Directeur van je eigen armoe
Interview met de heer Jan Verhoog op 19 augustus 2020
Jan Verhoog groeide op in een gezin met vier jongens en vier meisjes. Hij werd op 16 april 1933 als vierde geboren in het huis aan de Bankastraat in de Kooi. De broers en zussen sliepen met z’n allen op zolder, de meisjes aan de ene kant, de jongens aan de andere kant. Twee aan twee in een bed op een zak, gevuld met stro. Bij de jaarlijkse grote schoonmaak werden de zakken gevuld met nieuw stro. Omdat het trapgat gevaarlijk was, ging dat ’s nachts dicht met een luik. Er werd een po neergezet die de volgende ochtend boordevol zat en die werd leeg gekieperd in een emmer. De heer Verhoog kan zich verrassend veel herinneren van de huishoudelijke beslommeringen die vooral op zijn moeder neerkwamen. Hij ziet nog voor zich hoe de tobbe met witte was zachtjes stond te koken in het schuurtje. De wastobbe was heel modern. Via een ingenieus systeem konden er slagen aan de was worden gegeven. Je gaf veertig slagen voordat je naar school ging. Het waswater werd gebruikt om het stoepje voor het huis mee te schrobben. Eén keer in de week kregen alle kinderen een schone onderbroek. Op zaterdag gingen ze allemaal in bad, in koud water natuurlijk. De meisjes op zolder, de jongens in het schuurtje. Lees meer ...
Judith Dickhoff-van der Linden werd op 28 september 1943 als tweede dochter geboren in de Langestraat in Leiden. Het was oorlog en vader was in Duitsland tewerkgesteld in de Arbeitseinsatz. Het betekende armoede en tot overmaat van ramp kregen beide meisjes roodvonk. Moeder ging naar het Academisch Ziekenhuis, waar haar werd gezegd dat ze de kinderen maar veel appelsap moest geven. Natuurlijk was dat er niet, maar een boer die het hoorde, zei: “Ik heb wel appels voor je.” Toen hij ze bracht, eiste hij wel in ruil ervoor de radio en nog wat spullen. Zelf heeft mevrouw Dickhoff geen herinneringen aan de oorlog, wel kent ze wat familieverhalen. Bijvoorbeeld over hoe moeder op de kinderfiets van de oudste dochter naar Drenthe fietste om eten te halen. Veel leverde dat niet op.
Het huis van het katholieke het gezin Van der Veer stond in de Kooilaan, vlakbij ’t Spoortje. Toen Truus op 6 maart 1937 werd geboren, had ze al een aantal oudere broers en zussen. Enkele broertjes en zusjes zijn als kind overleden. Uiteindelijk telde het gezin zeven kinderen. Vader werkte bij het spoor; hij is jarenlang seinhuiswachter bij de spoorwegovergang Rijn-Schiekanaal bij de Kanaalweg geweest. Moeder was thuis om voor de kinderen te zorgen. 
Jeroen Hillenaar werd op 2 september 1893 als derde zoon geboren op de Waardgracht in Leiden. In totaal kwamen er dertien kinderen, van wie er drie jong overleden.
Mevrouw Suze van der Blom, in 1930 geboren, groeide op in de Kraaierstraat en vervolgens op de 4e Binnenvestgracht in een hervormd gezin met een broer en een zus. Vader was melkboer in dienst van Menken, waar hij ’s ochtends vanaf vier uur in de fabriek op de Lage Rijndijk moest werken om daarna met de melkwagen, een houten handkar, langs de deuren te gaan. Hij werkte vaak 12 uur per dag. Desondanks was er grote armoede in het gezin. Als kind ging mevrouw Van der Blom twee keer per week met een dubbeltje naar slager De Roode in de Kraaierstraat, voor afvalstukjes. En naar vrouw Prins, de groenteboer, met een stuiver voor een ‘stekkie’: een appeltje of een sinaasappeltje. Daar genoot ze van.
Janneke de Roode-Vos werd op 3 oktober 1940 geboren op de Nieuwe Rijn in Leiden. Ze had fijne ouders die haar verwenden. Grootvader had een groothandel in ‘primeurs’, zomerfruit dat door tuinders in de omgeving werd aangeboden. Bij de Veiling aan de Veilingkade werden de producten aan groenteboeren verkocht. Alle kinderen bleven in de groente- en fruithandel. Alleen vader, de oudste zoon, koos een andere richting. Hij werd schoenmaker.
Maria Zwaan-den Hollander werd op 21 mei 1927 geboren op de Hooglandse Kerkgracht in Leiden. Ze groeide op als enig kind. Vader was veeboer in Leiderdorp, zoals veel mannen dat waren in de zeer uitgebreide familie rond Leiden. Mevrouw Zwaan herinnert zich hoe ze met haar vader meeging naar de veemarkt, waar met handjeklap de beesten verkocht werden. De dik gevulde portefeuilles van de boeren zaten met kettinkjes vast aan de jassen.
Hugo Weiland werd geboren op 26 mei 1930. De vader van Hugo was stuurman bij de koopvaardij. Als gevolg daarvan was hij vaak langdurig van huis. Om die reden liet hij in 1927 in Oegstgeest een huis bouwen voor zijn bruid. Het was voor haar prettig om in de nabijheid van haar ouders in Leiden te wonen. Hugo en zijn drie jaar jongere broer werden in dit huis geboren. Hun moeder had de conservatoriumopleiding afgerond en gaf aan huis pianoles. Hugo verliet in 1952 het ouderlijk huis en keerde in 1968 terug in hetzelfde huis met zijn Oostenrijkse vrouw en hun dochter. Nu, meer dan 50 jaar later, woont hij er nog steeds naar volle tevredenheid.
De heer Hans Peter Nooteboom werd als oudste van vier kinderen op 2 juli 1934 geboren in Waingapoe op het eiland Soemba in Indië.