Agenda

Download als een iCal bestand
Fietstocht naar Wassenaar met een bezoek aan het bunkercomplex Rijksdorp
Zaterdag 20 Mei 2017, 09:00

Wassenaar
Wassenaar ontstond op een van de strandwallen (oude duinen) die parallel aan de kust lopen. De eerste bebouwing aan het dorpsplein ontstond rond 600 N.C. Het gebied was deel van een Franse Marke. De naam Wasnar betekent waarschijnlijk: bij het drassige gebied. Deze naam werd waarschijnlijk aanvankelijk gegeven aan een burcht van de Heren van Wassenaar die werd aangelegd op het tegenwoordige Burchtplein. Op een hoog punt op de strandwal werd de huidige Dorpskerk gebouwd, die aanvankelijk was gewijd aan St Willibrordus. Willibrordus zou volgens de overlevering bij de monding van de Oude Rijn voor het eerst voet aan land gezet hebben vanuit Engeland.

Na de Middeleeuwen wordt het Wassenaars grondgebied door de ligging in de buurt van Den Haag en Leiden aantrekkelijk om er buitenplaatsen aan te leggen voor de adel en gegoede burgerij. Veel landhuizen die nu nog bestaan worden in die tijd gebouwd. Ook de voorganger van Huize de Paauw, het huidige gemeentehuis, is in die tijd gebouwd. Net als bij de andere buurgemeenten is voorafgaand aan het beleg van Leiden in Wassenaar zeer veel schade aangericht door Leidenaars die wilden voorkomen dat de Spanjaarden zich in het dorp zouden verschansen. Steeds belangrijker werd de verbindingsweg van Den Haag via Wassenaar naar Leiden en verder naar Haarlem. Van zandweg, via de puin-grindweg werd de Rijksstraatweg, een van de eerste verharde wegen van Nederland.

Rond 1850 werd De Paauw, het huidige gemeentehuis, door Prins Frederik verbouwd tot een riant paleis. Frederik bezat een groot jachtterrein dat zich uitstrekte tussen Wassenaar en Voorschoten. Nog steeds zijn er diverse grenspalen op de wegen rond Wassenaar en Voorschoten te zien die de afbakening van het jachtterrein aangeven. Het wapen van Wassenaar heeft net als dat van Voorschoten en kasteel Duivenvoorde drie wassende maantjes. Leden van familie Van Wassenaer hebben in de regio Den Haag tot en met Leiden diverse belangrijke functies gehad. Hun familiewapen met wassende manen werd later het wapen van de gemeente Wassenaar (met omgekeerde kleuren).

Het bunkercomplex bij Rijksdorp
10 mei 1940: Duitsland valt ons binnen en na het bombardement van Rotterdam moet Nederland capituleren. De Duitse marine heeft in het begin vooral aandacht voor de havens maar gaat later over tot het versterken van de kust eerst met open geschutsopstellingen. Later komt er een meer systematische aanpak van de verdediging van de hele Atlantische- en Noordzeekust. De thans Atlantik Wall genaamde linie werd door de Organisation Todt in record tijd aangelegd.

In Scheveningen en Katwijk worden zg. Stützpunktgruppe gebouwd. In Wassenaar werd de kust aanvankelijk relatief licht bewaakt. Aan de Wassenaarse Slag is een natuurlijke weg naar het achterland beschikbaar. Hier werden drie zware bunkers gebouwd met een muurdikte van 2 m. en een waarnemingspost en enkele nevengebouwen. Verder was er een diep ingegraven gangenstelsel die verbinding hadden met de kazematten en bunkers. Zoals over de hele kust zijn er aan de oppervlakte mijnenvelden en draadversperringen. Het bewapening bestond uit van elders afkomstige geschut.

In 1942 werd het gebied van Rijksdorp in de Klip in Wassenaar de commandantspost van de artillerie voor deze sector gevestigd, met commandoposten, gevecht schuilplaatsen, een verbandplaats en munitieopslag en woonschuilplaatsen. Er was hier geen gangencomplex. Er was wel een gedekte trap naar de top van het duin. Totaal waren er 315 militairen actief.

Na WOII Komt er een Nederlandse militaire bestemming voor de complexen Rijksdorp en de Klip als het Stafkwartier in oorlogstijd van de Luchtmacht. Het complex krijgt de naam Complex R.
En vanaf 1963 “Het Verbindingscentrum Wassenaar” van het Tape Relay Net van Nederland (telex doorgeef systeem) Het complex is permanent actief. In 1965 verandert de naam weer in 110e luchtmacht verbindingseenheid (110Luve). In 1968 valt het doek voor het militaire gebruik van het complex en krijgt Staatsbosbeheer het beheer over het terrein en de bunkers
Thans zijn de bunkers het winterverblijf van diverse soorten vleermuizen.

De Fietstocht
Om 9:00 uur vertrekken we vanaf de Morspoort in Leiden. In groepen fietsen we dan via een rustig traject in ongeveer een half uur naar Wassenaar. Daar aangekomen drinken we eerst koffie terwijl we informatie over de geschiedenis van Wassenaar en omgeving ontvangen. Vervolgens maken we een dorpswandeling onder leiding van dhr. Van Lit van onze Wassenaarse zustervereniging. Na de lunch, in het dorpscentrum rijden we via diverse landgoederen naar de bunkers van de voormalige Atlantic Wall aan de kust. Onderweg stoppen we bij het gemeentehuis De Paauw. Na het bezoek aan het bunkercomplex Rijksdorp sluiten we de excursie af met een drankje in een van de restaurants in de buurt.
NB In het bunkercomplex zijn veel trapjes die wat steil kunnen zijn. Niet geschikt dus voor mensen die slecht ter been zijn.
Wie de fietstocht niet wil maken kan ook op eigen gelegenheid naar Wassenaar komen. Er is echter geen pendeldienst van het centrum naar Rijksdorp en terug

De prijs voor deze excursie is € 30- voor leden en € 32- voor introducés, inclusief koffie, lunch borrel en alle toegangsprijzen. Inschrijvers voor de excursie ontvangen ca. 1 week voor de aanvang nadere informatie.

 

Inschrijven voor de excursie

 

TERUG NAAR EXCURSIE HEUSDEN - 10 JUNI