De P.J. Bloklezing staat dit jaar in het teken van de geschiedenis van de Leidse misdaadjournalistiek. Nieuwschecker en docent Journalistiek en Nieuwe Media aan de Leidse universiteit Peter Burger spreekt dit jaar de P.J. Bloklezing uit, die voor de 17e keer wordt georganiseerd door de Universiteit Leiden, het Leidsch Dagblad – en de HVOL. Burger geeft een overzicht van de geschiedenis van de misdaadjournalistiek in Leiden.

De geschiedenis van Leiden is door de aanwezigheid van uitgebreide archieven bijzonder goed ontsloten. Er is bijna geen onderwerp uit het Leidse verleden te vinden, waarover in de afgelopen decennia toch niet tenminste íets is uitgezocht en gepubliceerd – veelal in de Leidse jaarboekjes. Eén aspect van de Leidse geschiedenis is tot nu toe echter zeer stiefmoederlijk behandeld: de Leidse journalistiek. Hoe zag, bijvoorbeeld, de nieuwsvoorziening in de middeleeuwen eruit? Hoe konden de Leidenaars in hun belegerde stad in 1574 op de hoogte blijven van de situatie, hoe konden zij weten wat de Prins van Oranje voor hen deed? Wat vonden Leidse journalisten in de 18 de en 19 de eeuw nieuws? Wie was de eerste vrouwelijke journalist in Leiden? We weten er nagenoeg niets van.

Alleen over de dagbladuitgeverij van de Leidse hoogleraar Johan Luzac (1746-1807), die in de 18 de eeuw de Europees georiënteerde kwaliteitskrant Nouvelles extraordinaires uitgaf, zijn we goed ingelicht. Over deze krant, beter bekend als de Gazette de Leyde, publiceerde journalist Peter van Dijk in 2018 het boek De beste krant van Europa (Amsterdam University Press).

In het kader van Leiden, European City of Science 2022 begon Jaap de Jong, hoogleraar journalistiek en nieuwe media in Leiden, een groot onderzoeksproject, waarin hij studenten vroeg om allerlei deelaspecten van de Leidse journalistiekgeschiedenis in kaart te brengen. Donderdag 3 november leek een geschikte datum voor een samenballing van alle activiteiten die hij voor dit project heeft ondernomen. Die dag is namelijk door de projectorganisatie Leiden, European City of Science 2022 uitgeroepen tot ’dag van de Leidse journalistiek’. Als extra uitgave bij het Leidsch Dagblad verschijnt een grote historische bijlage onder de naam Gazet van Leiden. Verder is er die dag een publiekssymposium, een debat van hoofdredacteuren over de toekomst van de Leidse  journalistiek en een journalistiekstadswandeling. De dag wordt afgesloten met de P.J. Bloklezing door Peter Burger. 

Peter Burger is gespecialiseerd in nepnieuws, broodjes aap en moordverslaggeving. Samen met sociaal-historicus Bart van der Steen publiceerde hij in 2018 het artikel ‘Studenten strooien hete centen voor het volk. Stedelijke identiteit en de geschiedenis van een omstreden herinnering in Leiden (1841-2016)’ (verschenen in Open Acces): https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/access/item%3A2952923/view

Foto: Universiteit Leiden