsing van alle werkzaamheden tot er een definitieve uitspraak is. Dat verzoek wordt binnen enkele maanden behandeld. De rest in elk geval binnen een half jaar, zegt de woordvoerster van de Raad van State. Eén van de beroepen is afkomstig van het Bewonersgroepenoverleg Rijnlandroute. Deze club vertegenwoordigt 28 bewonersorganisaties in Leiden en regio en staat onder leiding van Wim ter Keurs. De bezwaren gaan over de achteruitgang van de leefbaarheid, de hoge kosten en het ontbreken van onderzoek naar de milieueffecten. Volgens de Stichting Behoud Stad, Natuur en Landschap Rijnland is de nieuwe weg extreem duur, helpt het weinig tegen de verkeersproblemen en wordt er wel veel schade berokkend aan de natuur en het landschap. Bewoners van de Stevenshof zouden ook veel overlast van stank en geluid krijgen van de weg. De stichting vindt dat er inmiddels zoveel is veranderd in het ontwerp van de Rijnlandroute, dat er opnieuw onderzoek moet worden gedaan. (RTVW27-02, LD28-02).

27. Op 94-jarige leeftijd overlijdt Jan Braakman. Hij was ruim 65 jaar eigenaar en directeur van het bedrijf LTC aan de Willem Barentszstraat 11/13 op industrieterrein De Waard. In de showroom en via de website worden zo’n 10.000 creatieve artikelen verkocht voor hobby en handwerken, zoals hout, papier, karton, schilder- en tekenmaterialen, stoffen en textiel. Het familiebedrijf LTC-Leiden B.V. (v/h Leidse Textiel Centrale) werd in 1933 opgericht door H.A. Braakman en begon met een breed assortiment (handwerk)stoffen en fournituren, die voornamelijk aan kloosters en (nijverheids)scholen werd geleverd. Tegenwoordig zijn ook de kinderopvang, de gezondheidszorg en de welzijns- en sociaal culturele sector belangrijke klanten. Inmiddels staat de derde generatie aan het roer van het bedrijf. Van ‘Meneer Jan’, zoals het personeel hem noemde, wordt in besloten kring afscheid genomen op 4 maart. (LD28-02).

27. Leidse studenten International Studies hebben samen met studenten aan de Kyambogo University in Oeganda, een eigen NGO (non-governmental organisation) opgezet. De organisatie ‘Positive Debt’ helpt alleenstaande moeders met microkredieten. Student Ohad Toffler, drijvende kracht achter de NGO reisde in de kerstvakantie af naar het land om de organisatie en de noden van nabij te zien. Op zaterdag 7 maart organiseert Positive Debt de tweede editie van Positive Poetryslam. Een avond met poëzie en live muziek waarvan de opbrengst naar Oeganda gaat. (UL27-02, Sl27-02).

27. Verschrikkelijk, vindt directeur Wim Weijland van het Rijksmuseum van Oudheden de verwoesting van 3.000 jaar oud cultureel erfgoed in de Assyrische hoofdstad Nineve door IS. Maar vernietiging is volgens hem niet te voorkomen. ‘Je hoort het altijd achteraf. De filmpjes die op internet zijn gezet, dateren al van januari’. Nineve, dat vlak bij Mosoel ligt, was van 700 tot 612 voor Christus de hoofdstad van de Assyriërs. Koning Sennacherib (705-681 voor Christus) gaf de stad grote stadsmuren en liet er paleizen bouwen. In de 19de eeuw vulden Fransen, Duitsers en vooral de Britten het Louvre, het Pergamon Museum en het British Museum al met topstukken uit Nineve. Toch stond er tot voor kort nog veel op zijn plek, zegt historica Caroline Waerzeggers van het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten in Leiden. Niet alles was waardevol. De beelden die de IS-strijders sloopten, waren afgietsels van gips. Maar jihadistische strijders gingen ook met mokers en drilboren de ‘lamassu’ te lijf. Grote beelden van gevleugelde stieren en leeuwen met mensenhoofden, die als poortwachters ter weerszijden van paleizen en stadspoorten stonden. ‘IS intimideert daarmee vooral de Koerden die er leven. Die zijn erg trots op hun erfgoed’. De Leidse archeoloog Bleda Düring, die de afgelopen jaren in Syrië de Tell Sabi Abyad onderzocht, ziet drie elementen in het vandalisme van IS. ,,Het begon met een islamitische beeldenstorm, waarin IS sjiítische tombes uit de vroege tijd van de islam vernietigt. Twee maanden geleden nog heeft IS de tombe van Jonas opgeblazen. Daarnaast plundert IS systematisch archeologische vindplaatsen en verkoopt de spullen op de zwarte markt. Ze worden via Turkije naar het westen gesmokkeld. Dat IS nu ook pre-islamitische archeologische overblijfselen vernietigd, is nieuw. IS zegt dat het om afgodsbeelden gaat, maar niemand vereert nog lamassu of Assyrische koningen’. (LD28-02).

27. Aanbiedingswebsite ‘Social Deal’ is sinds december 2014 actief in de Leidse regio en heeft volgens oprichter Rens van den Berg al 13.000 leden. Broodjeszaak Subway bood als openingsaanbieding een menu met drankje en broodje voor 1 euro aan. Er werden volgens manager Haik Soukiaskan 1.525 bonnen verkocht. Twee studenten van de hotelschool startten de website vier jaar geleden in Maastricht. Dit jaar kreeg het bedrijf de titel ‘beste jonge ondernemer van het jaar’. Leiden is de 24ste telg in de familie. Twee ‘accountmanagers’ zijn dagelijks op pad om deals met ondernemers te sluiten. 
Mede-eigenaresse Joëlle van de Leur van de gelijknamige koffiezaak in de Breestraat is enthousiast. Zij bood een high tea aan voor de helft van de prijs, om meer naamsbekendheid te krijgen. Bijna 500 Leidenaren schaften de bon aan. ‘We kregen er veel nieuwe, gezellige klanten door, die vaak terugkomen voor lunch of koffie’. Wie een aanbieding verspreidt onder drie vrienden, krijgt zijn eigen deal gratis. (LD27-02).

((CV.28. Betovergrootvader Bik begon in 1860 een winkeltje in de Doezastraat. Zijn vader was beroemd in Leiden en omstreken omdat hij zelf vuurwerk maakte. Zelf verdiept Paul Bik (68) zich al een slordige 45 jaar in het geheimzinnige wereldje van mengen, crèmes maken en recepturen bedenken. Dat zal hij de rest van zijn leven blijven doen. Met vier goed lopende websites geeft zoon Geert (41) een eigentijdse draai aan het familiebedrijf, dat sinds 2010 hofleverancier is. Qua inrichting is er in die 155 jaar weinig of niets veranderd. Wie er binnenloopt, waant zich in een winkel van Sinkel, waar alles te koop is. Als Bik & Bik die ene crème, vlekkenpasta, bijen- en boenwas op kleur of dat smeersel tegen aften niet heeft of niet kan maken, dan houdt het ongeveer op. De familie produceert onder eigen naam alle mogelijke poeders en, drankjes. Bikosan bijvoorbeeld (afgeleid van Bocasan) of pasta crème tegen rode babybilletjes (Pasta Lassar). Met een vlek ga je naar Bik. Paul: ‘De ouderwetse drogist heeft niks te maken met de ketens die je tegenwoordig hebt, zoals Etos en Kruidvat. In Leiden heb je alleen nog Boerhaave van Har Walenkamp, maar da's een jonkie. Die bestaat pas honderd jaar’. Soms komen klanten van heinde en verre voor een speciaal middeltje. Laatst had ik bijvoorbeeld iemand uit Nijmegen met een vlek van rode wijn op zijn bank die er niet meer uit ging. Daar heb ik iets voor gemaakt. Die mensen weer helemaal gelukkig. Het lukt vaak, maar dan moet ik wél weten wat voor vlek het is, anders kom ik er niet achter’. Zoon Geert: ‘In die kerk in Delft, waar Prins Claus begraven ligt, hebben ze ons smeersel gebruikt om het witte marmer van het grafmonument weer glanzend te krijgen. We hebben ook het wrijfmiddel geleverd voor het houtwerk in de Pieterskerk. En ooit kwam er iemand met tafellakens van het Koninklijk Huis, waar ‘het weer’ in zat. Het is er uit gegaan en als dank kregen we één van die lakens’. Paul: ‘Alle recepten heb ik opgeschreven, maar ik zal ze nooit verklappen of weggeven. Nog voor geen miljoen. Als Geert de zaak uiteindelijk niet wil overnemen, dan steek ik ze in de fik. Ja, wat dacht je dan? Met sommige recepten ben ik maanden bezig geweest. Soms kan het zelfs wel een jaar duren. Die dan weggeven aan iemand die er misbruik van maakt? Over m’n lijk. Ik heb nooit de behoefte gehad om groter te worden. We houden het zoals het is’. Geert: ‘Ik heb orthomoleculaire cursussen gevolgd, waardoor ik veel van voedingssupplementen af weet en dat is een mooie aanvulling op de kennis van mijn vader. Tot drie jaar geleden had ik nog een eigen drogisterij in Haarlem, ‘De Tulp’, maar daar ben ik mee gestopt, omdat we ons wilden richten op de webshops en de zaak in Leiden’. (LD28-02).

((CV. 28. Met de ‘Laatste ronde van Chris’ sluit oud-bokstrainer Chris Lantrok (61) zijn Leidse periode definitief af. De twee uur durende Master Class wordt georganiseerd door zijn oud-leerling Erik Rademaker (52) in sportschool Buddho aan Haven 44. Van de ene op de dag verruilde Lantrok een kleine tien jaar geleden ‘zijn’ Leiden voor het Friese Lemmer. De bokslegende uit De Kooi vond er nieuw geluk met zijn motor, kippen, vrijwilligerswerk en het shantykoor. Lantrok : ‘Ik had een mooi huissie in de Stevenshof, maar werd een beetje in de zeik genomen door mijn vrouw, iets wat me m'n hele leven heeft achtervolgd. We gingen uit elkaar en binnen drie maanden was het huis verkocht. Ik ben naar Portaal gegaan om te vragen waar ze me in konden stoppen, maar ik was aan het verkeerde adres. Dat kon wel vijf, zes jaar duren. Ik ben zelfs bij De Bakkerij geweest op de Oude Rijn voor een slaapplek, maar ik was ‘niet dakloos’ genoeg. De goed lopende boksschool gaf hij steeds minder aandacht en deed hij van de hand. ‘Omdat het huis met 40.000 euro schuld was verkocht, kwam ik in de schuldsanering. Ik moest weg. In principe heb ik toen de handdoek gegooid. Mijn zoons zeiden: Je wilde toch altijd in Groningen of Friesland wonen? Ik belde op een vrijdag naar Lemmer en op dinsdag lag er post. Ze hadden een huissie in Oosterzee aan het Tjeukemeer. Daar vond ik een nieuwe thuisbasis. Ik liep er eens een sportschool binnen. Moest herstellen van een hartaanval en was gedotterd. De eigenaar, Erik Huijbens, die als 15- jongen uit Leiderdorp eens bij me getraind had herkende me. Hij wilde dat ik bokstraining ging geven in zijn school. Dat heb ik een beetje gedaan, maar dat hele fitnessgebeuren, daar vind ik niks aan. Ik had meer aan het asielzoekerscentrum hier in de buurt. Daar kon ik echt een beetje sparren. Ik heb ook nog een tijdje als vrijwilliger in het jongerencentrum gewerkt. Dat vind ik leuk. Je houdt jongeren van de straat, die anders misschien het verkeerde pad op gaan. Net zoals in Leiden. Ik heb vast een paar jongeren gered door ze bij me te laten trainen. Al ben ik me daar nooit bewust van geweest’. Bijna vijf jaar geleden leerde hij Alie kennen en in december 2013 trouwden ze. ‘We hebben allebei een motor. Daarmee maken we mooie tochten. En ik zing tegenwoordig in een shantykoor’. Als bokser stopte hij op zijn hoogtepunt: ‘Ik was 27 en verloor de finale van het Nederlands kampioenschap van Pedro van Raamsdonk. Er zaten drie Amsterdammers in de jury en twee Rotterdammers. Ik heb 'm wel tig keer op zijn lichaam geraakt om punten te scoren, maar toch werd het 3-2 voor hem. Hij was populair en kwam uit Amsterdam. Ik was zo teleurgesteld dat ik ben gestopt. Maar mijn bokserfenis is goed verdeeld. Ik heb de voedingsbodem voor boksen in Leiden gelegd’. Zijn leerling Rademaker heeft de boksschool aan de Haven en zijn zoon Mark heeft er een in Leidschendam. ‘Ik kom nog graag in Leiden. Ik kwam er wekelijks om bokstraining te geven op het Bonaventura College. Maar het is me te veel geworden. Ik heb ik geen conditie meer en een batterij aan medicijnen. Maar boksen blijft toch m’n passie’. Rademaker (52), sinds september 2014 als trainer verbonden aan Buddho, waar ook kickboksen en Mixed Martial Arts (MMA) bedreven wordt, zegt: ‘Ik geef in dezelfde stijl als Chris les’. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd hij Nederlands kampioen. (LD28-02)).

28. Via een benefietconcert in Qbus wordt 2.250 euro ingezameld voor een waterproject in Gambia. Hans van Polanen stelt de zaal gratis beschikbaar en er vier bands spelen voor het goede doel. Maximum Overdrive, Wellcome! met Rob Baars, Andrew Spieker, René Merbis en Aad van Pijlen, de Haagse bluesband Straight Up Hogs en Bluezofeel met onder andere Niko Christiansen van Living Blues verzorgen een avondvullend programma. Het project is van de WellHaLofoundation, dat ijvert voor waterputten die werken op zonnepanelen Gambia. Die werd vorig jaar opgericht door Loes Koenen, die met eigen ogen zag hoeveel ellende er ontstaat als er geen schoon drinkwater is. Samen met secretaris Miriam Ferwerda en Evelijn van der Veer, PR-medewerker, vormt Loes het bestuur van de stichting. De opbrengst is ongeveer een derde van de benodigde geld. Later dit jaar komen er nog meer activiteiten, zoals een funkavond in café De Tregter en een kunstveiling. Van der Veer: ‘Samen met donaties van een aantal Leidse bedrijven, verwacht ik vóór het eind van het jaar het bedrag bijeen te hebben. Dan gaan Loes en ik naar Gambia om de zaak verder te regelen’. (Dichtbij21-02, HOZ22-02, LD25-02, Sl27-02, LD03-03, Dichtbij06-03, HOZ0-8-03).

28. Zo’n 20 jongeren van de stichting Fatih delen rozen uit in de binnenstad. Ze wilden hiermee duidelijk maken dat ook moslims vrede en vriendschap willen en tegen radicalisme zijn. Op het Stadhuisplein worden de eerste bloemen overhandigd aan politici van D66 en SP. Daarna trekt de groep via de Aalmarkt en de Haarlemmerstraat de stad in. ‘Schouder aan schouder voor vrede en vriendschap door onze stad’, zegt projectleider Mustafa Kus van de stichting Fatih. (RTVW28-02).